Tamamı Kesme Taştan Yapılmış Tarsus Ulucamii

Tarsus Ulucamii, antik çağlardan beri Anadolu’nun en önemli inanç merkezlerinden biri olan Tarsus‘un görkemli yapılarından. Selçuklu, Memlük ve Osmanlı mimarisinden esintiler taşıyan ve 1579’de Ramazanoğlu Beyi Piri Paşanın oğlu İbrahim Bey tarafından tamamı kesme taştan yaptırılan Ulucamii, Türk-İslam sanatının önde gelen eserlerinden biri olarak kabul ediliyor.

Cami-i Nur adıyla da anılan Tarsus Ulucamii, Mersin‘in Tarsus ilçesinin güneyinde bulunuyor. Bulunduğu semte adını veren caminin doğusundaki türbede, Şit ve Lokman peygamber ile abbasi Halifesi Ma’mun’un makamları yer alıyor. Osmanlı döneminde ticari hayatın kalbi durumunda olan Kırkkaşık Bedesteni‘nin hemen çıkışı Tarsus Ulucamii’nin önüne çıkıyor.

Tarsus Ulu Camii, Mersin

Tarsus Ulu Cami, mimarisi, zengin renkli mermer süslemeleri, Klasik Osmanlı süsleme özelliklerini yansıtan mermerden mihrap, minber ve hünkar mahfili ile Türk-İslam sanatının en güzel örneklerini barındırıyor. 2007 yılında başlayan ve bir sene sonra bitirilen restorasyonun ardından cami, Tarsus’u ziyaret edenlerin uğrak noktaları arasına girmeyi başarmış.

Caminin yanındaki türbenin Halife Me’mun’un mezarını barındırması, Hazreti Şit ve Lokman Hekim’in makamlarının da burada bulunması dini ziyaretçi sayısını artırıyor. Camiden sonra inşa edilen türbe ve yan yana sıralanan dükkanlar Kırkkaşık Bedesteni ile birleşiyor.

Tarsus’un merkezinde, geçmişte Cami-i Nur olarak anılan Şehitkerim Mahallesinde yer alan Ulu Camii’nin tarihi geçmişi Abbasi Halifesi Harun Reşit dönemine uzanıyor. Harun Reşit’in oğlu Halife Me’mun 833’te vefat edince caminin doğu tarafına defnedilmiş.

Bizanslıların 962’de Tarsus’u işgaliyle birlikte kiliseye dönüştürülen camiye, bölgeye gelen Memlüklüler tarafından 1362’de günümüzde de tüm görkemiyle ayakta duran minare eklenmiş. Günümüze kadar ulaşan cami ise 1579’da Ramazanoğulları’ndan Pîrî Paşa’nın oğlu İbrahim Bey tarafından yaptırılmış.

Ramazanoğulları Beyliğinin 1516’ya kadar Memluklar, sonraki yıllarda da Osmanlılara bağlı olması nedeniyle Tarsus Ulucami’de hem Memluklu hem de Osmanlı dönemine ait mimari üslup özellikleri görülebiliyor. Caminin tek şerefeli minaresi ve iç mekanı Selçuklu ve Osmanlı özelliklerini taşıyor. Avlu taç kapısında ise Memluk mimari özelliklerini taşıyan siyah beyaz mermer kaplama bulunuyor.

Caminin kuzeydoğu köşesinde bulunan ve ikinci bir minareyi andıran saat kulesi Ziya Bey tarafından 1895 yılında, şadırvan ise 1905 yılında eklenmiş. Üç mimari etkinin bir arada görüldüğü cami, Anadolu coğrafyasında ‘üsluplar mozaiği’ olarak adlandırılıyor.

Tamamı kesme taştan yapılan Tarsus Ulucamii’nin iç mekan sütunları İran kemeri denilen bir sistemle birbirine bağlı. Dikdörtgen planlı yapıya kuzeyden abide özelliği gösterilen Taç Kapı’dan giriliyor. Memluk mimari özelliklerini barındıran bu kapı, beyaz mermerlerle süslü. Ayrıca doğu-batı doğrultusunda baklava dilimli mermer sütunların taşıdığı 16 kubbeli, revaklı avludan 5 farklı kapı ile ibadethaneye girmek mümkün.

Caminin doğu bölümünde dikdörtgen planlı bir türbe yer alıyor. Türbede Hazreti Şit ve Lokman peygamberlerin makamları ve Abbasi Halifesi Harun Reşid’in oğlu olan ve 833 yılında Pozantı’da vefat eden Halife Me’mun’un kabri bulunuyor. Caminin Memluk esintileri taşıyan süslemelerle bezeli mermer mihrabı ise tam anlamıyla bir sanat eseri.

Etrafındaki türbe ve imaret, kuzeydoğusunda sonradan eklenen saat kulesi ile büyük bir külliye görünümünde olan Ulucamii, bölgenin en görkemli mimari yapıları arasında. İnanç turizmi için çok sayıda eserin bulunduğu Mersin’in Tarsus ilçesi, antik çağlardan günümüze bu özelliğini korumayı başarmış.

Tarsus Ulucamii ziyaret bilgileri

🗺 Adres: Şehitkerim Mah. 3424. Sk. No:37, 33440 Tarsus, Mersin
⏰ Tarsus Ulu Camii ziyaret saatleri: Tarsus Ulu Camii haftanın 7 günü 08.00-19.00 saatleri arasında namaz saatleri dışında ziyarete açık. Camiye girişte kılık kıyafete dikkat etmek gerekiyor. Şortla ve askılı kıyafetlerle gelen ziyaretçiler camiye kabul edilmiyor.
🔐 Tarsus Ulu Camii giriş ücreti: Tarsus Ulu Camii ücretsiz ziyaret edilebiliyor.

Eski Tarsus Evleri‘nin sıralandığı Tarsus sokaklarını keşfe çıkabilirsiniz. Antik Mısır kraliçesinin geçtiği, Tarsus’un deniz kapısı Kleopatra Kapısı, eski Roma mezarlarının da bulunduğu mesire alanı Tarsus Şelalesi, Hristiyanlık dünyası için büyük önem taşıyan Tarsuslu St. Paul’a adanan St. Paul Kilisesi ve St. Paul Kuyusu, Anadolu’da Yedi Uyurlar İnanışı merkezlerinden Eshab-Kehf Mağarası da görmeniz gereken yerler arasında.

Tarsus ilçe merkezinde bulunan Ulu Camii, Tarsus’un birçok noktasından yürüme mesafesinde. Mersin’e 28 km uzaklıktaki Ulu Camii’ye en yakın havalimanı ise 40 km uzaklıktaki Adana Şakirpaşa Havalimanı.

Tarsus Ulucamii, Tarsus’un inanç merkezi kimliğinin en önemli yansımalarından. Tarsus gezilecek yerler arasında bulunan, Memluk, Selçuklu ve Osmanlı mimarisinden izler taşıyan cami, bitişiğindeki Kırkkaşık Bedesteni ile birlikte ziyaret edilebilir.