Bergama Gezilecek Yerler

Bergama, İzmir merkeze 100 km uzaklıkta, Türkiye‘nin sahip olduğu en önemli kültür hazinelerinden biri. 8 bin 500 yıllık bir tarihi geçmişiyle İyon, Helen, Roma ve Bizans uygarlıklarına ev sahipliği yapan Bergama, yüzyıllar boyu sağlık, kültür ve sanat merkezi olmuş.

Kıymetini bizler çok iyi anlamamış olsak da Bergama tarihi mirası ve kültür zenginlikleriyle İzmir’in tarihe açılan bir kapısı. İzmir merkeze 108 km mesafede olan Bergama, tarihin en eski yerleşim yerlerinden.

Bergama Gezi Rehberi

Bergama adı antik dönemdeki ismi Pergamon sözcüğünden geliyor. Kelime olarak sarp kayalık, kale, müstahkem yer anlalarına geliyor. İlk çağda Pergamon Krallığının merkezi, orta çağda Karesioğullarının merkezi ve en son olarak da Osmanlı’nın önemli bir merkezi olarak her dönemde önemini korumuş bir yer.

Bergama Krallığı ve hemen sonrası Roma Devletinin ilk zamanlarında en parlak dönemini yaşamış kent tarihe iz bırakmış ve hala o günlerin izlerini taşıyor. Antik dönemlerde Doğu ve Batı medeniyetlerinin geçiş noktası olan Mysia bölgesinde yer alan şehir, bilim, sağlık, kültür, ticaret ve mimaride dünya ile boy ölçüşen önemli gelişmelerle anılıyor.

Anadolu’nun en zengin tarihi mirasa sahip bölgelerinden birinde kurulu olan Bergama, bölge tarihine yön veren Bergama Krallığının merkeziydi. Kozak Yaylası ile Edremit Körfezi arasında yer alan Bergama hakkında bilinmeyen pek çok ilginç bilgi var. UNESCO Dünya Miras Listesine 9 farklı kültürel alanı ile giren Bergama geçmişte birçok ilk ve enlere sahne olmuş.

Antik çağın en önemli sağlık merkezlerinden biri Asklepion da Pergamon kentinin parçasıydı. Eczacılığın babası, Hekim Galenos’un da kenti, Helenistik dönemin kültür, bilim ve sanat merkezi Asklepion, telkin ve inanç yoluyla iç içe geçmiş tıbbi, cerrahi ve paramedikal tedavileri ile döneminin en önemli sağlık merkezlerinden biri oldu.

Mısır İskenderiye Kütüphanesi’nden sonra, dünyada ikinci açılan kütüphane Pergamon Antik Kenti’ndeydi. Asya’nın ilk kütüphanesi olan Bergama Kütüphanesi’nde 200 bin ciltlik bir arşiv bulunuyordu. Üzerine yazı yazmak ya da resim yapmak için kullanılan hayvan derisi olan parşömen de Bergama’da bulunmuş. Latince Charta Pergamena kelimesinden türeyen parşömen, Bergama kağıdı anlamında kullanılıyor.

Yaygın bir antik söylenceye göre Mısır Kralı, Bergama Kütüphanesinin İskenderiye Kütüphanesini geçmemesi için Anadolu’ya papirüs ihracını yasaklamış. Bergama’nın Kralı II. Eumenes yeni bir kâğıt icat edecek olana büyük ödüller vaat etmiş. Dönemin Kütüphane Müdürü Krates oğlak derilerini işleyerek yazılabilecek hale getirmiş ve krala sunmuş. Parşömen MÖ 2. yüzyıldan başlayarak Bergama’dan bütün dünyaya yayılmış.

Tarihte bilinen ilk parşömen, ilk doğal tedavi, ilk 4 tiyatrolu kent ve dünyanın en dik tiyatrosu bu topraklarda hayat buldu. Helenistik Dönem’de inşa edilen Bergama Antik Tiyatrosu, 70 derecelik açısıyla dünyanın en dik tiyatrosu. 15 bin seyirci kapasiteli tiyatro, muhteşem manzarasıyla ziyaretçilerini etkiliyor.

St. John’un kaleme aldığı Revelation bölümünde sözü edilen 7 kiliseden biri Bergama’da bulunuyordu. Bu 7 kilise fiziki yapıları değil, toplulukları ifade etmek için kullanılıyor. Bergama ile birlikte anılan diğer kentler, Efes, Symrna, Philedelphia, Laodicea, Thyatira ve Sardis olarak geçiyor.

Yüzlerce antik eser ve mimari yapının yanı sıra çok sayıda Türk-İslam eserine de sahip olan Bergama, Osmanlı Döneminde de devletin en önemli şehirlerinden biriydi. Ulucami, Selçuklu Minaresi, Kurşunlu Camii, Şadırvan Camii, Çukurhan, Taşhan, Küplü Hamam, Tabaklar Hamamı, Hacı Hakim Hamamı bu dönemde inşa edilen yapılar arasında.

Mustafa Kemal Atatürk’ün başlattığı bir gelenek olan Bergama Kermesi, ilk kez 1937 yılında gerçekleştirilmiş. Türkiye’nin ilk, dünyanın ise Fransa Nice’ten sonra ikinci yerel festivali olarak kabul edilen Bergama Kermesi, her yıl haziran ayında düzenlenmeye devam ediyor.

Bu yüzden Bergama gezilecek yerler baş döndürecek kadar çok. UNESCO Listesindeki Pergamon Antik Kenti, güzellik ılıcaları, meşhur Kozak Yaylası ve pek çok ünlü plaja da yakın. Kent merkezindeki tarihi Bergama Evleri restore edildikçe kentin güzel yüzü de kendini göstermeye başladı. Türkiye‘nin önemli turistik çekim merkezlerinden biri olmaya aday.

BERGAMA’DA NEREDE KALINIR
Bergama’daki Les Pergamon Butik Otel konaklayabileceğiniz tarihi bir taş yapı. 1867’de Rum Erkek Okulu olarak hizmet vermiş bir binada yer alıyor. Otelin bahçesinde yer alan Kybele Restoranda, kaliteli şaraplar ve yöresel lezzetler tadabilirsiniz. Hera Hotel, Aristonicus Boutique Hotel ve Attalos Suites Hotel konaklayabileceğiniz diğer hoş oteller.

Bergama Gezilecek Yerler 📌

1. Bergama Evleri

Bergama evleri, ilçenin tarihi dokusunu yansıtan en önemli sembollerden. Son derece parlak bir Antik Dönem geçmişi ile kalıntılarına sahip olan Bergama, geriye kalmış az sayıdaki evleri özgün özelliklerinin korunmasında oldukça yetersiz kalmış gibi. Dikdörtgen biçiminde peristil avlulu ve avlusu dört yönden galerilerle çevrili, kalın dış duvarlı ve iki katlı sütun mimarisi uygulanmış.

Bergama evleri kentin fiziksel gelişim sürecine yenik düşmüş. Yaşayan en eski Bergama evi 18. yüzyıla ait. Kale Mahallesinde diğer Rum evleri ile birlikte görülebilir. Günümüzde Bergama evlerinin çoğu kültür varlığı olarak tescil edilmiş ve otel ya da restoran olarak hizmet veriyor.

2. Bergama Arastası

Bergama Arastası, yüzyıllar boyunca farklı zanaatlara ev sahipliği yapmış. Geçmişte çizmeciler, pabuççular, manifaturacılar, saraçlar ve zahireciler gibi farklı loncaların bir araya gelmesinden oluşan arastada şimdilerde çok az sayıda dükkân kalmış.

Dükkanların çoğu 19. yüzyıldan kalma. Eski günlerdeki canlılığına kavuşması için çalışmalar yürütülüyor. Osmanlı çarşısı Arasta, Bergama’nın turizm ve ticaret merkezi olmaya hazırlanıyor. Arasta’ya gidip çınar ağacının gölgesinde çay veya kahve keyfi yapın.

Hacı Hekim Hamamı, halk arasında Çifte Hamamlar ya da erkekler hamamının çarşıya açılan kapısından dolayı Çarşı Hamamı olarak da biliniyor. Toplamda 24 kubbeli oldukça titiz bir mimari yapıya sahip. Duvar süslemeleri, kirpi saçakları, göbek taşı ve kurnalardaki süslemelerin birçoğu bozulsa da günümüze ulaşanlar güzellikleriyle görenleri kendine hayran bırakıyor.

3. Bergama Müzesi

Bergama Müzesi, 1936’dan beri hizmet veriyor. Arkeoloji ve etnografya müzesi olan yer, başlangıçta 1878’de başlayan kazılardan çıkan eserlerin korunduğu depo olsa da zamanla sergi amaçlı kullanılmaya başlanmış.

Dikdörtgen bir avluyu çevreleyen galeriler ile avlunun arkasındaki sergi salonundan oluşan binaya sonraları depo, laboratuvar ve fotoğrafhane arşivi gibi bölümler de eklenmiş. Berlin’deki Bergama Müzesi’nde sergilenen Zeus Sunağının bir maketi de burada sergileniyor.

Arkaik Devre ait Kuros (Genç erkek) heykeli, Nymphe (Su perisi) heykeli ile tarihe mal olmuş önemli kişilere ait portreler, İmparator Hadrianus’un heykeli, Roma devrine ait kadın heykelleri önemli eserler arasında. Ayrıca Roma Dönemine ait Medusa Mozaiği salonun zeminine monte edilerek sergideki yerini almış.

⏰ Bergama Müzesi ziyaret saatleri yaz dönemi (1 Nisan – 1 Ekim) 10.00-17.00; kış dönemi (1 Ekim – 1 Nisan) 08.30-17.00. Müze, pazartesi günleri hariç haftanın 6 günü ziyarete açık. 🔐 Bergama Müzesi giriş ücreti 10TL. Müze Kart geçerli.

4. Pergamon Antik Kenti

Pergamon Antik Kenti, MÖ 282-133 arasında Bergama Krallığının başkenti olarak biliniyor. Bu dönemde yapılan saray, tapınak, tiyatro gibi yapılan çok sayıda eser günümüzde görülebilir durumda. Hellenistik bir kente ait mimari yapı topluluğu hiçbir yerde Pergamon’da olduğu kadar iyi korunmamış. 1870’lerde başlayan kazı çalışmalarının hala sürdüğü antik kentte en önemli yerler Akropol ve Asklepion.

Pergamon Akropolü, Bergama devletinin kutsal alanları ile kral sarayları, tiyatro, Zeus sunağı, Athena tapınağı, Trajon ve Hadriyan tapınağı, şehir yerleşim bölgesi, Demether kutsal alanı, Gymnasîumlar, yukarı ve aşağı agorayı kapsayan bölge Akropol olarak biliniyor.

Pergamon Krallığını yöneten Attalos Hanedanı tarafından yaptırılan anıtsal, dinsel bir yapı olan Pergamon Zeus Sunağı, üzerindeki mermer kaplama freskler, sanat tarihinin en önemli yapıtları arasında gösteriliyor. 1870’li yıllarda Prusya’ya götürülen eser, günümüzde Berlin Pergamon Müzesinde sergileniyor. Eseri her yıl 1 milyonun üzerinde kişi ziyaret ediyor.

⏰ Pergamon Akropol ziyaret saatleri yaz dönemi (1 Nisan – 1 Ekim) 10.00-19.00; kış dönemi (1 Ekim – 1 Nisan) 08.30-17.30. Ören Yeri, haftanın 7 günü ziyarete açık. 🔐 Bergama Akropol giriş ücreti 50TL. Müze Kart geçerli.

5. Asklepion

Asklepion, sağlık tanrısı Asklepios adına kurulmuş antik bir tedavi merkezi. İçerisinde kütüphane, gezinti yolu, tiyatro, su ve çamur banyoları, uyku odası ve tüneli bulunan açık bir alan. Günümüzde görülen kalıntıları, MS 2. yüzyılda Roma İmparatoru Hadrian tarafından yaptırılmış.

Asklepion’un giriş meydanına dikilen mermer sütun üzerinde bulunan yılan figürü günümüzde eczacılığın simgesi olarak kullanılıyor. Efsaneye göre, derdine deva aramak için Asklepion’a gelen bir hasta, girişte iki yılanın bir taş oyuğunun içinden süt içtiğini ve sütü zehirleri ile karıştırıp taşa geri boşalttığını tesadüfen görür.

Hasta, iyileşmeyeceği görüşüyle Asklepion’a alınmayınca acı çekmeden ölmek umuduyla oyuktaki süt-zehir karışımını içer ama ölmek yerine iyileşir. Yılan zehrinin şifa verici yönünü böylece ortaya çıkınca Eski Çağın ünlü hekimi Bergamalı Galen, Asklepion’un sembolünün çifte yılan olmasına karar verir. Mermer sütunun orijinalini Bergama Müzesinde görebilirsiniz.

Asklepion’da çok farklı tedavi yöntemlerinin kullanılmış. Su sesiyle tedavi, çamur kürü, hacamat, şifalı su, telkin yöntemiyle rüya analizi, açlık-tokluk kürü gibi çeşitli yöntemlerle hastalıklar burada tedavi edileye çalışılmış. Psikolojik sorunu olan hastalar, müzik dinletisi ve tünellerde su sesiyle tedavi edilmiş.

⏰ Bergama Asklepion ziyaret saatleri yaz dönemi (1 Nisan – 1 Ekim) 10.00-19.00; kış dönemi (1 Ekim – 1 Nisan) 08.30-17.30. Ören Yeri, haftanın 7 günü ziyarete açık. 🔐 Bergama Asklepion giriş ücreti 45TL. Müze Kart geçerli.

6. Kızıl Avlu

Kızılavlu (Serapeion), Bergama ilçe merkezinde, tarihi Selinos Çayının yanı başında yer alıyor. Mısır Tanrılar Tapınağı olarak inşa edilmiş. Bergama’nın en büyük antik yapılarından biri. Asıl adı Sarepeion Tapınağı olan görkemli yapı, tamamının tuğladan yapılması ve büyük ön avlusu nedeniyle halk arasında Kızıl Avlu olarak biliniyor.

MS 2. yüzyılda yapıldığı düşünülen tapınak, Hıristiyanlığın benimsemeden önce Mısır tanrılarına tapan Bergamalıların, Mısır yeraltı tanrısı Serapis, İsis ile Harporakes’e adamış. Tapınağın yan tarafındaki iki devasa yuvarlak yapını tanrıların sırrını koruyor.

Tarih boyunca ilaveler yapılan tapınak daha sonra kiliseye dönüşmüş. Hristiyanlık dünyasında çok değerli olan Anadolu’daki erken 7 kiliseden biri olarak kullanılmış.

⏰ Bergama Kızıl Avlu ziyaret saatleri yaz dönemi (1 Nisan – 1 Ekim) 10.00-19.00; kış dönemi (1 Ekim – 1 Nisan) 08.30-17.00. Kızıl Avlu, haftanın 7 günü ziyarete açık. 🔐 Bergama Kızıl Avlu giriş ücreti 10TL. Müze Kart geçerli.

7. Güzellik Ilıcası

Güzellik Ilıcası, kubbeli yapısı ve sahip olduğu iki mermer havuzlu kaplıcasıyla ilgi görüyor. Bergama Kralı Eumenes döneminde kurulduğu bilinen kaplıca, Eskülap Banyoları adıyla da biliniyor. Çok sayıda hastalığa iyi geldiği belirtilen kaplıcaların yan tarafında belediyeye ait bir otel ve bungalovlar da bulunuyor.

Tarihte, Kleopatra’nın bu kaplıcada yıkanarak güzelleştiği rivayeti de ilgiyi arttıran nedenler arasında. Bergama’ya 4 km uzaklıktaki Güzellik Ilıcası, günümüzde belediye yönetimindeki sosyal tesisleriyle ilçedeki birçok kişinin buluşma noktası.

8. Taş Han

Taş Han, kapısının üstündeki kitabesine göre, Sultan Mehmet’in oğlu Sultan Murat zamanında, Hatip Mahmut’un oğlu Hibeytullah tarafından 1432 tarihinde yaptırılmış. Rüştiye Mektebi caddesinde ve Küplü Hamam yanında yer alan kervansarayın yapımında devşirme malzeme (antik kentten çıkarılan taşlar) bol miktarda kullanılmış. Bina neredeyse tamamen harap durumda.

9. Kozak Yaylası

Kozak Yaylası, Türkiye’nin görmeye değer, göz kamaştırıcı yeşile sahip en güzel doğal yerlerinden biri. Oldukça geniş bir alana yayılan yayla, Balıkesir ve İzmir il sınırlarına kadar ulaşıyor. Burada bulunan çok sayıdaki fıstık çamları altında yürüyüş yapmanın keyfi bir başka güzel. Yayla, kamp alanları ve yürüyüş parkurlarıyla özellikle kuş gözlemciliği için oldukça uygun.

Motorcu ve bisikletçilerin de sevdiği rotalardan olan yer, Off-road sevenlerin de favori mekanlarından. Bergama-Ayvalık yolu arasında kalan yayla çevresinde bulunan Nebiler Şelalesi, küçük bir kaplıca ve mağara da bulunuyor. İzmir çevresinde gezilecek yerler listenizde olması gereken değerli bir yer.

10. Allianoi Antik Kenti

Allianoi Antik Kenti, Bergama’ya yaklaşık 15 kilometre uzaklıkta, sağlık tanrısı Asklepion’a adanan, antik dönemde tedavi ve sağlık merkeziydi. Ne yazık ki yapımı 2011’de tamamlanan Yortanlı Barajı’nın suları altında kaldı artık.

Dünyanın en iyi korunan kaplıcası olan Allianoi kenti 1998’de kazı çalışmalarında keşfedilmişti. 2001’de birinci derece arkeolojik sit alanı olarak kabul edilen Allianoi’de yapılan kazı çalışmalarında, ‘Peri Kızı’ adlı ünlü tarihi heykelin yanı sıra 11 bin sikke, 400 civarında tıbbi alet, yüzlerce kemik, seramik eser, çeşme, sütun, hamam ve kemerli köprü gün yüzüne çıkarılmıştı. Artık görülemeyecek durumda olsa da bahsetmeden edemedim.

Bergama nerede📍

Bergama, Ege Bölgesi’nin Ege Bölümünde, İzmir’e bağlı bir ilçe. İzmir kent merkezinin en kuzeyinde yer alan ilçesi Bergama, aynı zamanda şehrin yüzölçümü olarak en büyük ilçesi unvanını taşıyor.

Bergama’nın güneyinde Aliağa, doğusunda Kınık ve Manisa, kuzeyinde Ayvalık (Balıkesir), batısında Dikili, güneybatısında ise Ege Denizi bulunuyor.

Bergama’ya nasıl gidilir ✈️

Bergama, İzmir’in kuzeyinde, İzmir-Çanakkale Karayolu üzerinde konumlanıyor. İstanbul-İzmir Otoyolunun faaliyete geçmesiyle birlikte İstanbul ve Bursa gibi kentlerden çok daha kısa sürede ulaşılabilen ilçe, Kuzey Ege’de önemli bir kavşak noktasında.

Bergama’ya uçakla nasıl gidilir: Bergama’ya en yakın havalimanı İzmir’de bulunuyor. İzmir Adnan Menderes Havalimanı, Bergama’ya 133 km uzaklıkta. İzmir Adnan Menderes Havalimanı’na Türkiye’nin ve Avrupa’nın birçok şehrinden direkt uçak seferleri yapılıyor.

İzmir Adnan Menderes Havalimanı’ndan Bergama’ya nasıl gidilir: İzmir Adnan Menderes Havalimanından Bergama’ya gidiş için havaalanındaki İZBAN’a binerek Aliağa İstasyonuna gidin. Aliağa’dan Bergama minibüsü ya da 835 numaralı belediye otobüsüne binin. Yolculuk yaklaşık 2 saat sürüyor.

Bergama’ya arabayla nasıl gidilir: Bergama İzmir 108 km, Bergama Balıkesir 110, Bergama İstanbul 499 ve Ankara ise 659 kilometre mesafede bulunuyor. Bergama ulaşımı için birkaç alternatif var.

İzmir’den geleceklerin Çanakkale karayolunu kullanarak Bergama sapağından ilçeye dönüş yapmaları gerekiyor. 110 km’lik yol özel araçla 1 saat 15 dakika gibi bir sürede aşılıyor. İstanbul yönünden gelenlerin Soma ve Kınık üzerinden ya da Ayvalık rotasını kullanmaları öneriliyor.

İzmir’den Bergama’ya nasıl gidilir: İzmir Şehirlerarası Otobüs Terminali (İZOTAŞ) en üst katından yarım saatte bir kalkan minibüslerle Bergama’ya ulaşmak mümkün. 110 km’lik mesafe yaklaşık 1.5 saat sürüyor. İzmir Otogarı ile Bergama arasında Metro Turizm ile Bergamalılar Kooperatifi hizmet veriyor. Otobüs bileti 20TL. Bergamalılar Kooperatifi telefon 0232 4721555.

Bergama’ya belediye otobüsü ile nasıl gidilir: İZBAN’a binerek Aliağa’ya gidin. İzmir Büyükşehir Belediyesinin otobüs işletmesi ESHOT’un 835 numaralı Aliağa-Bergama aktarma hattını kullanın. Nerdeyse her yarım saate bir Aliağa Bergama arası otobüs çalışıyor.

Bergama’ya otobüs saatlerini öğrenmek için tıklayın. Gece 24.00’e kadar Aliağa’ya gitmek veya İzmir’e dönmek mümkün.

Bergama-Aliağa arasında İzmirim Kart ile ulaşım tam 7,12TL, öğrenci 3,20TL, 60 yaş 5,10TL, öğretmen ise 5,10TL. Aliağa’dan İZBAN hattı aracılığı ile İzmir şehir merkezine ulaşılabiliyor.

İZBAN’a İzmirim Kart’la binişlerde gideceğiniz mesafeye göre ücretlendirme yapılıyor. Hem bindiğiniz istasyonda hem de indiğiniz istasyonda kartınızı okutmanız gerekiyor.

Bergama’ya trenle nasıl gidilir: Bergama’ya en yakın tren istasyonu Manisa’nın Soma ilçesinde bulunuyor. İzmir Basmane Tren Garı’ndan Manisa-Balıkesir-Bandırma arasında sefer yapan Karesi Ekspresi, Soma’da duruyor.

Soma ile Bergama arasındaki mesafe 45 km. Yarım saatte bir kalkan dolmuşlara binerek 45 dakikada Soma’dan Bergama’ya ulaşılıyor.

Bergama, tarihi ve kültürel zenginlikleriyle çok sayıda kişi tarafından ziyaret ediliyor. Ayvalık ve İzmir gibi turistik birçok yere yakınlığından dolayı bu sayıyı daha da arttıran kentte görülmeye değer çok sayıda mekân mevcut.