Termessos Antik Kenti, Antalya şehir merkezinin 30 km kuzeybatısında, Korkuteli yolu üzerinde, 1,665 metredeki yükseklikteki Güllük Dağı eteklerinde yer alıyor. Türkiye’nin en iyi korunmuş antik şehirlerinden biri. Termessos’un tarih sahnesine ilk çıkışı Antik Çağ’da yaşamış İyonyalı ozan Homeros’un Troya Savaşını anlatan destanı İlyada’sı sayesinde olmuş.
Huzur veren ve el değmemiş bir görünüme sahip Termessos’un içerisinde barındırdığı Termessos kaplıcaları nedeniyle, antik kent milli park kapsamında bulunuyor. Antik kent, yıllar içerisinde çevresini saran doğal bitki örtüsü, sık çam ormanları ile saklı bir yere dönüşmüş durumda.
Homeros, kanatlı at Pegasus’a binerek ejderha öldürmesiyle bilinen bir Antik Yunan kahramanın, Likya Kralı tarafından Termessos’u fethetmekle görevledirildiğinden bahseder. Bu kahraman, Pegasus ile şehir sakinlerine tepeden taş atarak şehri ele geçirmeyi başarır. Bu destan dışında Termessos’a dair çok derin bir bilgi yok. Kentin bir Pisidia kabilesi tarafından kurulduğu görüşü hakim.
Termessos Antik Kenti, Antalya
Termessos Antik Kenti tarihi kaynaklarda söz edilen ilk önemli olay MÖ 333’te Büyük İskender’in kenti kuşatma girişimi. Büyük İskender’in, bugünkü İran topraklarına kadar giden Asya Seferi’nde hiç savaş kaybetmediği söylenir. Dağ eteklerine kurulmuş olmanın getirdiği doğal savunma avantajı ve güçlü surlarıyla İskender’in kuşatmasına güçlü bir savunmayla direnen Termessos halkı, kenti teslim etmeyerek İskender’in kuşatmadan vazgeçmesine neden olur.
İskender’in ölümünden sonra Ptolemyler tarafından alınan Termessos, Likya Birliği ile de savaş halindeydi. Roma İmparatorluğu döneminde şehre ait sikkeler nedeniyle Termessos’un bağımsız olduğu anlaşılıyor. Bizans ve sonraki yıllarda ise kaynaklarda Termessos’tan söz edilmiyor.
Terk edildiği dönemden sonra hiçbir yerleşimin kurulmadığı Termessos Antik Kenti, bulunduğu konum ve yükseklik nedeniyle dış kaynaklı olumsuzluklardan etkilenmemiş. Deprem ve doğal bozulmalar dışında, Termessos, günümüze kadar ulaşan en iyi korunmuş antik kentlerden.
Termessos, çok sayıda tapınağa ve çok geniş mezarlık alanlarına sahip. Büyük İskender Dönemi’nin önemli komutanlarından Alcetas’ın mezarı, şehrin tarihine ışık tutması bakımından hayli önemli. Anıtsal mezarların yanında ise, çok sayıda savaş sahnesinin betimlendiği kalkan motifli lahit oldukça geniş bir yer kaplıyor.
Antalya Müzesi’nde Termessos’a ait en ilginç eser Lahitler Salonu Bölümü’nde sergilenen ‘Köpek Lahdi.’ Stefanos adlı köpeğe sahibesi tarafından yazılmış şiirsel kitabe, benzersiz olmasıyla ayrı bir önem taşıyor.
Termessos Ören Yeri
Termessos Ören Yeri’nde şehrin kalıntıları, Korkuteli-Antalya Karayolu üzerindeki Helenistik Devir suru ile başlıyor, Güllük Dağının zirvesine kadar devam ediyor. Ören yerinin girişinden şehre tırmanan patika Hadrian Dönemi’nde inşa edilen tapınağın girişine uzanıyor.
Birçok oda ve salondan oluşan Gymnasium, Gymnasium’un güneybatısında ise aralarında dükkanların sıralandığı sütunlu cadde bulunuyor. Şehrin kendisine ait drenaj ve kanalizasyon sistemi mevcut, ayrıca yağmur sularını depolayabilen büyük sarnıçlar da görülebiliyor.
Agora’nın doğusunda yamaca yaslanan ve Antalya Körfezi’ni de görebilen antik tiyatro, antik tiyatronun güneybatısında ise meclis binası yer alıyor. Birbirine geçişli sarnıçlar da mimarlık harikası olarak kabul ediliyor.
Antik kentin güneybatısında, ‘Kurucu’nun Evi’ olarak anılan, Roma villasının kalıntıları görülmeye değer. Termessos Kaplıcaları ise ören yerine gelenlerin sıklıkla atladığı bir nokta. Termessos, zengin bitki örtüsü ile botanik bahçesi, içlerinde soyu tükenmekte olan pek çok hayvanı barındıran bir hayvanat bahçesi görünümünde.
Termessos Ören Yeri
Adres: Bayatbademleri Mahallesi, 07192 Korkuteli, Antalya
Ziyaret bilgileri: Haftanın 7 günü ziyarete açık. 15 Nisan-2 Ekim 08.00-19.00, 3 Ekim-14 Nisan 08.00-17.00
Dini bayramların birinci günü saat 13.00’e kadar kapalı.
Giriş ücreti: 6 TL, Müze Kart geçerli.
Termessos Ören Yerine nasıl gidilir
Antalya’daki güllük dağı milli parkı içinde bulunan bu antik kente ulaşım biraz zor. Termessos Antik Kenti, Antalya-Korkuteli Karayolu üzerinde yer alıyor. Antalya şehir merkezine 37 km uzaklıkta yer alan ören yerine özel araçla 45 dakikada gidiliyor. Antalya’dan Termessos’a toplu ulaşım araçları ile ulaşma şansı yok. Antalya-Korkuteli minibüslerine binerek Termessos yol ayrımında inebilirsiniz. Yol ayrımından Termessos’a 9 km’lik dar ve rampalı bir yol var. Bu noktada otostop çekebilirsiniz.
Milli park girişinden itibaren yaklaşık 8 km’lik bir yolu araçla gitmek mümkün. Yolun sonundaki otoparktan sonra da biraz yorucu olabilen 500 metrelik bir bir yürüyüş ve biraz da tırmanış yapmak gerekiyor. Asya seferi sırasında Büyük İskender’in kuşatıp da alamadığı kentten kalan kalıntılar bu zahmete değer.