Yeşilüzümlü Köyü, Fethiye

Yeşilüzümlü, Toros Dağları eteklerinde, yemyeşil çam ormanlarıyla çevrili, köy havasını şehirleşmenin gazabından koruyabilmiş bir Fethiye köyü. İsmini köy ve çevresinde yüzyıllardır yetiştirilen üzüm bağlarından almış. Tarihi geçmişi Antik Likya Dönemine uzanan köy, Fethiye’nin kalabalığından uzaklaşmak isteyenlerin son yıllarda en gözde kaçış rotalarından.

Büyük şehirlerden gelip yerleşenlerle, hızlı bir dönüşüm içerisine girmiş. Köyde hatırı sayılır oranda yerleşik İngiliz aileler de var. Muhteşem doğası, sakin yaşamı ve her yıl nisan ayında düzenlenen Kuzugöbeği Mantar Festivaliyle tanınıyor. Yanıklar Köyü, Kadyanda Antik Kenti ile birlikte Yeşilüzümlü Köyünü yarım günlük bir gezi rotasına alabilirsiniz.

Yanıklar Köyü, Yanıklar Sığla Ormanı, Yeşilüzümlü Köyü ve Kadyanda Antik Kenti rotasını için yarım gününüzü ayırabilirsiniz. Kadyanda yolu üzerinde yer alan dağ evi Dikencik Evleri konaklama tercihiniz olabilir belki. Bahçesindeki orkideler inanılmazdı.

Yeşilüzümlü Köyü, Fethiye

Yeşilüzümlü Köyü, Toros Dağlarının eteklerinde, yemyeşil çam ormanlarıyla çevrili. Fethiye ilçe merkezine 18 km uzaklıkta, muhteşem doğası, sakin yaşamı ve her yıl nisan ayında düzenlenen Kuzugöbeği Mantar Festivaliyle tanınıyor.

Tarihi geçmişi Antik Likya Dönemine uzanan köy, Fethiye’nin kalabalığından uzaklaşmak isteyenlerin son yıllarda en gözde kaçış rotalarından. Fethiye’de yaşayan birçok kişinin yaz aylarında serinlemek amacıyla ziyaret ettiği köy, büyük şehirlerden gelip yerleşenlerle büyük bir dönüşüm yaşıyor.

Fethiye’nin kuzeydoğusunda, ilçe merkezine 18 km uzaklıktaki Yeşilüzümlü Köyü, çam ormanları içerisinde, Toros Dağları’nın uzantısı olan Geyran Dağının eteklerinde, deniz seviyesinden 500 metre yükseklikte bir yayla geçiş bölgesinde konumlanıyor.

Tarihi geçmişi Antik Likya uygarlığına uzanan köy, Likya yazıtlarında Kadawanti olarak anılıyor. MÖ 3 binli yıllarda kurulan Kadawanti şehri, Fethiye’yi kuşbakışı gören konumu nedeniyle önemli bir savunma-gözetleme merkeziydi. Tarihte kendine has duvar yapım tekniği Kiklops ile bilinen Kadawanti bu özelliğiyle birçok şehre öncülük etmiş.

İsmini köy ve çevresinde yüzyıllardır yetiştirilen üzüm bağlarından almış. Fethiye’nin okuma oranı en yüksek yerleşim yerlerinden. Hemen hemen her evden bir devlet memuru ve öğretmen okumuşu var. Köyde birçok kişi evinde şarap üretiyor. Köyde hatırı sayılır oranda yerleşik İngiliz aileler de var.

Yeşilüzümlü köyünde yapıların çoğu Osmanlı Döneminden kalma. En fazla 200 yıla uzanan tarihiyle evlerin birçoğu restore edilerek tarihi doku korunmuş. Köy merkezinin çevresinde ise yakın zamanda inşa edilen evler bulunuyor.

Yeşilüzümlü Kuzugöbeği Festivali

Sakin Şehir Ağı (Cittaslow) adayı da olan Yeşilüzümlü’nün adını Türkiye çapında duyuran etkinlik ise Uluslararası Kuzugöbeği Festivali. Her yıl nisan ayında gerçekleştirilen festivalin amacı dünya mutfağında önemli bir yere sahip olan kuzugöbeği ve diğer mantar türlerinin tanıtımını sağlamak.

Kuzugöbeği, Avrupa’da nadir bulunan ve koruma altına alınan bir mantar türü. Dünya mutfağında ‘morel’ olarak bilinen kuzugöbeği mantarı, en çok rağbet gören bir mantar çeşidi. Fethiye-Kalkan-Kaş arasındaki yaylalarda bol miktarda yetişiyor.

Batı Anadolu’da, görüntüsünden dolayı, kuzugöbeği adı verilmiş. Bazı bölgelerimizde ‘göbek’, ‘kara göbek’ ve ‘köme’ olarak da isimlendiriliyor. Çorum, Kastamonu ve Safranbolu tarafalarında ‘söbelek’ de deniyor.

Fransız mutfağının dünyaya tanıttığı lezzetinde ceviz, et ve tatlı baharlar barındırıyor. Fethiye mutfağında terbiyeli çorbası meşhur. Fiyatı oldukça yüksek olan Kuzugöbeği mantarı kurutulmuş olarak da satılıyor. Tazesine ulaşmak çok kolay değil, Yeşilüzümlü Kuzugöbeği Festivali mantarı en uygun ve taze alabileceğiniz bir etkinlik.

Yeşilüzümlü’de düzenlenen festivale Türkiye’den ve yurt dışından mantar uzmanları, öğretim üyeleri, öğrenciler ve turistler katılıyor. Festival kapsamında mantar toplama etkinliği, mantarlı yemek atölyeleri, seminer ve söyleşiler düzenleniyor.

Domalan mantarı olarak da bilinen dünyanın en pahalı mantar türlerinden biri olan beyaz trüf mantarı da köyde bulabileceğiniz bir başka ürün. Protein açısından besleyici ve afrodizyak etkisiyle birlikte az miktarda doymamış yağ içerdiği için kolesterole iyi gelen trüf mantarının kilosu 150TL’den satılıyor.

Köy meydanı ve çevresinde köylülerin kurduğu tezgahlarda mantar başta olmak üzere, el emeği ürünleri, hediyelik eşyalar, reçel, enginar ve zeytin gibi yöresel ürünler satılıyor.

Köyün yüzyıllardır süregelen şarap üretim geleneği de köye yerleşenlerin hobisine dönüşmüş durumda. Köyde şarabın yanı sıra zeytin, zeytinyağı, sirke, incir ve baharat çeşitleri de üretiliyor.

Yeşilüzümlü’nün kendine has el dokumaları da meşhur. Geriye çok az sayıda kalmış olsa da ‘dastar’ denilen geleneksel tezgâhlarda el işi ürünler dokunuyor. Yeşilüzümlü köyünün yerlisi kadınlar geleneksel dokuma sanatıyla da ilgileniyor.

İpek ve yün malzeme kullanarak tamamı el emeğiyle üretilen masa örtüsü, atkı, şal, namaz örtüsü, fiskos örtüsü gibi ürünler tezgahlarda satılıyor. Festival ve yörenin gelişmesi ve turistik değerinin de öne çıkmasıyla açılan dükkan ve tezgahlarda turistik eşya olarak satılıyor.

Yeşilüzümlü’de kuzugöbeği mantarıyla birlikte markaya dönüşen en önemli ürün orkide. Yeşilüzümlü’nün coğrafi konumu ve geçiş iklimi kuşağında yer alması nedeniyle köy çevresinde birçok endemik bitki türü ile zengin bir yaban hayatı var. Türkiye’de orkide yönünden en zengin bölgelerden birinde yer alan Yeşilüzümlü, bu özelliğiyle doğa gözlemcilerinin uğrak noktalarından.

Geyran Dağında bir tepe üzerine kurulu Kadyanda Antik Kenti civarda gezilecek yerlerden biri. Hem gidiş yolu hem de antik kentin manzarası enfes. Etrafı çam ağaçlarıyla kaplı kentten Fethiye Körfezi, özellikle de Fethiye ve limanı rahatlıkla görülebiliyor.

Fethiye ilçe merkezine 18 km uzaklıktaki Yeşilüzümlü Köyü‘ne en yakın havalimanı Dalaman’da. Dalaman Havalimanı, Yeşilüzümlü Köyüne 60 km uzaklıkta ve özel araçla 1 saat sürüyor. HAVAŞ ya da MUTTAŞ otobüsleriyle Fethiye Otogarına gittikten sonra otogardan Yeşilüzümlü’ye her yarım saatte bir kalkan dolmuşlara binebilirsiniz.

Yeşilüzümlü Köyü, İzmir’e 349 km, Ankara’ya 628 km, İstanbul’a 810 km, Muğla’ya ise 141 km. Özel aracınızla Yeşil Üzümlü köyüne gidecekseniz, Fethiye ilçe merkezine varmadan Yeşilüzümlü tabelasını takip edip kuzeye devam etmeniz gerekecek.