Kafkas Dağları Arasında Enfes Bir Coğrafya: Dombay

Dombay, Kuzey Kafkasya’da Karaçay – Çerkesya Cumhuriyeti sınırlarında yer alan, olağanüstü bir coğrafyaya sahip bir yer yüzü cenneti. Rusya’nın Gürcistan sınırındaki Dombay, yüksekliği 4,046 metre yüksekliğindeki görkemli Dombay-Ulgen dağının çevrelediği vadide kurulmuş, hemen her keseye hitap edecek konaklama imkânlarına sahip küçük bir seyfiye kasaba.

Zirvesi her daim karlı dağların çevrelediği korunaklı eşsiz bir vadide, Teberda Nehri üzerinde kurulmuş olan Dombay, bölgenin en güzel kayak pistlerine, gözde dağcılık, kayak ve snowboard gibi kış sporları tesislerine sahip. Amatör veya profesyonel, her düzeyde dağcı ve kayakçının sevdiği bir coğrafya burası. Benim gibi kayak bilmiyorsanız dahi, burası doğanın uyandığı, karların eridiği bahar mevsiminde keşfedilmeye bir cenneti görmek için Dombay’a gidin.

Dombay, Karaçay – Çerkesya Cumhuriyeti

Batı Kafkasya’nın en yüksek doruğu olan Dombai-Ülgen’in nefes kesen zirvesine bakmaktan kendimi alamadığım çok olmuştu. Ne de olsa tatil merkezi Dombay, Kabardino-Balkarya ile Karaçay-Çerkesya Cumhuriyeti arasında kalan, Bindağ yada Sonsuz dağ olarak da adlandırılan 5.642 metre yükseklikteki ünlü Elbrus Dağı’na 60 km uzaklıkta yer alıyor.

Biraz tartışmalı da olsa, Asya ile Avrupa sınırı arasında yer alan bu bölge dolayısı ile Avrupa’nın da en yüksek zirvesi olarak kabul edilebilir. İşte burası gökyüzüne oldukça yakın, insana farklı hisler uyandıran bir coğrafya.

Kafkas Dağlarının sırtında yer alan Dombay bir uçtan diğer uca düşünüldüğünde oldukça küçük denilebilecek bir yer. Kendimi Yeni Zelanda’nın o çok ünlü kasabalarında hissettim nedense. Bir çok arkadaşıma dediğim gibi, Yeni Zelanda’nın o efsanevi coğrafyasını görmek istiyorsan Kafkas Dağlarına, Dombay’a gitmek daha kolay. Üstelik burası hem daha yakın, hem daha uygun fiyatlı.

Dombay, dünya standartlarında Alp kayağı sunuyor. 1,630 ile 3,168 metre arasında değişen yüksekliklerde, toplamda yaklaşık 25 km uzunluğunda kayak pistleri var. Toplam uzunluğu 4,7 km olan 5 adet lift ile pistlere ulaşım sağlanıyor.

Dombay kayak Merkezi’nde kayak sezonu Aralık ayında başlıyor ve Nisan ayına kadar sürüyor. Bazen Haziran’a kadar uzadığı da oluyormuş, ancak iklim değişiklikleri nedeniyle kayak sezonunun artık bu mevsimi görmesi zor görünüyor.

Mevsim yaza dönmeye başlayınca bu nefis coğrafya kayak dışındaki alternatiflerle misafirlerini kendine çekmeyi başarıyor. Jeep, motosiklet, ATV veya segway ila bu güzelim coğrafyayı keşfetmek mümkün.

En iyisi siz giderseniz at sırtında bu güzelim dağlarda dolaşın, bu en zevklisi ve ilginç bir deneyim olur. Ekstrem sporlardan hoşlananlar için ise rafting ve yamaç paraşütü aktiviteleri yapılabilir.

Tam gün süren Kafkas dağlarındaki ATV gezim, hatıralarımda unutulmayacak bir deneyim olarak yer aldı. Yüksekliği 2,000 metreyi geçen, artık ağaçların yetişmediği yüksekliklere çıkıp, birbirine paralel uzanan Kafkas Dağlarının zirvesine neredeyse aynı yükseltiden bakabiliyorsunuz. ATV’den inip bu enfes çayırlarda yürümeli, piknik yapmalı, manzarayı uzun uzun izlemeli.

Doğa yürüyüşleri için ise en güzel rota Dombay kasabasından başlayarak Teberdinsky Nature Reserve bölgesine giden yol. Güneş ışıkları altından zümrüt gibi parlayan ağaç yapraklarının gölgesinde, çok da zor olmayan bir yürüyüş rotası.

Alibek Dağı’ndan inen Kapski Şelalesine karşında bakın, Kap ve Teatralni zirvelerini Dvuyazichniy buzulunun görkemini fotoğraflayın. Mountain Sulahat (Uyuyan güzel) dağı ise hemen arkada nefis bir manzara sergiliyor.

Dombay’a varmadan yol üzerinde görülecek olan Karagöl bu coğrafyada yaşayanlar için bir piknik yer. Gölde balık avlamak yapılacak aktivitelerden birisi.

En çok etkilendiğim yerlerden birisi de Tumanly-Kel (Sisli Göl) oldu. Burası yeryüzündeki en güzel yerlerden biri olsa gerek. Bir yanda bıçak sırtı gibi yükselen, zirvesinde karların olduğu dağlar, diğer yandan yemyeşil etekleri ve vadiler, diğer yanda ise nefis mi nefis bir göl. Burada bir tam gün yüzmek, piknik yapmak, gölü ve dağları seyretmek gerek.

Burası Dombay’a yaklaşık 15 km gerisinde, Karagöl’e (Kara-Kel) varmadan sapan bir yoldan gidiliyor. Gonachkhir Nehri üzerindeki beton bir yolu geçtikten bir süre sonra, Sovyet turistlerin gözdesi bu harikulade göle varıyorsunuz.

Teleferik yakınında yer alan Dombay pazarına denk gelirseniz, yün kazak, eşarp, el yapımı şapkalara göz atın. Kozalak ve cevizden yapılan reçeller, Kafkas Dağları’nın kokulu çiçeklerinden elde edilen balları tadın.

Kasabanın oldukça şık kafe ve butik otellerinde gerçek doğanın içerisinde tatil yaparken stresten arınmak mümkün. Belki Alp kasabaları gibi çikolata kokmuyor ama, misafirperver Kafkasyalıların ikram ettiği, buranın leziz zengin mutfağının tadını bir başka yerde bulmak da pek kolay değil.

Geçmiş yüzyılda kitleler halinde Anadolu’ya göç eden, halen pek çok şehrimizde topluluk halinde yaşayan Çerez ve Karaçaylılar’da mutfak kültürü oldukça önemli bir yer tutuyor. Geleneksel Kafkas dans nakaratlarının eşlik ettiği restoranlarda leziz yemekler sunuluyor.

Yemekler daha çok et ve süt ürünlerine dayanıyor ve sebzeye de pek itibar edilmiyor. Yemekler genelde tereyağıyla yapılıyor. Kafkas dağlarından elde edilen aromatik baharatlarla lezzetlendirilen yemekler, beni gerek tat, gerekse sunuş olarak oldukça tatmin etti. Patates, et, peynir ile yassı ekmek temel gıdalar arasında.

Üçgen şeklinde yağda kızartılmış peynirli puf böreğine haluzz (Haluj); katıca hamuru uzunca ve ince yuvarlak bir hale koyduktan sonra üçer parmak boyunda kesildiği meterej; Meşhur Çerkez tavuğu şipsi; hıngal, mısır unundan içli köfte, şaşlık (şiş kebap) ve Çerkez peyniri denenebilir. Ne getirdilerse memnun kaldığımı ileteyim.

Dombay, konaklama açısından oldukça geniş seçenekler sunuyor. İsteyene ekonomik, isteyen yüksek kalitede konaklama alternatifler var. Hemen her büyük otelde sauna ve kapalı havuz bulunuyor. Ben U Zuli, Dombay otelinde kaldım.

Dombay’a en yakın havaalanı Stavropol’da yer alıyor. Türk Hava Yolları’nın uçtuğu Stavropol şehrine ulaştıktan sonra Pyatigorsk (2 gün), Dombay (3 gün) ve Arhız (2 gün) şeklindeki bir rota enfes olur. Stavropol’a da 1-2 gün ayırabilirseniz hoş olur.

Haşmetli dağları, her yamaçtan fışkıran şelaleleri, gürül gürül akan nehirleri, nefis gölleri ve kadim ormanlarıyla Kafkas coğrafyasının bu harika bölgesi Dombay‘ı keşfedin.