Kırgızistan Gezilecek Yerler

Orta Asya Türk cumhuriyetlerinden Kırgızistan, hakkında pek de bilgi sahibi olduğumuz bir ülke sayılmaz. Dünyanın en büyük seyahat sitelerinde bu İpek Yolu ülkesi hakkında yaptığım araştırmalarda dahi karşıma çok az bilgi çıkıyor. Türk yurdu toprakları üzerindeki konumuyla Kırgızistan, temiz havası, dağlık coğrafyasıyla kırsal bir ülke. Tıpkı Moğolistan’da olduğu gibi, bu ülkenin bu bölgelerinde halen göçebe hayatı yaşayan Kırgızlar bulunuyor.

Ülkeye yaptığım 10 günlük seyahatte bir bölümünü gezebilme fırsatı bulabildim ve bu seyahat sonrasında Kırgızistan’ın benim için özel ülkelerden biri olduğunu söyleyebilirim artık. Tarih, doğa, kültür ve insan olarak yeryüzünün en ilginç, en zengin ve bir o kadar da el değmemiş yerlerinden biri. Keşfetmeye değer bir ülke.

Bir Orta Asya ülkesi olan Kırgızistan veya resmi adıyla Kırgız Cumhuriyeti, kuzeyde Kazakistan, batıda Özbekistan, güney batıda Tacikistan ve doğuda da Çin ile komşu. Ülkenin neredeyse tamamı dağlık bölgelerden oluşuyor. Tanrı dağları sistemine dâhil olan dağlar ülke boyunca uzayıp gidiyor. Ülkede 3000 üzerinde tektonik kökenli irili ufaklı göl var. Coğrafyanın güzelliğini hayal edin.

Keşfedilmemiş Ülke: Kırgızistan Gezi Rehberi

Türk Keneşi ve TÜRKSOY’un üyesi olan Kırgızistan, sözcük anlamı olarak Kırgız ülkesi anlamına geliyor. Asya’nın en kalabalık, en köklü boylarından biri olarak tarih boyunca karşımıza çıkan ve günümüzde Kırgız Devleti olarak varlığını devam ettiren Kırgızlar, kimi zaman kendi idarelerinde, kimi zaman Türk devletlerinin bünyelerinde varlıklarını sürdürmüş.

Köklü boy yapısını ve özgün kültürünü günümüze dek taşımayı başaran Kırgızlar, ilk olarak Hun Devleti döneminde tarih kaynaklarına çıkıyor. Bozkır Türklerinin Mete Han dönemindeki federatif birlikleri döneminde Altay dağları eteklerinde yaşayan Kırgızlar, Mete Han’ın tüm Türk Boylarını bir araya getirerek kendi otoritesi altında toplamasıyla Hun Birliğine dahil olmuşlar.

Göktürk devrinde ise Kögmen Dağları’nın kuzeyinde yaşayan, 840’ta da Uygur Devleti’ni yıkarak bu topraklarda kendi devletlerini kuran Kırgızlar, daha sonra bugün yaşadıkları topraklara gelmişler.

Karahanlılar zamanında Müslüman olan Kırgızlar, 1881’de Rusya İmparatorluğu’nun egemenliği altına girmiş. 1916 ve 1917’de bölgedeki Çin-Sovyet hakimiyeti ve Bolşevik devrimi nedeniyle on binlerce Kırgız’ın hayatını kaybetmesinin ardından 1930’lu yılların sonlarında Kırgızistan, Kırgızistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti adını almış.

Kırgızistan’da İslam dininin yayılması 8. yüzyılın sonlarına dek uzanıyor. Çin sınırına dayanan İslam ordusu bugün batı Türkistan olarak bilinen Özbekistan, Tacikistan, Türkmenistan ve Kırgızistan’a dininin mesajını ulaştırmış. İslam’ın bölgeye girişiyle birlikte Kırgızistan’da yeşeren çeşitli tasavvuf akımları, daha sonraki yıllarda gücünü Rusya’ya karşı başlatılan bağımsızlık mücadelesinde kullanmış ve Kırgızistan’ın bugünlere gelmesinde çok etkili olmuş.

1991’de Yeni Ekonomik Toplum Paktı’nı imzalayan Kırgızistan, diğer dört Orta Asya cumhuriyeti ile birlikte Bağımsız Devletler Topluluğu’na resmen katılmış. 1992’de ise Birleşmiş Milletler ve Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı üyesi olmuş.

Kırgızistan, Azerbaycan, Kazakistan, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti, Özbekistan, Türkiye ve Türkmenistan ile birlikte günümüzdeki yedi bağımsız Türk devletinden biri. Denize kıyısı olmayan ve Orta Asya’da yer alan Kırgızistan, Kazakistan, Özbekistan, Tacikistan ve güneydoğuda Çin Halk Cumhuriyeti ile komşu.

Günümüzdeki yedi bağımsız Türk devletlerinden biri olan Kırgızistan, yaklaşık 200 bin kilometre karelik yüzölçümüne sahip, 2009 sayımlarına göre de tahmini olarak 5 milyon nüfuslu bir ülke. 1960’lardaki sanayileşme esnasında epeyce göç alan başkent Bişkek modern bir yapıya sahip. Resmi dili Kırgızca ve Rusça olan ülkede, etnik kökenlerin çeşitliliği ile dini farklılıklara da sahip. %76’sı Müslüman olan Kırgız nüfusu, %18 Hıristiyan %2 Budist ve de %4 oranında da ateistlerden oluşuyor.

Kırgızistan’da kışlar çok soğuk, yazlar ise çok sıcak geçiyor. Ülkenin dağlık yapısından oldukça etkilenen ulaşım kış boyunca büyük ölçüde durma noktasına geliyor. Mart ve nisan aylarında görülen yoğun yağmurlar nedeniyle de heyelanlar oluşabiliyor. Kırgızistan seyahati için en doğru tarihler ise, temmuz ve ekim ayları arası.

Kırgızistan gezilecek yerler

Yeşil ve güvenli başkenti Bişkek, ülkenin turizm merkezi sayılan Issık Göl; Issık Gölün kuzey kıyısındaki diğer turizm şehri Çolpan-Ata; ekoturizm ve macera sporları açısından tam bir cennet Karakol; UNESCO listesindeki tarihi Balasagun Antik Şehri ve Burana Kulesi görülmeye değer.

Kırmızı kumtaşı kayaçlarının oluşturduğu ilginç renkleriyle Skazka Kanyonu; atların, sığırların, koyunların otladığı enfes bir bozkırın zirvesinde karlı dağların arasında kristal gibi parıldayan Son-Kul Gölü ülkede gördüğüm etkileyici yerler oldu. Orta Asya’nın en eski halklarından Kırgızları da çok sevdim.

1. Başkent Bişkek

Kırgızistan’ın 1 milyonu aşkın nüfusuyla en büyük ve en kozmopolit şehri başkent Bişkek, 19. yüzyılın sonlarında kurulmuş bir şehir. Bişkek ‘beş atlı’ anlamına geliyor. Efsaneye göre bu atlılar, insanın aklını başından alan güzelliğe sahip bu coğrafyayı ele geçirmek için savaşmışlar. Ormanı andıran geniş parklar ve anıtlarla bezeli. Sovyet stili mimarisi, ferahlık hissini fazlasıyla yaşatan geniş caddeleriyle sakin ve dingin bir şehir.

Şehrin kalbi sayılan büyük meydan Ala-Too, fıskiyeli havuzlarla süslü, kafe ve mekanların da olduğu bir meydan. Kırgızların efsanevi kahramanı Manas’ın bir heykeli var burada. Meydandaki Ulusal Tarih Müzesi ve Kırgız Milli Resim Müzesi görülecek yerler arasında. Başbakanlık Konutu ve Meclis Binası da bu meydanda yer alıyor.

Bişkek’te görülmesi gereken yerlerden Bişkek Tren İstasyonu, 1946’da Alman savaş esirleri tarafından yapılmış. Yerel kültüre daha yakın olmak istiyorsanız Oş, Orto Say ve Dordoy halk pazarlarına uğrayın. Sovetskaya, Gorki, Panfilov, Çuy ve İbraimov caddeleri Bişkek’in en popüler yerleri arasında.

Başkentin 40 km güneyindeki Ala-Arça Milli Parkı en çok ziyaret edilen yerlerden biri. Derin vadiler, tepeler, çam ormanları, şırıl şırıl dereler arasında insanın doğayla bütünleşebileceği bir yer. Araç kiralayıp gitmek en iyisi. Aracınız varsa Konorchek Kanyonu da gezilecek yerler listesine eklenebilir.

2. Balasagun

Balasagun, Kırgızistan’ın Tokmok kenti yakınlarında Çu Nehri havzasında yer alan tarihi bir kent.Bişkek’in 84 km doğusunda yer alıyor. İslamiyet’i ilk kabul eden Türk devleti Karahanlılar’ın 10 yüzyıldaki başkentiydi. Türk edebiyatındaki ilk siyasetname ve mesnevi kitabı Kutadgu Bilig’in yazarı Yusuf Has Hacib de burada yaşadı.

UNESCO Dünya Mirası Listesindeki Balasagun’daki antik yerleşimlerin çoğu kerpiçten yapılmış olduğundan bugün geriye Burana Kulesi ve balballar dışında pek bir şey kalmamış. MÖ 2. yüzyıldan kalma petroglyphler (Kaya resimleri) de görülebilir. Chu vadisinin her yerinden toplanıp buraya getirilmişler.

3. Issık Göl

Issık Gölü, Kırgızistan’daki göllerin en büyüğü ve Kırgızistan’ın en önemli turizm noktalarından biri. Dünyanın en büyük ikinci krater gölü olan Issık Gölü, Kırgızistan’ın kuzey kesiminde, deniz seviyesinden 1609 metre yükseklikteki yer alıyor. Civardaki zirvesi karlı dağların soğukluğuna inat kışın donmuyor. Gümüş gibi ışıldayan berrak suları tatil dönemlerinden Rusların ve Kırgızların akınına uğruyor.

Karakol ve Çolpon-Ata şehirleri göl çevresindeki en büyük kentler. Gölün özellikle kuzey kıyısında birçok otel, tatil evi ve sanatoryum var. Termal kaynaklar, masaj merkezleri, çamur banyoları bölgenin turizm potansiyelini artıran diğer aktiviteler. Kışın kayak, yazın da at turları ve rafting yapılabilir. Göl kıyısındaki yurtlarda, kımız ile detoks tedavisi yaptırmak da mümkün. Yeni açılan modern tesisleriyle ülkenin en çok ilgi gören sayfiye yerlerinin başına geliyor. Huzur arayanlar için bir cennet.

4. Çolpan-Ata

Çolpan-Ata, Issık Göl’ün kuzey kıyısında ülkenin popüler bir turizm şehri. Venüs yıldızı anlamına gelen Çolpan’ın küçük bir merkezi var. Issık Gölü kıyısına yayılmış şehirde masaj, sauna, çamur banyosu gibi seçenekler sunan çok sayıda kaplıca, otel ve misafirhane var.

Kırgız kültürü hakkında güzel bilgiler veren Ruh Ordo Açık Hava Müzesi de Issık Gölü kıyısında yer alıyor. “Ruhsal Merkez” anlamına gelen Ruh Ordo, her ziyaretçiye ruhsal gelişim ve kendini keşfetme olanağı tanıyan, çeşitli kültürler ve dinlerden unsurları bir arada sunan bir müze. Asırlar boyunca oluşmakta olan Kırgızların milli bilinci, insanlığın temel değerleri müzede işlenmiş.

5. Karakol

Karakol şehri, Issık Gölünün doğu kıyısında, 75 binlik nüfusluyla adı ülke sınırlarını aşmaya başlamış yerlerinden biri. Tamamı ahşaptan yapılmış 1895 tarihli Rus Ortodoks Katedrali, fıstık yeşili çatısı, altın sarısı soğan kubbeleri ve ahşap süslemeleri ile tam bir şaheser. Şehrin tümüyle ahşaptan yapılmış diğer ünlü yapısı Dungan Camii‘nde ise tek bir çivi dahi kullanılmamış.

Şehir önemli bir bölümünü oluşturan Dunganlar, Müslüman Çinliler olarak biliniyor. Yerel kültürler, kendilerine münhasır mutfağa sahipler. Halk arasında ashlan-fu olarak adlandırılan yemekleri çok ünlü. Şehirde yerel halk tarafından işletilen homestay pansiyonlarda kalınabiliyor. Destination Karakol‘un düzenlediği 2 buçuk saat süren ücretsiz şehir yürüyüş turlarına katılın.

Merkeze 5 km uzaklıkta olan ve Issık Göl’de yapılan tekne turları büyük ilgi görüyor. Aladağlar’ın eteğindeki Karakol vahşi ve büyüleyici bir doğal yaşam alanıyla çevrili. Ak-Su Kaplıcaları ve Yedi Öküz Kanyonu, Ala Kul Gölü, Karakol Milli Parkı ve Araşan Boğazı Karakol yakınlarından görülmesi gereken enfes doğal güzellikler. USAID‘in desteğiyle hazırlanan Kochkor ve Karakol arasında yaklaşık 300km’lik işaretlenmiş trekking rotası herhalde yeryüzünün en güzel yürüyüş rotalarından biri olsa gerek.

6. Skazka Kanyonu, Kırgızistan

Issyk-Kul Gölünün güney kıyısında, Tosor Köyünden yaklaşık 4 km uzaklıkta, sıra dışı görünümüyle ilginç bir yer var; Skazka Kanyonu. Uzun yıllar boyunca rüzgârın, suyun, buzun ve havanın etkisiyle kırmızı kumtaşı kayaçları aşınarak muhteşem oluşumlara dönüşmüş.

Tuhaf kayalıkların görünümü nedeniyle kanyona Masal Kanyonu (Fairytale Canyon) isimi verilmiş. Rusça’da Skazka kelimesi ‘Masal’ anlamına geliyor. Kumtaşı ve kırmızı kilden oluşan coğrafyanın benzersiz manzarasının rengi sarı, turuncu, pembe, kahverengi… Kanyondaki oluşumlar farklı olduğundan nereden gittiğinize dikkat edin, kaybolmayın.

7. Bokonbayevo

Bokonbayevo, Kırgızistan’ın Issyk-Kul Bölgesindeki Tong Bölgesinin merkezi. Issyk Kul Gölünün güney kıyısındaki bu en büyük köy çoğunlukla gölü ziyaret etmeye veya dağların güneyinden geçmeye çalışan gezginler için bir kalış veya mola noktası. Burası hem yurt konaklaması hem de Salburun denen kartalla avlanma geleneği hakkında bilgi sahibi olunabilecek bir yer.

Bel Tam Yurt Camp kaldığımız yer oldu. Issık Göl’ün hemen kıyısında nefis manzarası var. Atla keşif gezileri ve trekking için de ideal bir yer. Öğle yemeğimizi Tong beldesi yakınlarında yer alan bir başka yer Yurt Camp ALMALUU‘da aldık. Kalmak isteyenler Airbnb üzerinden de rezervasyon yapabilir (15$). Bu yurt kampları hem 3 öğün yemek hem de diğer tur ve benzeri aktiviteleri organize edebiliyorlar.

8. Koçkor

Kochkor Köyü, aynı adı taşıyan vadinin kalbinde yer alan pitoresk bir yer. Özellikle sığır yetiştiriciliği ve tarımı ile uğraşan 15 binden fazla nüfusa sahip köy merkezinin pek de bir çekiciliği yok, ama insanları çok misafirperver. Burası göçer insanların geleneksel hayatını yakından görmek, yurt denilen çadır evlerde kalmak ve geleneksel mutfağından bir şeyler tatmak için gidilebilecek bir yer.

Issık Gölü’ne oldukça yakın. Issık Gölünden araçla Song-Kul’a geçerken yemek için mola verdik. Hediyelik eşya dükkanlarında çok sayıda geleneksel ürünler var. Köyde, zanaatkarın kendi elleriyle yaptığı çeşitli hediyelik eşyalar satın alabileceğiniz çok sayıda zanaat dükkânı var.

9. Son Kul

Son Göl ya da Kırgızca yazılışıyla ‘Song Kul’, ülkenin ikinci büyük dağ gölü. Gerek göl ve civarı gerekse de göle giderken olağanüstü vadilerden ve yollardan geçiyorsunuz. 3000 metre yükseklikteki Son Göl çevresi doğayı koruma alanı.

Zengin bir bitki örtüsüne sahip olan bölgedeki gür otlaklar inek, koyun ve at sürüleri dolaşıyor. Kırgızistan kültüründe önemli yeri olan atlar her yerde özgürce dolaşıyor. Kırgızistan’ın bu en büyük doğal tatlı su rezervinin yanıbaşında konaklayabileceğiniz yurt da var. Oldukça modern ve konforlu.

10. Arslanbob

Arslanbob, denizden 1600 m yükseklikte, Bazarkorgon yakınlarında tarihi bir dağ köyü. Arslanbob Nehri vadisinde, dünyanın en eski ve en büyük doğal ceviz ormanının ortasında konuşlanmış. Asırlık ağaçların meydana getirdiği bu muhteşem orman, milli park statüsünde.

Buradaki cevizlerin tadına Büyük İskender’in bile baktığı, hatta ülkesine götürdüğü rivayet ediliyor. Bölgede her yıl 1500 ton ceviz üretiliyor. 1.500 nüfuslu Arslanbob tam bir tatil yöresi. Biri küçük diğeri büyük iki şelalesiyle de etkileyici bir güzellik sergiliyor. Eskiden ipek böceği yetiştiriciliği yapılan köy, Babaş-Ata Dağı eteğinde, harikulâde manzarası ile dağ yürüyüşleri için de ideal.

11. Celalabad

Kırgızistan’ın güneybatısında yer alan, ülkenin üçüncü büyük şehri Celalabad, kaplıcaları ve ceviz ağaçlarıyla ünlü. Tarihi İpek Yolu üzerinde bulunan bu Kırgız kenti, Özbekistan sınırının hemen yanı başında yer alıyor. Babaş Ata Dağı eteğinde, Kugart Nehri kıyısında bulunan Celalabad nüfusunun yarıya yakını Özbek. Oş’a sadece 60 km uzaklıkta yer alıyor.

Düzenli ve yeşil caddeleri ve çok sayıda parkı ile tam bir huzur beldesi olan Celalabad’a üç gözlü, mavi ve pembe renkli üç kubbesi ile çok gösterişli görünen bir kapıdan giriliyor. Merkezden 5 km uzakta, 700 m yükseklikteki Eyüp Dağında bulunan mineralli suları, kaplıcaları ve sanatoryumu oldukça ünlü.

12. Oş, Kırgızistan

Kırgızistan’ın ikinci büyük şehri olan Oş, ülkenin güneybatısında, tarihî İpek Yolu üzerinde yer alıyor. Tarihi 3000 yıl öncesine kadar giden Oş hem Türk tarihi açısından önemli, hem de İslâm dini açısından kutsal bir kent. Kırgızistan’ın güney batısında, Fergana Vadisi’nin güneyinde kurulu şehrin hemen karşısında Özbekistan, güney batısında Tacikistan, güney doğusunda Çin var.

UNESCO Dünya Mirası Listesi’nde yer alan ve Orta Asya’daki en bozulmamış kutsal dağ olan Süleyman Dağı eteklerinde kurulu şehirde gezilip görülmesi gereken çok yer var. Süleyman Dağı’nda sonradan Camiye dönüştürülmüş “Babür Evi” olarak bilinen cami ve Kırgızistan’ın en büyük camii olan Şehit Tepe Camii görülecek yerler arasında. 16 yüzyılda yapılmış Rabat Abdullah Han Camii Oş gezilecek yerler listesine eklenebilir.

Akbura Nehri boyunca 1 km kadar uzanan, Orta Asya’nın en renkli yerlerinden Oş Pazarı göz kamaştırıcı. Şehirdeki en ünlü heykel ise Kırgızların ulusal kadın kahramanı Kurmancan Datka’nın heykeli. Modern bir bina olan Oş Drama Tiyatrosu da heykellerle bezeli yemyeşil bir bahçenin içinde. Bölge kültürüne ışık tutan Oş Tarih ve Kültür Müzesi görülmeli. Kulunatinsky Milli Parkı ve Kozhokelen Vadisi vakti olanların görebileceği diğer yerler.

13. Sarı Çelek Gölü

Kırgızistan’da görülmesi gereken diğer bir yer ise milli park bölgesi olarak koruma altına alınmış Sarı Çelek Gölü. Çatkal Dağları eteklerinde yer alan ve ‘sarı kova’ anlamına gelen Sarı Çelek, Celalabad şehrine 120 km uzaklıkta yer alıyor. 2000 metrede yer alan Sarı Çelek Gölü tam bir cennet.

Dik yamaçlarla çevrili olan ve kışın donan göle ulaşmak pek de kolay sayılmaz. Kuzey kıyıları gür çam ormanlarıyla kaplı olan, 234 m derinlikteki dağ gölünün çevresinde konaklamak için ahşap kulübeler ve keçe çadırlar var.

Kırgızistan yeme ve içme

Kırgızistan mutfağı, başta coğrafya olmak üzere ekolojik unsurlardan büyük ölçüde etkilenmiş. Orta Asya’da yaşayan Türk boylarında da görmenin mümkün olduğu bu mutfak, Kırgız kasaba ve kentlerinde farklılık gösterse de temelde çorba türünden sulu yemeklere dayanıyor.

Az malzemeyle çok insanı doyurma özelliğine sahip olan sulu yemeklerin en çok tüketilenleri maksım ve carma. Maksım, arpa ununun ve döğmesinin kaynamış suda pişirilmesiyle yapılan bir yemek iken carma ise ahşap havanda dövülmüş, kaynamış suya atılarak kurutulmuş arpa ve buğdaydan yapılan bir çorba.

Bunların dışında kavrulmuş ve kırılmış arpa, buğday ve mısır ununun süte, yoğurda ya da suya karıştırılmasıyla yapılan talkan, süt ya da ayran karıştırılmış buğdaydan yapılan köce çorbası da yaygın. Kırgızistan’ın güneyindeki yerleşme birimlerinde bu yörede yetiştirilen aşkabak adı verilen bir kabak türünün önemli yeri var. Bu kabaktan yapılan birçok yemek çeşidi bulunuyor.

Ekmek çeşitleri arasında en yaygın olanları, kazanda ya da iki tava arasında pişirilen geleneksel ekmekle (kömöç nan), Kırgızistan’ın güneyindeki yerleşme yerleriyle Talas Vadisi çukurunda çamurdan yapılmış tandırlarda pişirilen bir nevi fırın ekmeğinden oluşuyor.

Süt ve sütün türevlerinden yapılan yiyecekler diğer Türk boyları gibi Kırgızlar arasında da oldukça yaygın. Özellikle de ayran ve yoğurt yanında kısrak sütünden yapılan kımız, sadece bir besin maddesi değil, çevresinde oluşan kültür değerleri ve mistik inançlarla Kazaklar gibi Kırgızların da en önemli içeceği.

Süzme yoğurt, lor peyniri, çalap, bıştak adı verilen tuzsuz peynir, koyun sütünden yapılan süzme peynirin özel bir türü olan ecegey, eritilmiş tereyağı olan sarı may ve kaymak süt ürünlerinin başlıcalarını oluşturuyor.

Çiftçilikle uğraşan Kırgız mutfağında tahıl ürünlerinden yapılan besinler hâkim. Bunların içerisinde undan, koyun yağıyla kızartılmış hamurdan yapılan boorsok, külde pişirilen kömöç, tereyağında pişirilen katmerli pide katlama, tereyağında pişirilen bir tür pide olan maytokoç, bir tür gözleme olan kuymak çok tüketiliyor. Güney Kırgızistan’ın özellikle Talas Vadisi’nde çokça yetiştirilen mısırdan yapılan yemekler hâkim. Süt, tereyağı ve şekerle yapılan çörekler de çayla ikram ediliyor.

Diğer Türk boyları gibi Kırgızların en yaygın içecekleri arasında çayın önemli bir yeri var. Bozkırda oldukça sert geçen son yaz ve kış aylarında sıcak tutan çay özellikle kuzey Kırgızistan’da çok tüketiliyor. Kuurma çayı olarak bilinen, su karıştırılmış süte yağda kavrulmuş un konularak, tuz eklenerek kaynatılan bu çayın besin değeri oldukça yüksek.

Güney Kırgızistan’daki göçer Kırgızlar arasında ise şir çay ya da ak çay denilen bir çay türü, süt, yağ, tuz ve biber katılarak kaynatılıyor. Yine Güney Kırgızistan’da yeşil çay de yazları çok tercih ediliyor. Issık Gölü eteklerinde çayla birlikte yağ, kaymak, kuru meyveler, tatlılar ayrıca bal servisi de yapılıyor. Diğer yandan boza da yaygın.

At eti yanında koyun, sığır ve av hayvanlarının eti yaygın olarak yemeklerde kullanılıyor. Şorpo, yemekten önce ve sonra içilen, içerisinde et parçaları bulunan tuzlu et suyu. Kımız ya da ayranla lezzet katılan ak serke adını taşıyan et suyu da zevkle tüketiliyor. Ancak Kazaklar’da olduğu gibi en seçkin yemek beşparmak.

Beşparmak et suyunda haşlanmış erişte ile karıştırılarak yapılan bir et-hamur yemeği. Kırgızistan’dan ayrılmadan mutlaka tadın. Süt ve tereyağı eklenen suda kaynatılan koyun akciğeri Kuygan, öpkö, olobo ile et ve iç yağından yapılmış at sucuğu olan cucuk en leziz yemeklerden sayılıyor.

Kırgızistan’ın başkenti Bişkek’e İstanbul’dan direkt uçuşlarla yaklaşık 5 saatte ulaşım mümkün. Türk vatandaşlarından vize istemeyen Kırgızistan’a Türk Hava Yolları ve Pegasus uçuş seferleri düzenliyor. Bişkek’in 25 km kuzey batısında bulunan Manas Uluslararası Havalimanı’ndan taksi ile dilediğiniz yere ulaşabilirsiniz.

Kırgızistan gezilecek yerler listesine daha onlarca köy, göl, vadi ve geçit eklenebilir belki. Ben bu güzel ülkede öncelikle gördüğüm ve diğer bazı önemli yerleri ekledim. Daha fazla bilgi için ülkenin resmi web sitesi Discover Kyrgyzstan sayfasını ziyaret edin. Fırsat buldukça da gezilip görülecek yerler listesine eklemeler yapacağım.