Kapadokya Ortahisar Gezi Rehberi

Ortahisar, eşsiz Kapadokya‘nın en güzel kasabalarından biri. Ürgüp’e bağlı. Doğal peri bacası oluşumları, narenciye ambarları, kaya kiliseleri, Ortahisar Kalesine doğru uzanan kademeli evleriyle Kapadokya’nın ilginç yeryüzü şekillerine ev sahipliği yapan bölgelerden biri. 1916’da kasabaya dönüştürülen Ortahisar’ın zengin tarihi geçmişi, Kapadokya coğrafyasının her bir adımında rastlanan hikayeyle benzerlik gösteriyor.

Hristiyanlığın ilk dönemlerinde dine karşı olan tepkilere karşı yeraltı şehirleri ve mağaralarda ibadetini yapıp, dini yaygınlaştırmaya çalışan Hristiyanlara ev sahipliği yapan Ortahisar, Kapadokya’nın turistik bir merkeze dönüşmesiyle kabuğunu kırmış. Yakın zamana kadar kendi halinde bir Anadolu kasabası olan Ortahisar’da restore edilen yapıların birçoğu butik otel olarak turizme hizmet ediyor.

Ortahisar Gezi Rehberi

Yabancı ülkelerden bölgeye gelip yerleşen birçok kişinin evinin de bulunduğu Ortahisar’da taş işçiliğinin en güzel örneği olarak kabul edilen evler muazzam güzellikte. Çoğu kişi sadece Ortahisar Kalesi’ni fotoğraflayıp buradan ayrılıyor ama asıl güzellik sokak aralarında saklı.

Çarşı içinden kasabanın dar sokakları arasına doğru yöneldiğinizde, müthiş işçiliğe sahip taş evlerin arasında buluyorsunuz kendinizi. Kapadokya’nın bereketli topraklarında üzüm bağlarından geçimlerini sağlayan Ortahisar halkı yörenin en güzel evlerini burada yapmış sanki.

Ortahisar yeni kasaba çevresinde bulunan tüf kayalara oyulmuş yüzlerce soğuk hava deposuyla da biliniyor. Günümüzde daha çok narenciye deposu olarak kullanılan bu depolara kasaba sokaklarında yürürken kasalar dolusu narenciyenin taşındığını görebilirsiniz. Geçmişte korunma amacıyla kullanılan mağaraların çoğu doğal hava soğuk deposuna dönüştürülmüş durumda.

Hemen hemen tüm vadilerin yamaçlarına oyulan soğuk hava depolarında, yöreye özgü patates ve elma ile Akdeniz Bölgesi’nden getirilen portakal ve limon muhafaza edilip buradan tüm Türkiye’ye dağıtılıyor. Günümüzde sayısı 700’ü aşan bu doğal depolar, 1950’li yıllardan beri kasaba ekonomisine önemli bir katkı sağlıyor.

Ortahisar, Kapadokya’nın kaya kiliseleri bakımından en yoğun bölgelerinden. Balkan Deresi Kiliseleri, Sarıca Kilisesi ile aynı vadi içinde, kiliseden 1 kilometre kadar ileride yer alıyor. 4 kiliseden oluşan yapıda bir de küçük şapel yer alıyor.

Sütunlu Kilise, Ortahisar’ın kuzeyinde, Göreme yolu üzerinde; Aziz Paul Kilisesi ise Hallaç Manastırının hemen yanında bulunuyor. Ortahisar’ın, 5 kilometre güneyinde yer alan Tavşanlı Kiliseye ise İbrahimpaşa Köyü üzerinden de ulaşım mümkün. Aynalı Kilise olarak da bilinen Fırkatan Kilisesi de kasabanın kuzeyinde, Göreme yolu üzerinde bulunuyor.

Ortahisar, doğal güzelliklerinin ve ünlü Ortahisar Kalesi’nin yanı sıra, zengin manastır yaşamına ait örneklere ev sahipliği yapan bir bölge. 2004’te açılarak yerel Kapadokya yaşantısını yansıtan Kapadokya’nın ilk ve tek Etnografya Müzesi de yine Ortahisar’da bulunuyor.

Ortahisar’da Ortahisar Kalesi’nden başlayan İbrahimpaşa Köyü’ne kadar uzanan Balkan Vadisinde günlük yürüyüş turları düzenleniyor. Ortahisar-Kızılçukur arasındaki yürüyüş ve gezi güzergahı ise Kapadokya’nın en gözde parkurlarından biri. Bu rotalarda yürüyüşün yanı sıra bisiklet ve ATV’li turlar yapılıyor. ATV, Kapadokya coğrafyasını aşındırıp çok zarar verdiğinden tavsiye etmiyorum. Sıcak hava balonlarıyla yapılan gezi ise unutulmaz bir deneyim.

Ortahisar Gezilecek Yerler 📌

Türkiye’de, coğrafi güzelliğiyle görsel bir şölen olmanın yanı sıra, tarihi zenginlikleriyle de kültür turizminin en gözde mekanlarından biri olan Kapadokya, milyonlarca yılda oluşan peri bacaları, birbirinden gizemli vadileri, birçok yer altı şehri ve sayısız kilisesi ile görmeye değer nadide bir yer.

Kapadokya’nın önemli merkezlerinden birisi de görkemli kalesi, kale çevresine yayılmış özgün mimariye sahip taş ve mağara evleri, vadilerin yamaçlarına oyulan soğuk hava depoları ve şairleriyle ünlü kasaba Ortahisar.

Ortahisar, Kapadokya tatili planladığınızda konaklayabileceğiniz en uygun yerlerden de birisi. Göreme Açık Hava Müzesi‘ne 6 km, Zelve Açık Hava Müzesi‘ne 10 km, Kaymaklı Yeraltı Şehri’ne 31 km, Uchisar‘a 13 km ve Ihlara Vadisi ise 95 km mesafede yer alıyor.

1. Ortahisar Kalesi

Ortahisar Kalesi, Kapadokya’nın sembol yapılarından biri. Ortahisar’ın ortasında yükselen 80 metre yüksekliğindeki devasa kaya oluşumu, Hititler Döneminde oyularak tarih boyunca doğal bir sığınak işlevi görmüş. Fatih Sultan Mehmet Döneminde 1470’te Osmanlı egemenliğine geçen kale, eteklerinde bulunan iki katlı taş evleriyle muhteşem bir manzaraya sahip.

Hem barınma hem de stratejik amaçla yapılan kale içerisinde birbiriyle bağlantı koridor, oda ve tüneller var. Ortahisar Belediyesinin işlettiği kalenin zirvesine çıktığınızda kasaba ve çevresinin göz alıcı güzelliğe sahip vadileri olabildiğince önünüzde uzanıyor.

⏰ Ortahisar Kalesi ziyaret saatleri 08.30-18.00. Kale, haftanın 7 günü ziyaret edilebiliyor 🔐 Ortahisar Kalesi giriş ücreti 5TL. Müze Kart geçerli değil. Göreme ve Avanos’u görebileceğiniz kaleye ulaşım ise Ürgüp ve Göreme‘den kalkan minibüslerle sağlanıyor.

2. Ortahisar Kültür Müzesi

Ortahisar Kültür Müzesi, Cumhuriyet Meydanında yer alıyor hem restoran hem de etnografya müzesi. 1916’da inşa edilen tarihi bir konakta hizmet veren müze, uzun yıllar 12 odalı bir otel olarak kullanılmış. Müze binasında yazar Yaşar Kemal’in yanı sıra Celal Bayar gibi devlet erkanı konaklamış. Her yıl 27 Nisan’da oda orkestrası konserine ev sahipliği yapan müze mekanı, günümüzde etnografya müzesi olarak kullanılıyor.

Ortahisar Kültür Müzesinde kağnı arabası, Türk hamamı, seyyar berber, kına merasimi, ekmek ve pekmez yapımı gibi bölgenin gündelik yaşamına özgü detaylar mankenler eşliğinde temsil ediliyor. Bölge insanının günlük yaşamı, geçim, temizlik, kız isteme, kına gibi kültürü oluşturan ögelere yer verilmiş. Konakta yerel kültürün ürünü lezzetler sunuluyor. Hafta sonları canlı müzik veriliyor. Önceden rezervasyon yapmanızda fayda var.

⏰ Ortahisar Kültür Müzesi ziyaret saatleri 09.00-23.55. Haftanın 7 günü açık. Sadece öğlenleri açık, akşamları kapalı. 🔐 Restoranı da olan müzeye giriş 5TL, alınan ücretle öğrencilere destek olunuyor.

3. Ortahisar Abdioğlu Camii

Ortahisar Abdioğlu Camii, kasaba merkezinde yer alan 1258 tarihli, düzgün kesme taşla inşa edilmiş bir cami. Kültür Müzesi çapraz karşısında, meydana bakıyor. Avlusunda yer alan basık kemerli bir kapıdan girilen cami oldukça da iyi durumda. Minare yapının kuzeyine, yapıdan bağımsız olarak 1973’te yaptırılmış.

Minberi taştan yapılmış olan Ortahisar Abdioğlu Camii’nin merkezî minaresi çan kulesini andırıyor. Ortahisar Kalesinin yanında yer alan ibadete açık olan cami görülmesi gereken eserler den biri.

4. Balkan Deresi

Balkan Deresi, Ortahisar’ın kenarına kurulduğu derenin adı. Yine Ürgüp’e bağlı eski bir kasaba olan İbrahimpaşa’dan (Babayan) Köyü) başlayıp Ortahisar’a kadar uzuyor. Yaklaşık 3,5 km uzunluğundaki dere boyunca treking grupları yürüyüşler yapıyor. Balkan Deresi Vadisinde, bazı eski kilise kalıntıları görülebiliyor.

Ortahisar Köprüsünden, Ortahisar’a doğru 50 metre ilerlediğinizde göreceğiniz Chez Nazım ve Splendid Cave tabelasını takip ettiğinizde kasabanın altındaki dereye inebiliyorsunuz. Çarşı içerisinde yokuş aşağı yürüdüğünüzde de labirent gibi sokakları geçip dereye ulaşıyorsunuz. Ortahisar’ın en güzel evleri Balkan Deresine bakan evler. Taş yapılı sokaklar ve evler nefis. Restorasyonları tamamlansa kendinizi İtalya’da bir dağ köyünde sanırsınız.

5. Ortahisar Panorama

Ortahisar Panorama, en güzel Ortahisar fotoğrafları çekebileceğiniz bir nokta. Ortahisar çarşı merkezinden devam edip köprüyü geçtikten hemen sonra kalenin karşısına denk gelen yer burası. Seyir tepesi Ethem Usta’nın Yeri olarak Google haritalarda işaretli.

Kapadokya’yı ilk ziyaret ettiğim yerlerde oldukça salaş bir yerdi. Şimdilerde oldukça otantik ve keyifli. Kasabayı gezdikten sonra gidip manzaraya karşı çayınızı içebileceğiniz bir yer. Yakınında temiz bir tuvalet de var. Ortahisar gezilecek yerler listenizde olmalı 👍

6. İshak Kalesi

İshak Kalesi, çarşı merkezinden köprüye doğru yöneldiğinizde, köprüye varmadan soldan devam ettiğinizde 2 km kadar yakında, Pancarlık Vadisine bakan bir mini kale.

Halk arasında Ortahisar Kalesi ile İshak Kalesinin birbirine yer altından geçen bir tünelle bağlı olduğuna inanılıyor. Hristiyanlığın ilk dönemlerinde halkın kale altındaki tüneller aracılığıyla ibadet ve ulaşımlarını sağladığı biliniyor.

⏰ İshak Kalesi ziyaret saatleri 08.30-18.00. Kale, haftanın 7 günü ziyaret edilebiliyor 🔐İshak Kalesi giriş ücreti 5 TL. Müze Kart geçerli değil.

7. Tandır Cafe Restaurant

Tandır Cafe Restaurant, arka manzarada Erciyes Dağı ile Ortahisar kalesinin bir arada olduğu fotoğrafları çekebileceğiniz bir cafe restoran. Google Haritalar kullanarak gidebilirsiniz, Ortahisar gezilecek yerler listenize eklemenizi tavsiye ediyorum. Ben sırf fotoğraf çekmek için gitmiştim, pek de güler yüzle karşılanmadım. Önde yer alan terasının vadi manzarası görülmeye değer.

Ortahisar ve kalesinin güzel manzarası eşliğinde bir akşam yemeği yiyebilirsiniz. Kışın içeride soba yanıyor. Testi kebabı, güveçte kuru fasulyesi ve incik kebabının iyi olduğu söylendi. Yemek kalitesi orta seviyede, fiyatlar uygun. Fasil ekibi veya bağlama ile canlı müzik sunumları da yapılıyor.

8. Pancarlık Vadisi

Tarihi geçmişi, doğal güzellikleri ve eşsiz manzarasıyla Kapadokya’nın en özel vadilerinden biri olan Pancarlık Vadisi, Ürgüp-Mustafapaşa Karayolu’nun sağ tarafında konumlanıyor. Ortahisar’ın güneyindeki vadi aynı zamanda önemli bir yürüyüş rotasının da merkezinde yer alıyor. Vadi boyunca Pancarlık, Kepez ve Sarıca Kiliseleri bulunuyor. Ortahisar’a dört kilometrelik mesafede yer alan Pancarlık, yine güzel bir trekking rotasına sahip Üzengi Vadisi’ne de oldukça yakın bir mesafede.

➤ Pancarlık Kilisesi, Pancarlık Vadisi içerisinde yer alan ve oldukça iyi korunmuş bir yapı. Aziz Theodore Kilisesi olarak da bilinen kilisenin İncil’den sahnelerin betimlendiği freskleri daha çok yeşil zeminli bir yapı gösteriyor. 11. yüzyılın ilk yarısına tarihlenen Pancarlık Kilisesinin yazı ve süslemeleri görülmeye değer.

⏰ Pancarlık Kilisesi ziyaret saatleri 08.00-17.00. Haftanın 7 günü ziyarete açık. 🔐 Pancarlık Kilisesi giriş ücreti 10TL. Müze Kart geçerli değil.

➤ Sarıca Kilisesi, dere yatağı üzerindeki bir yamaçta, kayalık bir zeminin ucuna oyularak inşa edilen bir ibadethane. Bir manastır yerleşiminin parçası olduğu düşünülüyor. Kilisenin esas mekanı taş zemin üzerine kırmızı, üzerine ise sıva üzerine yapılmış freskler olmak üzere iki çeşit süsleme ile kaplı.

⏰ Sarıca Kilisesi ziyaret saatleri 08.00-17.00. Haftanın 7 günü ziyarete açık. 🔐 Cambazlı Kilise giriş ücreti 10TL. Müze Kart geçerli değil.

➤ Kepez Kiliseleri, Ortahisar’ın güneydoğusunda, yaklaşık 5 km içeride yer alıyor. Ürgüp-Mustafapaşa yolunun sağ tarafındaki Pancarlık Vadisi üzerinden de ulaşılabilen Kepez Kiliseleri, kayalara oyulmuş şapellerden oluşuyor. Kepez Kiliseleri diğer kiliselere göre süslemelerin daha sınırlı olduğu şapel grupları olarak biliniyor.

⏰ Kepez Kiliseleri ziyaret saatleri 08.00-17.00. Haftanın 7 günü ziyarete açık. 🔐 Kepez Kiliseleri giriş ücreti 10TL. Müze Kart geçerli değil.

➤ Hallaç Manastırı, Ortahisar’ın 1 km kadar kuzey doğusunda bulunuyor. Ortahisar-Ürgüp yolu arasında, Hallaç Deresi Mevkiinde yer alan Hallaç Manastırı, Hastane Manastırı olarak da biliniyor. 13. yüzyıla tarihlenen ve bazilika tipinde oyulan yapıda dışarıya bağlantı tünellerle sağlanıyor. Zengin fresk ve rölyeflerle süslü Hallaç Manastırı, Ortahisar’ın önemli tarihi yapılarından biri.

⏰ Hallaç Manastırı ziyaret saatleri 08.00-17.00. Haftanın 7 günü ziyarete açık. 🔐 Hallaç Manastırı giriş ücreti 10TL. Müze Kart geçerli değil.

Ortahisar’a nasıl gidilir

Ortahisar, Nevşehir’e bağlı Ürgüp ile Uçhisar arasında yer alıyor. Ürgüp’e 6 km, Nevşehir’e 15 km, Kayseri’ye 90 km ve Ankara’ya 270 km uzaklıkta bulunan Ortahisar’a gelmek için karayolunu tercih edecekseniz, İstanbul, Bolu, Ankara çevre yolu, Kırıkkale, Hacıbektaş çevre yolu, Avanos, Gülşehir’den Ortahisar güzergahı en sık kullanılan rota.

Havayolu ile Ortahisar’a ulaşım için en yakın havalimanı olan Nevşehir Kapadokya Havalimanı, şehir merkezinden 25 km uzaklıkta bulunuyor. Havalimanından merkeze ya da Ortahisar’a gitmek için taksi ya da araç kiralama gibi alternatifiniz var. Kayseri Havalimanı ise Ortahisar’a 105 km, yaklaşık bir saatlik mesafede yer alıyor.

Kapadokya gezilecek yerler listenizde mutlaka olması gereken Ortahisar’a şehirlerarası otobüsle ulaşım için öncelikle Nevşehir’e ulaşmak gerekiyor. Türkiye’nin pek çok ilinden Nevşehir’e ve bağlı ilçelerine direkt otobüs seferleri bulunuyor. Ortahisar, Nevşehir-Ürgüp karayolunun 5. kilometresinde yer alıyor. Pek çok otobüs firması Ortahisar’da yolcu bırakıyor. Nevşehir merkezden de düzenli dolmuş seferleri var.