Sakız Adası Gezi Rehberi

İzmir’in yanı başında yer alan Sakız Adası, Çeşme’den 30 dakikalık feribot yolculuğu ile ulaşılabilen, huzurlu ve dingin bir yer. Yunanistan’ın beşinci büyük adası Sakız (Chios) orta çağ esintili köyleri, el değmemiş koyları, pırıl pırıl denizi, görkemli taş yapıları, meze, uzo ve deniz ürünleriyle tatil için en güzel seçeneklerden.

Tarihçi Isidoros’a göre adını Suriye dilinde sakız anlamına gelen Phoenicians’dan alıyor. Adanın adıyla ilgili bir başka söylence Yunan mitolojisinde ismi sıkça geçen Girit Kralı Olinopionos kızı Chioni kökenli.

Yunanistan‘ın doğusunda, Çeşme Yarımadası’na 8 deniz mili mesafede konumlanan Sakız Adası, Psara ve İnuses adlı iki küçük ada ile birlikte kendi adını taşıyan yönetim bölgesinin merkezi. Sakız, Çeşme Yarımadasının batısında yer alıyor, Ege Denizi’nin beşinci büyük adası aynı zamanda.

Yunanistan’ın yeşil pasaport için vizeyi kaldırması, Yunan adalarına kapıda vize uygulamasının başlaması ve uçak ve feribot seferlerinin artması ile beraber Sakız adası Türk akınına uğruyor.

Sakız Adası Gezi Rehberi

Osmanlı’nın Sakız, Yunanların Chios olarak adlandırdığı adanın isminin kaynağı Tarihçi Isidoros’a göre Suriye dilinde sakız anlamına gelen Phoenicians’dan geliyor. Yunan mitolojisinde yer alan Girit Kralı Olinopionos kızı Chioni’nun isminin de adanın isminin ortaya çıkışında etkili olduğu düşünülüyor.

Sırasıyla Büyük İskender, Roma, Bizans, Cenovalılar ve Osmanlı hakimiyetine giren ada, 1912 yılından itibaren Yunanistan’ın bir parçası. Ada Antik çağlardan bu yana denizcilik ve deniz ticaretiyle ünlü. Günümüzde Yunanistan deniz filosunun büyük kısmını yöneten armatörlerin önemli bir bölümü Sakız Adası kökenli.

1473’te adaya gelen Denizci Kaşif Kristof Kolomb’un da bir süre Sakız Adası’nda yaşadığı biliniyor. Kolomb, Amerika keşf seyahatine çıkmadan önce Sakız’a gelip denizci ve seyir ihtiyaçlarını Sakız Adası’ndan temin etmiş.

Zorba filminin müziğinin bestecisi Mikis Theodorakis Sakız Adası doğumlu. İzmir doğumlu mitolojik ozan Homeros, sonradan Sakız Adasına gittiği ve eserlerini burada yazdığını dair söylentiler var.

Damla sakızı üretimiyle dünyaca tanınan bir yer olan adada narenciye üretimi de yüzyıllardır devam ediyor. Özellikle Venedikler döneminde dünyanın birçok yerinde Sakız’da üretilen narenciye ürünleri tüketilmiş. O dönemlerde üretilen 4 portakalın satış fiyatının bir işçinin günlük yevmiyesine denk olduğu anlatılıyor.

Sakız Adası haritası

Sakız Adası Gezilecek Yerler

Sakız Adası’nda mutlaka görülmesi gereken yerler arasında, Chios Arkeoloji Müzesi, Argenti Folklor Müzesi, Chios Bizans Müzesi, Nea Moni Manastırı, Panagia Krina Kilisesi ve Apolichnoi Kalesi bulunuyor.

Güzel plajları ve görmeye değer birçok yere sahip adanın merkezinde dolaşmak, köylerin dar sokaklarında yürümek ise Sakız Adası ruhunu keşfetmenin en güzel yolu.

Sakız Adası’nda ziyaret edilmesi gereken köyler arasında seramik üretimiyle bilinen Armolia, meydanda birleşen daracık sokaklarıyla Olympi, ilginç duvar sanatı ile Pirgi, labirenti andıran sokaklarıyla Mesta ve Osmanlı kuşatmasında tüm köy halkının uçurumdan atlayarak intihar ettiği Anavatos bulunuyor.

Sakız Adası’nın sembolü sayılan yel değirmenleri Chios merkezin 1,5 km kadar kuzeyinde yer alıyor ve limandan yürüyerek 15-20 dakikada ulaşılabiliyor.

ⓘ Sakız Adası’nın ilk ve tek Türk seyahat acentesi Deniz Tour‘un sahibi Deniz Uyanmaz, Türk misafirperverliği ile adanın en tecrübeli isimlerinden. Sakız adası turları için kendisiyle iletişime geçebilirsiniz.

1. Sakız Merkez

Sakız Adası Kalesi: Adayı ziyaret edenlerin uğradığı ilk tarihi noktalardan. Cenevizliler Dönemi’nde inşa edilen kale, Bizans Dönemi’nde adanın idari yönetimi için modernleştirilmiş. Kale üzerindeki her eklenti farklı mimari ve tarihi özelliği yansıtıyor.

Sakız Adası Kalesi’nin dokuz kulesi bulunuyor. Etrafı hendeklerle çevrili olan kale içerisinde kale mahallesi olarak da adlandırılan yerleşim yeri, Bayraklı Cami, Jüstinyen Müzesi, Osmanlı komutanlarının mezarlığı, Agios Georgios Şapeli ve Sakız Adası piskoposu Platonos’un makamı bulunuyor. Kale, aynı zamanda iki farklı mahalleyi birbirine bağlayan bir geçide ev sahipliği yaptığından 7-24 açık. Sakız Adası Kalesi’ne giriş ücretsiz.

Jüstinyen Müzesi: 14. ve 15. yüzyıllar arasında inşa edilen Sakız Adası Kalesi içerisinde yer alan Jüstinyen Müzesi, Sakız Adası’nı ziyaret edenlerin genellikle gözden kaçırdığı bir müze. Müzede Bizans duvar resimleri, Bizans ve Cenevizlilere ait heykeller ve kale içerisinde yapılan kazılarda elde edilen birçok tarihi eser bulunuyor. Arhangelos Mihail freski müzenin en önemli eseri.

Sakız Adası Arkeoloji Müzesi: 1966-1971 yılları arasında inşa edilmiş. Emporios ve Agio Galas bölgelerinde yapılan arkeolojik kazılarda ortaya çıkarılan eserlerin sergilendiği müze kompleksinde sergi odaları, ofisler, depolar ve laboratuvarlar bulunuyor. Müze, salı hariç haftanın 6 günü 08.30-16.00 saatleri arasında ziyaret edilebiliyor. Sakız Adası Arkeoloji Müzesi giriş ücreti 2€, indirimli bilet 1€.

Bizans Müzesi: Ada merkezindeki Osmanlı Camisi, günümüzde Bizans Müzesi olarak hizmet veriyor. Bahçesinde Müslüman ve Musevilere ait mezar taşlarının sergilendiği müzede Bizans ve Rönesans dönemlerinden çok önemli tablolar bulunuyor. Müze, 1980’den bu yana ziyarete açık. Müze, salı hariç haftanın 6 günü 08.30-16.00 saatleri arasında ziyaret edilebiliyor. Sakız Adası Bizans Müzesi (Mecidiye Camii) giriş ücreti 2€.

Halk Bahçesi: Sakız Adası’nın merkezinde, Vounaki Meydanı’nın yanı başındaki Halk Bahçesi, çocuklar için oyun parkı, tarihi çeşme ve ada tarihinde imzası olan önemli isimlerin büstleriyle sosyal bir donatı alanı. Halk Bahçesi ile meydan arasındaki kafe, yaz aylarında yerel halkın buluştuğu hoş bir atmosfere sahip.

Korais Kütüphanesi: Yunanistan’ın en önemli kütüphaneleri arasında bulunan Korais Kütüphanesi, adını 1800’lerde yaşayan Yunan Filozof Adamantios Korais’tan alıyor. Kütüphanenin en önemli eserleri Filozof’un kişisel koleksiyonu. 150 binden fazla nadir bulunan kitap ve el yazmasının olduğu müze, Yunanistan kültür tarihinin izlerini görebileceğiniz bir yer. Kütüphane, haftanın 7 günü 08.00-15.00 saatleri arasında ziyaret edilebiliyor. Korais Kütüphanesi giriş ücreti 2€.

Denizcilik Müzesi: Ada merkezindeki neoklasik izler taşıyan tarihi bir konakta bulunan Denizcilik Müzesi’nde (Chios Maritime Museum) Sakız Adası’nın denizcilik tarihine tanık olabilirsiniz. Gemi maketleri, denizcilik sektörüne ait belgeler, gemi parçaları ve tarihi eserler müze koleksiyonunun parçaları. Müze yaz döneminde (1 Mayıs – 30 Ekim) pazar günleri hariç haftanın 6 günü 09.00-14.00, kış döneminde ise (1 Kasım – 30 Nisan) pazar günleri hariç 09.00-13.00 saatleri arasında ziyarete açık. Denizcilik Müzesi giriş ücreti 2,50€, indirimli bilet 1,50€.

Tıp Müzesi: Sakız Adası’nın en yeni müzelerinden Tıp Müzesi, adadaki sağlık hizmetlerinin tarihinin anlatıldığı birçok belge ve dökümanın sergilendiği tematik bir müze. Yakın dönemlere ait özel ilaç koleksiyonları ve kişiye özel üretilen ilaç örnekleri de müzede görebilecekleriniz arasında. Müze, pazartesi, salı, perşembe ve cuma günleri 09.00-14.00, çarşamba günleri ise 17.00-20.30 saatleri arasında ziyaret edilebiliyor. Tıp Müzesi giriş ücreti 2€.

Sakız Adası’nın dört bir yanında farklı büyüklüklerde 66 köy bulunuyor. Birçoğu denizden gelebilecek korsan saldırılarına karşı kale şeklinde inşa edilen bu köylerin mimarisi orta çağ dönemine ait.

2. Citrus Narenciye Müzesi

Sakız Adası, Yunanistan’ın en önemli narenciye üretim merkezlerinden biri. Adanın tarihi geçmişinde önemli bir yere sahip olan narenciye ticareti Citrus Müzesi’nde yaşatılıyor.

Büyük bir bahçeye sahip olan taş bir konağın içerisindeki müzede narenciye ticaretine ait belgeler, kullanılan ambalaj malzemeleri ve tarım aletleri sergileniyor. Bahçedeki kafede narenciye ürünleri ile lezzetlendirilen reçel, lokum, kurabiye ve içecekler satılıyor.

Müze, haftanın 7 günü 09.00-17.00 saatleri arasında ziyaret edilebiliyor. Citrus Müzesi’ne giriş ücretsiz.

3. Kallimasia

Sakız üretiminin yapıldığı Mastihohoria köylerinden Kallimasia, ada merkezine 14 km uzaklıkta. Orta çağ esintili kule kalıntıları, kiliseleri ve Sakız Adası’nın en görkemli manastırlarından Plakidiotissa Manastırı Kallimasia’da görülebilecek tarihi yapılar. Köy çevresindeki Agia Fotia, Agios Emilianos ve Agios Yannis plajları da yaz aylarında keyifle zaman geçirebileceğiniz koylardan.

4. Armolia

Sakız üretiminin yapıldığı 24 köyden biri olan Armolia, güney Sakız turuna katılanların ilk uğradığı yerlerden biri. 1881’deki büyük depremin hala izleri var. Seramik üretimi ile de bilinen köyde el yapımı seramikten yapılan hediyelik eşyalar satın alınabilir. Sakız sabunu, diş macunu, reçel, jöle, krem ve mastika rakısı en çok tercih edilen hediyelik eşyalar.

5. Sakız Adası Damla Sakızı Müzesi

Sakız Adası Damla Sakızı Müzesi (The Chios Mastic Museum), ada merkezinin güneyinde damla sakızı üretiminin yoğun olarak yapıldığı Mastihohoria bölgesinde. Damla sakızı yetiştiriciliği, üretimi ve ticaretinin tarihini belgelemek amacıyla kurulan müze interaktif sergileme teknikleri ve eğitim merkezi ile görmeye değer.

Müze, yaz döneminde (1 Mart – 15 Ekim) salı günleri hariç her gün 10.00-18.00, kış döneminde ise (16 Ekim – 28 Şubat) salı günleri hariç haftanın 6 günü 10.00-17.00 saatleri arasında ziyaret edilebiliyor. 1 Ocak, 1 Mayıs, 15 Ağustos, 25-26 Aralık tarihlerinde kapalı. Sakız Adası Damla Sakızı Müzesi giriş ücreti 3€, indirimli bilet 1.50€. 18 Mayıs, 5 Haziran ve eylül ayının son hafta sonu giriş ücretsiz.

6. Pirgi

Sakız Adası’nın güneyinde bulunan Pyrgi (Pirgi) Köyü, Sakız’da mutlaka görülmesi gereken yerler listesinde. Adanın damla sakızı üretilen bölgesinde, Orta Çağ’dan günümüze ulaşan köylerden biri olan Pirgi, Ceneviz Dönemi’nde yaşanan korsan saldırılarından korunmak için kale köy şeklinde bir mimaride kurulmuş.

Evlerin dış cephelerinde bulunan süslemeler bu bölgeye özgü. Köy evlerinin birçoğu Yunanistan’ın başka şehirlerinde yaşayan Yunanlılara ait.

7. Olympi

Sakız Adası merkezinden 31 km uzaklıkta olan Olympi Köyü, 14. yüzyıldan kalma bir ortaçağ köyü. Küçük taş kilisesi, korsan saldırılarına karşı savunma için bitişik formda inşa edilmiş kale gibi evleri, dar sokakları ile açık hava müzesi gibi bir yer.

Labirenti andıran, taş ve kemerli sokaklarından gezmek çok keyifli. Köyün kalbindeki mini kalenin altında yer alan Amethistos Restaurant hem dinlenebileceğiniz, hem nefis Yunan yemekleri yiyebileceğiniz bir mekan.

Olympi’de bulunan Olympi Mağarası, köyün 8 km güneyinde yer alıyor. 2003’te ziyarete açılan mağaranın en derin noktası 52 metre. Mağara içindeki sarkıt ve dikitlerinin yanı sıra ışık demetinin yarattığı büyülü görüntü etkileyici. Mağara, yaz döneminde (Mayıs – Ekim) pazartesi günü hariç her gün 11.00-18.00 saatleri arasında ziyaret edilebiliyor. Olympi Mağarası giriş ücreti 3€, indirimli bilet 1,50€.

8. Mesta

Sakız’ın güneybatısında bulunan Mesta Köyü, 14. ve 15. yüzyıllardan günümüze bozulmadan ulaşmayı başarmış. Sakız gezilecek yerler arasında, tipik bir Orta Çağ köyü görünümündeki Mesta, dar sokakları, etkileyici mimari yapıları ile kale köyü andırıyor.

Labirente benzeyen sokaklarda dolaşırken, Bizans Dönemi kiliseleri ve iç kulelerle karşılaşılıyor. Mesta’ya kadar gelmişken Mesta Limanı’nı görmek ve liman çevresindeki salaş restoranlarda yemek yiyip, yerel insanlarla sohbet etme seçeneğini de değerlendirmek gerek.

9. Anavatos

Tarihe Sakız Adası Katliamı olarak geçen olayın yaşandığı köy, adanın en kuytu yerlerinden birinde, kayalık tepede yer alıyor. Yunanistan’ın bağımsızlığa götüren süreçte başlayan ayaklanmalara Osmanlı’nın müdahale etmesiyle, yaklaşık 100 bin kişinin yaşadığı ada nüfusunu 2 bin kişiye düşüren olaylar sırasında 23 bin kişi idam edilmiş, 50 bin kişi de sürgün edilmiş.

Anavatos köyü, tipik Bizans özelliklerini taşıyor. Bizdeki Kayaköy’ü anımsatan Anavatos’taki taş evler birbirine bitişik, sokaklar çok az ve dar, evlerin iç tavanları ahşaptan, pencereleri ise küçük ve kemerli yapıda planlanmış. Hemen yakınındaki Ortaçağ esintili Avgonima köyünde de belki biraz vakit geçirebilirsiniz.

10. Nea Moni Manastırı

Sakız ada merkezine 12 km mesafede yer alan Nea Moni Manastırı, 1042’de üç rahip tarafından inşa edilmiş. Nea Moni Manastırı’nın en çok geliştiği dönemin, adanın Bizans egemenliğinde olduğu tarihlere denk geliyor. İstanbullu ustalar tarafından yapılmış mozaiklerle dekore edilen manastır, Bizans sanatının tipik örneklerinden. Restorasyon süreçlerinin ardından UNESCO Dünya Kültür Mirası Listesi’ne giren yapıda kutsal günlerde özel törenler yapılıyor.

Manastır, salı günleri hariç haftanın 6 günü 08.30-13.00 saatleri arasında ziyaret edilebiliyor. Nea Moni Manastırı Müzesi giriş ücreti marttan ekim sonuna kadar 4€, aralıktan şubat sonuna kadar ise 2€.

11. Agia Markella Manastırı

Adaya 45 km uzaklıktaki Volissos kasabasında bulunan Agia Markella Manastırı, ismini adanın kutsal koruyucusu Azize Markella’dan alıyor. Psara Adası’nın karşısındaki koyda, çınar ağaçlarının arasında yer alan manastır, yanı başındaki su kaynağının kutsal olduğu düşünülüyor. Manastırda her yıl 22 Temmuz Hac Günü’nde özel bir tören düzenleniyor.

12. Agios Isidoros Şapeli

Adanın kuzey doğusunda yer alan Agios Isidoros Şapeli, Sakız Adası’nın tanıtım materyellerinde sıklıkla kullanılan bir yapı. 1566’da Osmanlı adına adayı denetime gelen Piyale Paşa’nın donanmayı yaydığı burunda bulunan şapel, tarihi bir geçmişe sahip olmasa da çevresindeki koyla birlikte hoş bir manzaraya sahip.

13. Lagkada

Adanın kuzeyinde, deniz kenarına kurulmuş şirin bir balıkçı kasabası. yemyeşil ağaçlar ve Ege Denizi’nin mavi suları bir arada. Sakız merkeze 16 km uzak. Gün batımı sonrası, denize nazır tavernaların malasaları yavaş yavaş dolmaya başlıyor. En iyi deniz ürünlerini tadabileceğiniz noktalardan. Ahtapot tercih edebilirsiniz. Lagkada’nın karşı tarafında ise Oinousses adalar grubu yer alıyor. Denk gelirseniz köyde her yıl 17 Eylül’de Azize Sofia adına büyük bir kutlama yapılıyor.

14. Kardamyla Köyü

Adanın 25 km kuzeyindeki Kardamyla Köyü, eski köy merkezi ve aşağı köy merkezi olarak iki bölgeden oluşuyor. Sakız Adası’nın geleneksel mimarisini yansıtan köyün liman bölümündeki meydanda bulunan denizci heykeli adanın denizcilik geçmişine göndermede bulunuyor.

15. Agio Galas Mağarası

Ada merkezinin 72 km kuzeybatısında yer alan Agio Galas Mağarası, aynı isimli köyün kayalık tepesinde bulunuyor. Neolitik Dönem’den MÖ 2 bin 700 yılına kadar insan yaşamının izlerinin görüldüğü mağara Antik ve Roma dönemlerinde tapınak ve ibadet yeri olarak kullanılmış.

Sakız Adası Plajları

Çeşme’nin karşısında konumlanan Sakız Adası’nın dört bir yanı el değmemiş plajlar ve koylarla dolu. Çeşme’nin ince taneli, altın sarısı kumsallarının aksine Sakız Adası’ndaki plajların neredeyse tamamı taşlık ve çakıllı. Ancak Ege Denizi’nin maviliği ve berraklığı kumsal severleri bile cezbediyor.

Sakız Adası’nda deniz girilebilecek plajlardan en popüler olanları Ormos, Lo Giosonas, Agia Dynami, Agia Fotia, Karfas, Komi, Mavra Volia, Nagos ve Didymes. Mavra Volia Plajı, volkanik siyah taşlarıyla adanın en gözde plajı.

Sakız Adası gece hayatı

Hareketli bir gece hayatına sahip Sakız Adası’nda gece kulüpleri, bar ve diskoların tamamı kıyı şeridinde sıralanıyor. Sabahın ilk ışıklarına kadar devam eden eğlencenin en büyük katılımcıları adada yaşayan üniversite öğrencileri.

Sakız Adası Limanı’nın çevresindeki ana caddede restoran, bar konsepti ile hizmet veren gece belirli bir saatten sonra club’a dönüşen çok sayıda mekan var. Sakız Adası gece hayatı yerleşik üniversite öğrencileri nedeniyle yaz-kış aralıksız devam ediyor.

Sakız Adası’nda ne yenir

Sakız Adası’nda yeme içme kültürü balık ve deniz ürünleri üzerine kurulu. Yunan mezeleri ve et yemekleri de en az deniz ürünleri kadar popüler. Yunan salatası, haydari, yalancı dolma, kabakçiçeği dolması, kabak köftesi, gözleme, soğanlı börek, közlenmiş patlıcan salatası, tütsülenmiş balık, fava, ahtapot, karides, kızarmış peynir ve patates kızartması birçok mekanın aperitif ürünleri arasında.

Taze deniz ürünlerini yılın her dönemi bulabileceğiniz Sakız Adası tavernalarında deniz minaresi, deniz tarağı gibi ilginç lezzetleri denemelisiniz. Yunanistan’ın milli içeceği uzo ve sadece Sakız’a özgü suma tadına bakmanız gereken alkollü içeceklerden. Farklı meyvelerden yapılan ve marmelat kıvamında olan kaşık tatlısı da harika bir kapanış olabilir.

Sakız Adası alışveriş

Sakız Adası’nda alışveriş daha çok damla sakızı ve damla sakızından üretilen yiyecek, içecek ve kozmetik ürünleri üzerine kurulu. Limana paralel uzanan kıyı şeridindeki caddenin bir arkasında adanın alışveriş caddesi bulunuyor. Yan yana sıralanan dükkanlarda yerel ürünler ve hediyelik eşya çeşitlerine bakabilirsiniz.

Armolia köyü seramik ürünleri, adanın orta çağ köyleri ise damla sakızı, zeytin, zeytin yağı, yerel peynir çeşitleri ve biblo ve buzdolabı süsü (magnet) gibi klasik hediyelik eşyalar açısından alternatifler sunuyor.

Sakız Adası nerede kalınır

Sakız Adası, farklı bütçelere hitap eden çok sayıda konaklama tesisinin bulunduğu bir yapıya sahip. Ada merkezinde liman çevresinde 3 ve 4 yıldızlı otellerin yanı sıra pansiyon kategorisine giren tesisler var. Adanın köyleri ile merkez arasındaki toplu ulaşım imkanının azlığı nedeniyle ada ziyaretçileri genellikle merkezde konaklıyor.

Ada merkezindeki 4 yıldızlı Grecian Castle Hotel, özgün tasarımı ile konforlu bir otel. City Point Chios, Chios Chandris, Pelineon Rooms, Diana Hotel, Hotel Kyma uygun fiyatlara oda bulacağınız otellerden bazıları.

Sakız Adası nasıl gidilir

Sakız Adası’

na Çeşme Ulusoy Limanından yaz aylarında her gün, kış aylarında ise haftanın 5 günü karşılıklı feribot seferleri bulunuyor. Turyol, Ertürk ve Chios Sunrise firmalarının feribotları ile Çeşme-Sakız arasındaki feribot yolculuğu 30 dakika sürüyor.

Sakız Adası’nı ziyaret etmek isteyen Türk vatandaşlarının Yunanistan ya da Schengen vizesi sahibi olması şart. Nisan-eylül döneminde Yunan adaları kapı vizesi uygulamasıyla kapıda vize alarak da adayı ziyaret etmek mümkün. Yeşil pasaport sahiplerinin ise yalnızca feribot biletini almaları yeterli.