Zirvede Bir Antik Kent: Kadyanda, Fethiye

Kadyanda Antik Kenti (Cadianda), Muğla‘nın en güzel tatil yerlerinden Fethiye‘ye 24 km uzaklıktaki şirin Yeşilüzümlü köyüyünün eteklerinde olduğu Geyran Dağında bir tepe üzerine kurulu. Antik Çağda atletizm merkezi olarak bilinen Kadyanda, Likya Birliğine katılmış son kent olmasıyla da tarihte yerini almış.

Hem gidiş yolu hem de antik kentin manzarası enfes. Etrafı çam ağaçlarıyla kaplı kentten Fethiye Körfezi, özellikle de Fethiye ve limanı rahatlıkla görülebiliyor. Sırf kalkıp antik yeri görmeye değmez belki ama Yanıklar ve Yeşilüzümlü Köyü ile birlikte rotaya eklenebilir.

Lykia yazısı ile yazılmış yazıtlarda adı ‘Kadwanti’ olan Kadyanda özel bir duvar yapım tekniği olan Kiklops mimarisi kent duvarlarıyla ünlü. Mimari özgün ve estetik. Duvarlar yığma taş şeklinde, döşemeler, çatı yapısı ve ters tavanlar, kapı ve pencereler ahşap, çatı örtüsü ise kiremit.

Antik kentten geriye çok az şey kalmış olsa da Fethiye’yi kuş bakışı gören Fethiye çevresinde gezilecek yerler listesine eklenebilecek bir yer.

Kadyanda Antik Kenti, Fethiye

Kadyanda ‘ya ulaşmak için, ana girişten sonra biraz dik bir tepeye tırmanmanız gerekiyor. Fethiye körfezini kısmen gören yüksek konumu sayesinde buradan oldukça güzel fotoğraf kareleri yakalamak da mümkün.

Antik Çağda Kaunos – Araxa yolu üzerinde bulunan Kadyanda’nın ismi Likçe kitabelerde ismi Kada-wanti olarak okunan ‘–nd takısı’ nedeniyle, kuruluş tarihinin MÖ. 3 binlere dek uzandığı düşünülüyor. Ancak antik kentten geriye kalan eski kalıntılar MÖ 5. yüzyıldan daha eskiye gitmiyor.

Batı Akdeniz Bölgesindeki tarihi yerleşim yerlerinden biri olan Kadyanda’da görebileceğiniz kalıntılarının büyük çoğunluğu Roma Dönemine ait. MS 7. yüzyıla kadar yerleşim olmasına rağmen geç döneme ait kalıntılar fazla yok.

Kadyanda Antik Kentinin kurulu olduğu dik yamacın çevresi hala görülebilen sur duvarlarıyla çevrili. Bu duvarlardan güneydeki kısım ayakta kalmış. Sur duvarının bir bölümü, kaya mezarları ve Likçe kitabeler en erken döneme tarihlenebilen kalıntılar arasında.

Roma Döneminde de onarım görerek kullanılmış Helenistik Dönem tiyatrosu, hamam, koşu pisti, agora, hangi tanrıya ait olduğu bilinmeyen bir tapınak kalıntısı var. Tiyatro alanına istinat oluşturan poligonal sur duvarı da Helenistik Döneme ait. Kaçak kazı izlerinin yoğun olarak izlendiği nekropol alanı kentin güney bölümünde sur duvarlarının dışında yer alıyor.

Kadyanda Antik Kentinde önemli kalıntılardan biri de döneminde kentin su ihtiyaçlarını karşılayan sarnıçlar oluşturuyor. Tapınağın doğu kesiminde geniş bir alanın altında inşa edilmiş, birbirine geçmeli dört büyük sarnıç, kentin antik dönemde su sorununun ne kadar etkili olduğu, belki de kentin bu sorun nedeniyle terkedilmiş olabileceğini düşündürüyor.

Suyun, yerleşim biriminde yağışların sarnıçlarda biriktirerek karşılandığı Kadyanda antik kentinde, bu sarnıçların kapasitesine bakılarak ortalama nüfusun 1.550 kişi, maksimum nüfusun ise 3.850 kişi olabileceği hesaplanmış.

Kentin merkezinde, batıdan doğuya doğru uzanan ve yaklaşık 9 m eninde ve 900 m uzunluğundaki geniş alanda yer alan kalıntıların şehir stadyumuna ait olduğu sanılıyor. Kitabeler Kadyanda antik kentinde atletik tören oyunlarından bahsediyor.

Hepsi aynı zamana ait olan ve stadyumda bulunan kitabeler çok tahrip edilmiş. Ne yazık ki günümüzde stadyum tamamen harap halde.

Dikencik beldesinden 4 km uzaklıktaki Kadyanda Ören yerinde 1992’de Fethiye Müze Müdürlüğü’nce bir kurtarma kazısı yapılmaya başlandı. Bu çalışma sırasında, ören yerinin rahat gezilebilmesi için 2.5 km bir gezi yolu yapıldı.

Kadyanda aynı zamanda Lykia tipi mezarları ile de tanınmış bir antik kent. Fethiye Ovasına bakan yamacında oldukça yüksek temeller üzerine oturtulmuş silindirik çatılı Mausoleum dikkat çekici.

Yöre üç yüze yakın orkide ve diğer endemik bitki türleriyle zengin bir faunaya sahip. Doğanın ve tarihin bütünleştiği Fethiye’nin güzel köyü Yeşilüzümlü Köyü’nde düzenlenen ‘Kuzugöbeği Festivali’ kapsamında Kadyanda Antik Kenti’ne rehberler eşliğinde mantar tanıma gezisi düzenleniyor.

Denk gelirseniz katılın. Yine festival kapsamında Kadyanda Antik Kenti’de bulunan ve 2 bin yıldır kullanılmadığı söylenen koşu yolunda koşu müsabakası düzenleniyor.

Kadyanda Antik Kentine nasıl gidilir

Fethiye’ye 25 km uzaklıkta olan Kadyanda Antik Kentine büyük bir bölümü asfalt, 8 km’lik kısmı ise stabilize bir yolla ulaşım sağlanıyor. Yeşil Üzümlü köyünü Ortaköy’e bağlayan asfalt köy yolundan Ecebeli mevkiinden güneye giden 8 km’lik stabilize orman yolundan devam ederek ören yerine ulaşabilirsiniz.

Günümüzde buraya giden yolun Üzümlü köyünden birkaç km sonrası toprak ve engebeli. Yeşilüzümlü’den 4 km uzunluğunda yürüyüş yoluyla da Kadyanda’ya ulaşılabilir. Ayrıca Maden yoluyla 5 km’lik bir yürüyüş yolu daha bulunuyor.

Yanıklar Köyü, Yeşilüzümlü Köyü ve Kadyanda Antik Kenti rotasını için yarım gününüzü ayırabilirsiniz. Antik kenti görmekten çok bölgenin güzelliğini, çam ormanları üzerinden enfes Fethiye coğrafyasının manzarasını izlemeye gidin. Yonca Lodge‘un sahilinden denize girin, güneşi batırın. Konaklama tavsiyem: Yonca Lodge, Dikencik Evleri.

Fethiye’ye oldukça yakın Üzümlü Köyü merkezinde sola doğru 8 km uzaklıktaki Kadyanda Antik Kenti haftanın her günü 08.30-19.00 saatleri arasında ziyarete açık. Müze ziyaret ücreti 5 TL olmakla birlikte Müze Kart geçerli.