Türkiye Gümrük Sınır Kapıları

Gümrük sınır kapıları, yurt dışına gidiş veya yurt dışından dönüş sırasında, ülkeler arası giriş çıkışların ve gümrük işlemlerinin yapıldığı yer olarak adlandırılıyor. Kara, hava ve deniz yolu ile ülkeye girecek veya ülkeden çıkacak yolcular ile eşyanın giriş ve çıkışları gümrük kapıları aracılığıyla pasaport ya da kimlik kontrolü yapılarak gerçekleştiriliyor.

Türkiye gümrük sınır kapıları, ülkemizi komşuları ve dünyanın diğer ülkeleriyle birbirine bağlayan noktalar. Turizm, ticaret, taşımacılık ve ulaşım için kullanılan gümrük sınır kapıları yaya ve araç trafiğine açık. Gümrük sınır kapılarında geçiş yapacak olan kişi ya da araçların evrakları, vizeleri kontrol ediliyor, yolculuğa engel bir durum olup olmadığına bakılıyor.

Türkiye’nin Sınır Kapıları

Türkiye’de 122 aktif ve 13 tane aktif olmayan toplam 135 hudut kapısı bulunuyor. 7 komşu ülkeye açılan toplam 25 kara sınır kapısı mevcut olup bunlarda 18 tanesi aktif olarak çalışıyor.

1. Kapıkule Sınır Kapısı

Kapıkule Sınır Kapısı, Edirne’de 1930 yılında sınır karakolu olarak kurulan, Türkiye’nin en hareketli gümrük sınır kapısı. Türkiye’nin en batısında yer alan ve Türkiye’nin Bulgaristan’a açılan gümrük kapısı Kapıkule, 1953 yılında Bakanlar Kurulu kararı ile sınır kapısına dönüştürüldü.

Dünyanın ikinci en yoğun sınır kapısı olan Kapıkule Sınır Kapısı, Türkiye Bulgaristan sınır kapısı fonksiyonu ile aynı zamanda Türkiye’nin Avrupa’ya giriş ve çıkış kapısı. Türkiye’nin Avrupa’ya açılan sınır kapısı Kapıkule Sınır Kapısı, Bulgaristan’ın Kapitan Andreevo Sınır Kapısı ile karşılıklı konumda.

Avrupa’nın en yoğun sınır kapısı olan Kapıkule Sınır Kapısı, ihracat anlamında ülke ekonomisi için kritik öneme sahip. Avrupa ile gerçekleştirilen tüm ihracat ve ithalatın sağlandığı kapı olması nedeniyle ülke ekonomisinde önemli bir rol oynuyor. Sınır Kapısının hizmet veren 10 peronundan saatte 350 araç girişi yapılabiliyor.

Geçişlerde bekleme süresinin azaltılması, kaçakçılığın önlenmesi adına modern bir teknolojiyle 2009’da yenilenen gümrük kapısında özellikle yaz aylarında Avrupa’da yaşayan Türk vatandaşlarının özel araçlarıyla giriş ve çıkışları ile Avrupa’ya giden ticari araçların geçişleriyle yoğun bir trafik yaşanıyor.

D 100 ve Avrupa E 80 yolu üzerinde bulunanan Kapıkule Sınır Kapısı, dünyanın ikinci en yoğun trafiğine sahip. Gurbetçilerin yoğun olarak kullandığı kapıdan tarihi rekorun kırıldığı gün 24 saatte 8 bin 358 araç ve 35 bin 887 yolcu geçti.

Toplam 333 bin metre karelik bir alan üzerinde hizmet veren Kapıkule Sınır Kapısı 1 adet yolcu ve 1 adet de TIR bölümü dahil olmak üzere toplamda 19 bin 900 metre kare alana sahip iki ayrı ticari binaya sahip.

Yüksek teknolojiyle donatılmış sınır kapısının TIR bölümüne 5 giriş ve 6 çıkış olmak üzere toplam 11 peron var. Yolcu bölümünde ise 12 giriş ve 11 de çıkış olmak üzere toplam olarak 23 peron bulunuyor. Hizmet alanları dışında gümrüksüz satış mağazaları (duty-free), yeme-içme alanları ve marketler faaliyet gösteriyor. Ayrıca saha içerisinde ticari araçlara hizmet veren bir akaryakıt istasyonu var.

2. Hamzabeyli Sınır Kapısı

Hamzabeyli Sınır Kapısı, Bulgaristan’a açılan ikinci sınır kapımız. Bulgaristan’ın Lesova Gümrük Kapısına açılan, 2005 yılından bu yana faaliyetlerini sürdürüyor. Hamzabeyli, Kapıkule’nin alternatifi olan bir kapı. Avrupa’ya yapılan ithalat ve ihracatın önemli bir bölümü sahip, tır gümrüğüne de açık olarak faaliyet gösteriyor.

Edirne’nin Lalapaşa ilçesi sınırlarında yer alan Hamzabeyli, 2009’da Avrupa standartlarında yenilenerek yüksek güvenlikli ve teknolojili hale getirildi.

Her geçen dönem yolcu ve araç trafiğinin arttığı sınır kapısı, Kapıkule’de yaşanan yoğun dönemlerinde bölgede alternatif olarak kullanılıyor. Sınır Kapısı, 64 bin metrekare açık alan, 2 bin metrekarelik ticari bina ve 1800 metrekarelik idari binaya sahip.

3. Dereköy Sınır Kapısı

Dereköy Sınır Kapısı, Bulgaristan’ın Malko Tırnova Gümrük Kapısı ile karşılıklı konumda yer alan, Kırklareli merkeze bağlı. 17 bin metrekare alan üzerinde kurulu olan sınır kapısı Bulgaristan’ın doğu sahillerine giden ana yol güzergahında yer alıyor.

2015 yılında yenilenen sınır kapısı, yaz aylarında Burgas sahillerine giden tatilcilerin tercih ettiği bir nokta. Sınır kapısı yük taşımacılığı açısından Kapıkule, İpsala, Pazarkule ve Hamzabeyli’den sonra en yoğun olarak kullanılan yer.

4. Pazarkule Gümrük Kapısı

Pazarkule Gümrük Kapısı, Yunanistan’ın Kastanies (Kestanelik) Gümrük Kapısı ile karşılıklı konumda bulunuyor. Pazarkule, Edirne şehir merkezine 5 km mesafede. Yunanistan’ın Orestiada kentine bağlantı sağlayan gümrük kapısı daha çok günübirlik ziyaretçilerin kullanımında.

2014’te geçişlerde araçtan inmeden işlem yapılması amacıyla peron sistemine geçen sınır kapısı, 3 bin 400 metrekarelik bir alanda kurulu. Gümrük kapısı, Edirne şehir merkezinden kolay ulaşımı nedeniyle turistik geçişlerde yoğun olarak kullanılıyor.

5. Uzunköprü Sınır Kapısı

Uzunköprü Sınır Kapısı, Türkiye ile Yunanistan arasında tren bağlantısı olan tek gümrük kapısı unvanını taşıyor. Uzunköprü, Yunanistan tarafında Python Gümrük Kapısı ile karşılıklı konumda.

Edirne’nin Uzunköprü ilçesinde, toplam büyüklüğü 1800 metrekare olan gümrük kapısı trenle gelen ve giden yolcuların geçiş işlemlerini yürütüyor. Sınır kapısının gümrük idaresi ise sınıra 10 km mesafedeki Uzunköprü Tren İstasyonunda.

6. İpsala Sınır Kapısı

İpsala Sınır Kapısı, Türkiye ile Yunanistan’ın en hareketli geçiş noktası olan sınır kapımız. İpsala Sınır Kapısı, Edirne’nin İpsala ilçesinde yer alıyor. İki ülkeyi ayıran İpsala Köprüsü’nün bitişiğinde 106 bin metrekarelik alanda kurulu olan sınır kapısı giriş ve çıkış olmak üzere iki gümrük sahasından oluşuyor. Yolcu ve tır işlemlerinin 5’er adet peronda yürütüldüğü gümrük kapısı, Yunanistan’ın Kipi Gümrük Kapısı’na açılıyor.

2002’de yenilenerek modernize edilen gümrük kapısında 1600 metrekare alanda 20 odası bulunan İpsala Gümrük Müdürlüğü ile 600 metrekare alanda 8 odası bulunan İpsala Gümrük Muhafaza Kaçakçılık ve İstihbarat Müdürlüğü, Mülki İdare Amirliği, İpsala Kara Hudut Emniyet Şube Müdürlüğü Saymanlık Müdürlüğü, PTT, freeshop, banka, akaryakıt istasyonu bulunuyor.

Yunanistan’ın Batı Trakya Bölgesindeki Gümülcine, Kavala, Dedeağaç başta olmak üzere Taşöz, Selanik, Ohrid gibi kentlere geçiş için İpsala Sınır Kapısı tercih ediliyor.

7. Sarp Sınır Kapısı

Sarp Sınır Kapısı, Artvin’in Hopa ilçesinin 15 km doğusunda yer alan ve Gürcistan‘ın Acara Özerk Cumhuriyeti başkenti Batum ile bağlantı sağlayan bir sınır kapımız. Adını, Sarp köyünden alıyor. Gürcistan tarafındaki sınır köyünün adı da Sarpi’dir. Batum kentine uzaklığı ise yaklaşık 20 km’dir.

Sarp Sınır Kapısı, Türkiye ile Sovyetler Birliği (Bağımsız Devletler Topluluğu) arasında 20 Haziran 1988’de imzalanan Uluslararası Karayolu Taşımacılığı Anlaşması ile 31 Ağustos 1988 günü karayolu taşımacılığı trafiğine açılmış. Gürcistan’ın Sarpi Sınır Kapısı ile karşılıklı konumda.

Kapıkule Sınır Kapısından sonra ülkemizin en işlek sınır kapısı özelliği taşıyan Sarp Sınır Kapısı, ülkemizde en yoğun yolcu geçişinin yapıldığı kara sınır kapısı konumunda. Türkiye ile Gürcistan arasında kimlikle seyahat uygulamasının başlamasıyla birlikte özel araçla Batum’a geçiş yapmak isteyenlerin daha çok tercih ettiği bir sınır kapısı.

En son 2018’de modernizasyonu gerçekleştirilen sınır kapısından tır ve kamyonların yanı sıra her yıl 7 milyondan fazla yolcu geçişi yapılıyor. Aynı zamanda Azerbaycan, Rusya, Kazakistan, Türkmenistan, Kırgızistan, Tacikistan, Özbekistan gibi ülkelere gidiş ve gelişler için kullanılıyor.

Saha alanı 45 bin metre kareye yayılan Gürcistan sınır kapısı, yolcuların güvenle alışveriş yapacakları gümrüksüz satış mağazaları (duty-free) ve
yeme-içme alanları ile hem yolcu hem de TIR’lara hizmet veriyor.

8. Türkgözü Sınır Kapısı

Türkgözü Sınır Kapısı, Ardahan’ın Posof ilçesinde bulunan ve Gürcistan’a geçiş sağlayan sınır kapısı. 1995’te açılan sınır kapısı, 24 bin metrekarelik bir alan üzerinde kurulu.

Sarp Sınır Kapısı’nın alternatifi olan Türkgözü, Gürcistan, Azerbaycan, Rusya, Kazakistan, Türkmenistan, Kırgızistan, Tacikistan, Özbekistan gibi ülkelere gidiş ve gelişlerde kullanılıyor.

9. Çıldır–Aktaş Sınır Kapısı

Çıldır-Aktaş Sınır Kapısı, ülkemizin Gürcistan’a açılan sınır kapılarından biri. Türkiye ile Gürcistan arasında Ardahan’ın Çıldır ilçesi sınırlarındaki Kenarbel köyünde bulunuyor. Ardahan’a 62 km uzaklıkta yer alan sınır kapısı 2012’den bu yana yolcu ve araç trafiğine açık

Çıldır-Aktaş Sınır Kapısı, bölgede Sarp ve Türkgözü sınır kapılarına alternatif konumda. Knumu açısından Tiflis, Bakü ve dolayısıyla Orta Asya’ya ulaşımı kolaylaştıracak konjonktürel bir öneme de sahip.

Sarp bir bölgede olması ve ana geçiş güzergahında yer almaması nedeniyle yolcu ve araç trafiğinin en az olduğu sınır kapılarından. 2015’te modernizasyonu tamamlanan kapı, 76 bin metre kare saha üzerine kurulu. Yüksek teknolojiyle donatılmış sınır kapısında, hizmet alanları dışında gümrüksüz satış mağazaları (duty-free) ve yeme-içme alanları faaliyet gösteriyor.

10. Dilucu Sınır Kapısı

Dilucu Sınır Kapısı, Iğdır’ın Aralık ilçesinde bulunuyor. Dilucu, Aralık ilçe merkezine 40, Iğdır’a ise 86 km uzaklıkta. Azerbaycan’a bağlı Nahçıvan Özerk Cumhuriyeti ile Türkiye’yi Aras Nehri üzerine kurulu olan Umut Köprüsü ile birbirine bağlayan sınır kapısı her iki ülkenin siyasi ve ticari ilişkilerinin gelişmesinde önemli rol oynuyor.

Ülkemizin Nahçıvan Özerk Cumhuriyetine açılan tek sınır kapısı olan Dilucu Sınır Kapısı, 2015’te modernize edildi. 73 bin metre karelik alan üzerinde bulunan sınır kapısı aynı zamanda bölge ticaretinin gelişmesinde de önemli bir yere sahip.

Sınır kapısı ticari yük taşıyan tır ve kamyonların yanı sıra Nahçıvan ile Türkiye arasında seyahat eden yolcular tarafından kullanılıyor. Yüksek teknolojiyle donatılmış sınır kapısında, hizmet alanları dışında gümrüksüz satış mağazaları (duty-free) ve yeme-içme alanları faaliyet gösteriyor.

11. Gürbulak Sınır Kapısı

Gürbulak Sınır Kapısı, Ağrı’nın Doğubeyazıt ilçesinde yer alıyor. Gürbulak, Türkiye ile İran arasında ulaşımı sağlıyor. 1937 yılında faaliyete başlayan sınır kapısı yolcu giriş ve çıkışının yanı sıra ticari taşımacılık yapan araçların transit geçişleri için kullanılıyor.

İran’ın Tebriz kentine geçiş için tercih edilen sınır kapısı yılın her dönemi yoğun bir yolcu ve araç trafiğine sahip.

12. Kapıköy Sınır Kapısı

Kapıköy Sınır Kapısı, Van’ın Saray ilçesinde bulunuyor. Kapıköy, İran Razi Sınır Kapısı ile karşılıklı konumda. İran’ın Hoy kenti ve merkezi İran’a en önemli geçiş güzergahlarından biri olan yol üzerinde kurulu Kapıköy, kara yolunun dışında demir yolu geçişine de sahip.

Doğu ile Batı’yı birleştiren Tarihi İpek Yolu üzerinde bulunan kapının modernizasyonu 2018’de tamamlanmış. Sınır kapısı ticari taşımacılık yapan araçlarla, turistik amaçla seyahat eden vatandaşlarca kullanılıyor.

13. Esendere Sınır Kapısı

Esendere Sınır Kapısı, Hakkari’nin Yüksekova ilçesinde bulunuyor. Esendere, İran’ın Urmiye, Tebriz ve Tahran kentlerine geçiş için en yakın güzergah. 2016’da modernizasyonu tamamlanan sınır kapısı bölge ticareti için büyük önem taşıyor. Yüksekova’ya 40 km uzaklıkta yer alan Esendere Sınır Kapısı, 50 bin metrekare alan üzerinde kurulu.

İran’ın Urumiye, Tebriz ve Tahran şehirleriyle olan ulaşımı kolaylaştırdığından, İran ile olan ticaretimizin ve Hakkari ilimizin ekonomisinin gelişmesinde önemli bir rolü var. Sınır kapısında her yıl ortalama 14 bin TIR, 39 bin araç ve 724 bin yolcuya hizmet veriliyor.

14. Yayladağı Sınır Kapısı

Yayladağı Sınır Kapısı, Hatay’ın en güneyindeki Yayladağı ilçesinde bulunuyor. Yayladağı, Suriye ile Türkiye arasında önemli bir geçiş noktası. İlçe merkezine 5 km uzaklıktaki sınır kapısı, 1938’den bu yana açık. Suriye’nin Kesep Gümrük Kapısı ile karşılıklı konumda bulunan gümrük kapısı, Suriye’nin liman kenti Lazkiye ve Lübnan’a en yakın sınır kapısı özelliğini taşıyor. Gümrük sahasının toplam alanının 11 bin 125 metrekare olduğu Yayladağı, 2007’de modernize edilerek teknolojik altyapısı yenilendi.

15. Cilvegözü Sınır Kapısı

Cilvegözü Sınır Kapısı, Hatay’ın Reyhanlı ilçesinde bulunuyor. Türkiye’nin Suriye’ye açılan sınır kapılarından en yoğunu Cilvegözü, Suriye’nin Halep şehri ile doğrudan kara yolu bağlantısına sahip. Cilvegözü Sınır Kapısı, Avrupa ülkelerinden gelerek Ortadoğu ve Afrika’ya gidecek nakliye araçları tarafından sıklıkla kullanılıyor.

1953’ten bu yana faaliyette olan sınır kapısı Suriye’de yaşanan iç savaş nedeniyle ticari geçişlerin sınırlandırılmasıyla eski hareketliliğinden uzak bir görünümde. Sınır kapısında ticari gümrük hizmetleri ile yolcu çıkış hizmeti yapılmıyor. 85 bin metrekarelik bir alanda kurulu olan sınır kapısında 3 bin metrekare ticari hizmet binası, 4 bin metrekare de idari bina yer alıyor.

16. Habur Sınır Kapısı

Habur Sınır Kapısı, Şırnak Silopi’de bulunuyor. Habur, Türkiye ile Irak arasında tek geçiş noktası. Türkiye’nin Ortadoğu’ya açılan en önemli kapılarından biri. Kuzey Irak özerk yönetimine bağlı Zaho şehrine geçiş imkanı sunan kara yolunun başlangıç noktasında İbrahim Halil Sınır Kapısı yer alıyor.

2006 yılında faaliyete geçen Habur Sınır Kapısı, artan ticaret hacmine bağlı olarak ihtiyaca cevap veremez hale gelince, 2021’in ilk yarısında yenilenerek tam kapasite ile hizmete açılmış. Irak’a gerçekleştirilen ihracatın büyük bir kısmı Habur sınır kapısı aracılığıyla gerçekleştiriliyor.

Türkiye’nin Irak’a açılan tek kapısı olan Habur Sınır Kapısı, ülkemizdeki büyük araç karayolu taşımacılığının %43’ünün ve 10,8 milyar dolarlık ihracatın gerçekleştiği yılda yaklaşık 1,2 Milyon aracın giriş-çıkış yaptığı çok önemli bir sınır kapısı.

Orta Doğu ülkelerinin Türkiye üzerinden Avrupa ile kara yolu aracılığıyla en önemli ticaret bağlantısı olan Habur Sınır Kapısı, 320 bin metrekare alanda hizmet veriyor. 3 bin 500 metrekare ticari bina, 6 bin metrekare idari bina, 12 giriş ve 12 adet de çıkış peronu bulunuyor.

Türkiye’nin Gümrük Kapıları Listesi 🇹🇷

Bulgaristan Sınır Kapıları	Dereköy (Kırklareli) · Hamzabeyli (Edirne) · Kapıkule (Edirne)
Yunanistan Sınır Kapıları	Uzunköprü (Edirne) · İpsala (Edirne) · Pazarkule (Edirne)
Suriye Sınır Kapıları	Yayladağı (Hatay) · Cilvegözü (Hatay) · İslahiye (Gaziantep) · Çobanbey (Gaziantep) · Karkamış (Gaziantep) · Öncüpınar (Kilis) · Akçakale (Şanlıurfa) · Ceylanpınar (Şanlıurfa) · Mürşitpınar (Şanlıurfa) · Şenyurt (Mardin) · Girmeli (Mardin) · Cizre (Şırnak)
Irak Sınır Kapısı	Habur (Şırnak)
İran Sınır Kapıları	Esendere (Hakkâri) · Kapıköy (Van) · Gürbulak (Ağrı) · Borualan (Iğdır) (kapalı)
Nahçıvan (Azerbaycan)	Dilucu (Iğdır)
Ermenistan Sınırı Kapıları	Akyaka (Kars) (kapalı), Alican (Iğdır) (kapalı)
Gürcistan Sınır Kapısı	Türkgözü (Ardahan) · Sarp (Artvin) Aktaş (Ardahan)

Türkiye, toprakları 2 farklı kıtaya yayılan, sınır komşuları ile kara yolu gümrük kapıları üzerinden canlı bir ticari hayat, yolcu ve araç trafiğine sahip. Türkiye’nin kara komşuları Gürcistan, Ermenistan, Azerbaycan, İran, Irak, Suriye, Yunanistan ve Bulgaristan’dan oluşuyor.