Sumatra Ormanlarına Açılan Kapı: Bukit Lawang

Bukit Lawang, Endonezya’nın Sumatra Adasının en büyük şehri Medan’ın 96 km kuzeybatısında bir turizm köyü. Güçlü akan Sungai Bahorok nehri boyunca uzanan bir vadiye kurulu. Bukit Lawang gezegenin en çok tehlike altındaki ve egzotik türlerinden bazıları yaşadığı Gunung Leuser Ulusal Parkının ana erişim noktası olmasıyla ünlü.

Vahşi ve yarı vahşi Sumatra orangutanlarını görebileceğiniz dünyadaki son yerlerden biri burası. Bukit Lawang, GLNP’de Orangutanları görmek için trekking yapmaktan daha fazlasını sunuyor. Arkanıza yaslanıp dinlenmek için de harika. Dijital detoks yapacaksanız adresiniz burası.

Bukit Lawang, Kuzey Sumatra’nın başkenti Medan’ın yaklaşık 90 kilometre kuzeybatısında ve Leuseur Dağı Milli Parkı’nın güneyinde yer alıyor. Bukit Lawang’da havaalanı yok. En yakın uluslararası havaalanı Medan (KNO) şehrinde yer alıyor. Biz Jakarta’dan Medan’a uçtuk. Lake Toba gezisi yaptıktan sonra orada Bukit Lawang’a transfer aldık.

Bukit Lawang, Medan şehrine arabayla 3 saat uzaklıkta olsa da yoğun trafikten dolayı bazen buna birkaç saat daha eklemeniz gerekebiliyor. Lake Toba‘dan Bukit Lawang’a geçerken yolda aracımızın lastiği patladığından 45 dakika değiştirilmesini bekledik. Bu bölge kauçuk ağaçları ile ünlü.

Sıcak ve bol yağışlı tropikal iklime sahip ülkelerde yetişen kauçuk ağacı, 5 yaşından itibaren kauçuk sıvısı vermeye başlıyor. 7-15 yaşları arası en verimli oldukları dönem ve 30 yıla kadar da bunu sürdürebiliyorlar. Gövde kabukları kesilip sızan kauçuk ham sıvısı bir kapta toplanıyor. İki haftada bir toplanan kauçuklar boşaltılıyor. İğrenç bir kokusu vardı.

Araç sürücümüz tam bir trafik canavarıydı. Transfer şirketini arayıp bize yeni bir araç ayarlamalarını rica ettik. Medan yakınlarında bize gönderilen yeni Jeep tarzındaki aracımızla yoğun trafikte iki saatlik bir yolculuk sonrası Bukit Lawang köyüne ulaştık. Lake Toba’dan Bukit Lawang’a neredeyse 10 saatlik bir yolculukla varabildik.

Bukit Lawang Rehberi

Bukit Lawang, popüler ve iyi bilinen gezgin dostu bir yer. ‘Tepelere açılan kapı’ anlamına gelen Bukit Lawang çevresindeki yağmur ormanı, gezegendeki en zengin ve çeşitli tropikal orman ekosistemlerinden biri olan Gunung Leuser Ulusal Parkı’nın bir parçası.

Bukit Lawang kasabasından en yakın ATM yaklaşık 10 kilometre uzaklıkta. Bu yüzden yeterli nakit getirdiğinizden emin olun. Ayrıca banka havalesi yoluyla da ödeme yapabilirsiniz. Kredi kartları kabul edilmiyor.

Bukit Lawang’da ne güçlü bir internet bağlantısı ne de kaldığınız otel odanızın ışıkların garanti. Kaldığımız süre boyunca, elektriğin en az birkaç saat kesilmediği bir gün olmadı.

Birçok otelin misafirleri için kendi restoranları var, ancak isterseniz şehirdeki restoranlardan birinde yemek yiyebilirsiniz. Kuzey Sumatra’da yol arkadaşım Farid ile günlerce seyahat ettik ve genel olarak çok güvenli. Sadece standart önlemleri her zaman alın.

Kasabayı her gün ziyaret eden bir sürü arsız makak var. Otel pencerelerinizi kapatmayı ve eşyalarınıza göz kulak olmayı unutmayın, aksi takdirde çalabilirler!

Tropikal yağmur ormanlarının eteklerinde yer alan Bukit Lawang, sabahları güçlü güneş ışığıyla yıkanan, öğleden sonraları şiddetli yağmur yağan ama huzurlu ve rahat bir yer.

Gunung Leuser Ulusal Parkı, Endonezya’nın geri kalanıyla aynı hava durumu göstermeyen tropikal bir yağmur ormanı iklimine sahip. Bukit Lawang’da her ay yağmurlu, çünkü orası bir yağmur ormanı! Yine de en kurak aylar Şubat, Mart, Haziran ve Temmuz olsa da bu dönemde bile aldığı yağış Bali gibi yerlerden çok daha yüksek.

Çoğu turist, Bukit Lawang orman yürüyüşlerini Haziran – Ağustos aylarında yapıyor. Bu yüksek sezonda günde yüzlerce trekking turu ormana dalıyor. Kalabalıktan kaçınmak istiyorsanız, farklı bir ay seçin. Gitmek için en iyi zaman, biraz yağmurun yağdığı ve turistin az olduğu Mart – Haziran arası.

Bizim gibi yağmur mevsiminde ziyaret ederseniz, gününüzü olası sağanak yağışa göre planlamanız gerekir. Gökyüzü griye dönmeye başladığında ve sıcaklık öğleden sonra 3-4 civarında düştüğünde, hemen otelinize dönün yoksa saniyeler içinde tepeden tırnağa sırılsıklam olabilirsiniz.

Abartmıyorum, bu şimdiye kadar gördüğüm en yoğun yağmurlar alan yerlerden biri. Yağmur o kadar çabuk geliyor ve o kadar şiddetli yağıyor ki saç çatılardan aşağı akan suyun sesini bile sesinizi bastırıyor. Tufana genellikle elektrik kesintisi de eşlik ediyor. Gök gürültüsü patlarken sizi karanlıkta boğuşur halde kalabiliyorsunuz.

Bukit Lawang’ın dar sokakları, ayak bileklerinize kadar suyun akacağı nehirlere dönüşüyor. Yağmur yağmaya başladığında restoranlardan birinde mahsur kalırsanız, bir bira daha sipariş etmek ve beklemek için harika bir bahane.

Otellerde sadece soğuk suyla duşlar ve fanlar var, klima ve sıcak su yok. Geceleri serin. Elektrik sabit, ancak bazen kısa kesintiler oluyor.
Çoğu yerde otel/restoranların çoğunda sınırlı WiFi bağlantısı var veya hiç yok. Telkomsel, iyi 4G bağlantısına sahip

Bukit Lawang, basit ama konforlu, uygun fiyatlı birçok otelin bulunduğu şirin bir nehir kenarı kasabası. Bukit Lawang’daki oteller dolabilir, önceden rezervasyon yaptırmak iyi fikir.

➤ En uygun Bukit Lawang otelleri: Green Travelodge Bukit Lawang, Thomas’ Retreat Bukit Lawang, Rain Forest Guest House, Hotel Orangutan, Garden Inn ✔️

Bukit Lawang’da indiğimiz yerde birkaç turist rehberi bize hizmet verebileceklerini söylediler. Biz rehberi önceden ayarladığımızı söyleyip onları başımızdan savdık. Telefonla görüştüğümüz iki kişi vardı ama henüz ayarlamamıştık.

İçlerinden birisi, sorun olmadığını, bize kalacağımız yere kadar eşlik edip bilgi verebileceğini ve bunun için ücret istemeyip bunu keyifle yaptığını söyleyince biz de neden olmasın dedik.

Couchsurfing sitesinden Sonia adlı arkadaşımla yazışıp bazı bilgiler elde etmiş ve Sonia ayrıca bize kalabileceğimiz bir otelde yer ayarlamıştı. Bukit Lawang’ta rehberlik yapan Haidir bizi kalacağımız otele götürdü. Hoş sohbet, iyi İngilizcesi olan Haidir bize Fransız bir kız arkadaşının fotoğrafını gösterip güvenimizi kazanmaya çalıştı.

Otele yerleştikten sonra birlikte bir şeyler içip kendisiyle anlaştık. Bukit Lawang’ta ormanda trekking için rehber kiralamanız şart ve bunun için genelde sabit ücretler uygulanıyor. Ancak Endonezya pazarlık ülkesi.

Haidir ile 625.000 Rp’ya (140 TL) anlaştık. Couchsurfing sitesinden tanıştığım Sonia’da gelip bize takıldı ve gece geç saate kadar otelin çok güzel olan cafe barında sohbet ettik.

Gittiğimiz her yerde olduğu gibi masamıza arada bazı kişiler gelip merakla bizimle tanışıp sohbet edip gidiyorlardı. Biri gidiyor biri geliyordu. Diğer yerlerden fark ise hepsinin kafasının hoş olmasıydı.

Hepsi çok tatlı olan bu gençler bolca magic mushroom kullanıp ve ot içiyorlardı. Arada Haidir sohbette takılmaya başlayınca, ben gidip bir şarj olup geleyim diyip gitti. 15 dakika sonra geldiğinde yine uçmuştu ama çok keyifli ve eğlenceli zaman geçirdik. Kafası hoş olsa da Rehber Haidir’i beğenmiştik.

Bukit Lawang Gezilecek Yerler

Çoğu gezgin, Bukit Lawang çevresindeki ormanlarda doğa yürüyüşü yapmak için Sumatra’yı ziyaret ediyor. Gunung Leuser Ulusal Parkı’nın kenarındaki bu küçük köy, hayal kırıklığına uğramayacağınız orman yürüyüş turlarına sahip. Orman yürüyüşleri 1/2 günden 7 güne kadar değişiyor.

Ben de sırf bu turlara katılıp orangutanlarla yürümek için Bukit Lawang’a gelmiştim. Milli parkın içinde ender kuşları, Sumatra kaplanlarını, gergedanları, filleri, güneş ayılarını, domuz kuyruklu makakları, engerekleri, kobraları, kraitleri ve daha pek çok şeyi görme şansınız da var.

Parka rehbersiz girilmiyor. Sadece rehberli tur paket alarak trekking için ormana girebiliyorsunuz. Turda her zaman yanınızda iki rehberiniz oluyor. Rehberler hem sizi ormanda güvende tutmak hem de ormandaki vahşi yaşam hakkında bilgi veriyor.

Vahşi hayvanlara 10 metreden fazla yaklaşmayın. Eğer şanslıysanız bazen hayvanlar bu kuralı çiğner, ne de olsa onların evindesiniz! Vahşi hayvanları beslemeyin veya dokunmayın.

Bukit Lawang kasabası yakınlarında kısa bir trekking turunda ziyaret edebileceğiniz bir yarasa mağarası var. En iyi günübirlik geziler için, nadir bulunan dev çiçek Rafflesia görmek için Batu Katak’a veya fil sığınağına Tangkahan’a yapılıyor.

Gunung Leuser Ulusal Parkı

Gunung Leuser Ulusal Parkı (Gunung Leuser National Park), dünyanın en zengin biyolojik çeşitliliğe sahip bölgelerinden biri. Aralarında kaplanlar, gergedanlar, babunlara, makaklara, filler, leoparlar, pangolinler veya kobralar bulunan birçok türe ev sahipliği yapıyor. Vahşi yeşil ormana dalmak isteyen gezginler için popüler bir park.

Bukit Lawang’a gittiğinizde yapılacak en heyecan verici aktivite, muhteşem yağmur ormanlarında yaşayan orangutanları görmek için orman trekkingi yapmak. Yalnızca Sumatra ve Borneo’da yaşayan nesli tükenmekte olan zarif yaratığın adı olan Orang-utan, Endonezya dilinde ‘Orman insanı’ anlamına geliyor.

Gunung Leuser Ulusal Parkı’na düzenlenen trekking paketleri genellikle etik. Sumatra Orangutanlarını ve diğer vahşi yaşamı görmeniz neredeyse garanti. Sadece birkaç günlük yürüyüşte 10’dan fazla orangutan ve daha pek çok vahşi yaşamı görebilmeniz mümkün.

Yağmur ormanlarında çok sayıda harika vahşi yaşam var. İki yürüyüşte orangutanları, gibonları, thomas yaprak maymunlarını, uzun kuyruklu makakları, monitör kertenkelelerini, dev karıncaları, muhteşem bir banyan ağacını ve diğer orman manzaralarını gördük.

Bukit Lawang’da kayıtlı yaklaşık 500 rehber var, ancak sadece 35’i uygun şekilde sertifikalandırılmış. Rehbersiz trekking yapmak yasa dışı, bu yüzden birini seçmek zorundasınız. Orangutan beslemeyi teşvik edenlerden ziyade, türlerin hayatta kalması için gerçek özen gösteren rehberleri bulmaya gayret edin.

Batu Katak: Rafflesia & Titan Flower Trekking

Batu Katak, Gunung Leuser Ulusal Parkı’nın doğu tarafında, dünyanın en büyük çiçeklerinden ikisi olan dev Rafflesia ve Titan Arum’u görmek için çiçek yürüyüşleri yapabileceğiniz başka bir küçük köy. Titan Arum çiçekleri 3 metre uzunluğa kadar büyüyebiliyor.

Ayrıca Batu Katak yakınında görülecek birkaç kireçtaşı mağarası var. Batu Katak, Bukit Lawang orangutan tapınağının 40 dakika güneyinde yer alıyor.

Tangkahan Elephant Sanctuary

Tangkahan Elephant Sanctuary (Tangkahan Fil Koruma Alanı), Bukit Lawang’ın 2 saat kuzeyinde, nehir kenarında yarı vahşi Sumatra Filleri ile oynayabileceğiniz küçük bir yerleşim yeri. Bukit Lawang’dan günübirlik bir gezi ile Tangkahan’ı ziyaret etmek mümkün.

Fil turizmi günümüzde kötü bir üne kavuşuyor, ancak bu hayvanlar Endonezya’da kritik bir şekilde tehlikede çünkü habitatları yok oluyor ve bunu düzeltmenin tek yolu turist parası. Fillere iyi bakılıyor, çok fazla hareket özgürlüğü var ve çok mutlu görünüyorlar.

Tangkahan Fil Koruma Alanında 9 kurtarılmış fil var. Onları sevebilir, besleyebilir ve nehirde yıkanmalarına yardımcı olabilirsiniz. İlginç bir deneyim olabilir. Fillerle daha fazla vakit geçirmek isterseniz Tangkahan’da da bazı oteller var.

Landak Nehri

​Landak Nehri, Bukit Lawang’dan yaklaşık 3 km uzaklıkta yer alan ve Kirpiler nehri anlamına gelen Lesuer Ulusal Parkı’nın dağlarıyla çevrili sakin bir bölge. Kaladığınız yere göre 45 dakika ile 1 saat arasında değişen Bukit Lawang’dan yürüyerek ulaşabilirsiniz.

Yürüyerek, görülmeye değer olan Yarasa Mağarası’na giden yolu geçiyorsunuz. Bahorok Nehri gibi çok kalabalık değil ve nehir temiz ve berrak. Yavaş akan nehrin yüzmek için birçok derin havuzu var.

Son derece huzurlu, birçok kuşu, kelebeği, maymunu ve hatta vahşi bir orangutanı görmek ve keşfetmek için harika bir yer. Yukarıdaki kayalardan, berrak, ferahlatıcı suya atlamak cesurların işi. Nehrin kıyısından yürüyerek ünlü Batu Kapal (Ship Rock) görülebilir.

Bukit Lawang Friday Market, her cuma günü kurulan bir yerel pazar. Yerel pazar Bukit Lawang bölgesinden 1 km uzaklıkta yer alıyor. Gotong Royong köyü otobüs terminalinde, Medan’dan gelen otobüslerin yolcu indirip aldığı yerde kuruluyor.

Bukit Lawang’dan Gotong Royong’a giden sulama kanalları boyunca yürüyerek ulaşıyorsunuz. Köylülerin kauçuk, meyve ve sebze, tavuk, balık ve tüm günlük gıda ürünlerini sattığı yer burası.

Couchsurfing’den tanıştığımız Sonia’da üniversite mezunu, online olarak yurtdışı kökenli bir şirketin satış temsilcisi olarak çalışıyor. Sumatra Adasından kesilen ağaçların yurtdışına ihracatı için yabancı şirket sahibine danışmanlık ve tercümanlık yapıyor. Kendi şehri Aceh olmasına rağmen gelip bu köye geçici olarak yerleşmiş ve işini buradan yürütüyor.

Endonezya, son yıllarda kaçak ağaç kesimi nedeniyle ormanlarının yüzde yetmişini kaybetmiş. Korsan ağaç kesimi ciddi paraların döndüğü bir sektör. Hükümet ciddi mücadele içerisinde. Özellikle Sumatra’nın batısındaki Aceh bölgesinde yıllarca hükümetle savaş halinde olan gerilla grupları, daha sonra barışın sağlamasıyla işsiz olmalarından dolayı yıllarca yaşadıkları ormana geri dönüp bu defa kaçak ağaç kesimi ile uğraşmaya başlamışlar.

Bölgede 2004 yılında yaşanan deprem ve tusunamiler bölge ekonomisini altüst ettiği gibi bölge insanının yoksulluğuna da darbe vurmuş. 170 bin ölü bırakan bu doğal afetler sonrasında hükümet, ormanları avuçlarının içi gibi bilen bu ayrılıkçı gerillalara ormanda bekçilik görevi vermiş. Eskiden suçlu olarak addedilen bu kişiler şimdilerde birer kahraman olarak ormanları korsan kesimcilere karşı koruyorlar. Böylelikle de bu kişiler topluma kazandırılmış.

Aynı şekilde bu yağmur ormanlarının yasadışı ağaç kesiminden elde edilen odun ticaretini durdurmak için Avrupa Birliği Endonezya ile anlaşma imzalanmış. Bu anlaşmaya göre, Endonezya’dan Avrupa Birliği’ne ihraç edilen odunların yasal yollardan satışa sunulması gerekiyor.

Avrupa Birliği, dünyanın en büyük odun hamuru ihracatçısından her yıl bir milyar Euro’luk odun ithal ediyor ve bu talebi karşılamak isteyen Endonezyalılar kaçak ağaç kesimine yöneliyor.

Yarın sabahtan Sumatra’nın gerçek ormanlarına, Gunung Leuser National Park’a jungle trekkinge gidiyoruz. Bir gece ormanda konaklayacağımız trekkingde çok sayıda Orangutan, diğer bazı maymun türleri, monitör lizard ve eğer şanslıysak geyik ve belki de kim bilir Sumatra Kaplanı bile görebiliriz. Sumatra Adası’nın en önemli aktivitesi olan bu trekking için heyecanlıyız.

Day 397, ID:54, Bukit Lawang, Sumatra. 5 Eylül 2011, Pazartesi