Tayland, Güneydoğu Asya‘nın en mistik ülkelerinden. Bembeyaz kumsallarla bezeli tropik adalardan devasa gökdelenlerin yükseldiği metropol şehirlere kadar farklılıkların bir arada görüldüğü ülke, dünyanın en renkli ve farklı kültürlerini bir arada barındırıyor. Her daim gülümseyen ve eğlenceyi seven Tayland halkının gündelik yaşamında festivaller ve kutlamalar önemli bir yer tutuyor.
Tayland’da kral ve kraliçenin doğum günü, yeni yıl ve dini inanışları temsil eden çok sayıda festival, eğlence ve anma töreni düzenleniyor. Çok renkli ve eğlenceli bu festivallerde Taylandlılar dua edip, ritüellerini uyguluyor ve festival boyunca eğleniyor.
Geleneksel Thai Festivalleri
Geleneksel Thai festivalleri, Tayland sosyal yaşamının en önemli ritüellerinden. Tayland düşünce ve yaşama bakış açısını yansıtan ‘sanook’ (eğlence) kelimesiyle ifade edilen festivaller halkın her an parti, spor aktiviteleri, bayram, kutlama ve bir araya geldiği etkinlikler için kullanılıyor.
Tayland bayramlarının çoğu kraliyet ailesi ya da Budizm ile ilgili. Ülkede kutlanan bayramların birçoğu resmi tatil olarak ilan edildiğinden resmi kurumlar, bankalar ve tüm dünyada bulunan Tay temsilcilikleri bu günlerde kapanıyor. Eğer tatil günlerinden biri cumartesi ya da pazara denk gelirse ardından gelen pazartesi de tatil ilan ediliyor. Dini bayramlar ve Çin Yeni Yılı’nın tarihleri Çin ay takvimine göre yıldan yıla farklılık gösteriyor.
1. Songkran Festivali
Songkran Festivali, Tayland’ın yeni yıl festivali. Genellikle 13 Nisan’da başlar ve kurak geçen aylardan sonra uzun zamandır beklenen yağmurlu mevsimin başlangıcını müjdeler. Tayland’ın su festivali olarak da bilinen Songkran’da ıslanmama gibi bir şansınız yok. Festival boyunca tazyikli su tabancalarının içine koyulan buzlu su ile festivale katılanlar birbirini ıslatıyor.
Dünyanın en büyük su savaşı olarak da bilinen bu festival boyunca birbirine su atıp ıslanmak, bir önceki yılın günahlarından arınmak anlamına geliyor. Bir hafta boyunca devam eden festival nüfus yoğunluğunun fazla olduğu ve turistik noktalarda coşkuyla kutlanıyor ve kutlamalara turistler de katılıyor.
2. Loy Krathong
Loy Krathong, kültürel ve dini anlamı tam olarak bilinmese de Hint kökenlerine dayandığına inanılan bir festival. Tay ay takvimine göre ekim ya da kasım sonunda kutlanan bu festival Songkran’a göre daha sakin ve romantik bir konsepte sahip. Festivale adını veren Krathong, muz ağacı gövdesinden yapılan ve güzel bir işçilikle şekillendirilip, muz yaprakları, tütsüler, mumlar ve çiçeklerle süslenmiş bir sala deniliyor. Taycada Loy, su üzerinde süzülmek anlamına geliyor.
Festival boyunca Tay halkı akşam saatlerinde nehir kenarlarında, göllerde ya da denizde ‘krathong’larını su yüzeyine bırakmak üzere toplanıyor. Bu geleneğe havai fişekler ve gökyüzüne bırakılan küçük dilek balonlarının sular üzerindeki yansıması eşlik ediyor. Birçok festivalde olduğu gibi Tay halkı yeni yıl için bol şans diler.
3. Babalar Günü
Babalar Günü, Tayland’da her yıl 5 Aralık gününde kutlanıyor. Tayland’da büyük önem taşıyan Kraliyet Ailesine derin bir saygı duyuluyor. 1946’dan hayatını kaybettiği 2016 yılına kadar ülkede krallık yapan Bhumibol Adulyadej’in doğum günü olan 5 Aralık tarihi Tayland’da babalar günü kutlamalarına ev sahipliği yapıyor.
Ülkede en uzun süre tahtta kalan kral olarak, ülkenin istikrarı için önemli bir figür olarak kabul edilen Kral Bhumibol’un doğum günü, aynı zamanda ülkenin ulusal günü olarak resmi tatil. Babalar Günü kutlamaları kapsamında ülkenin dört bir yanında ‘Baban İçin Sür’ isimli bisiklet sürme etkinliği düzenleniyor. 2015 yılındaki etkinliğe ülke genelinde 500 bin kişi katılmış.
4. Maka Buça
Maka Buça (Maka Bucha), Budistlerin kutsal kabul ettikleri günlerden biri. Ay takvimine göre her yıl şubat ve mart aylarına denk gelen bu günde Buda’nın önünde bin 250 kişi spontane bir şekilde toplanarak Buda’nın öğrencileri olarak aydınlanmaya ulaşmaya çalışıyorlar. Maka Buça Gününde Tayland’ın dört bir yanındaki Budist tapınaklarında halk ellerindeki mumlarla tapınağın etrafında dönerek aydınlanmayı temsil eden bir gösteri yapıyor.
5. Hayalet Festivali
Hayalet Festivali (Phi Ta Khon), genellikle mart ile temmuz ayları arasındaki döneme denk gelen, temelde Animizim inancına dayanan bir gelenek. Anima, doğada insan ruhuna az çok benzer ruhlar olduğunu kabul eden, din ve felsefede her nesnenin bir ruhi varlık ya da ruh tarafından yönetildiğini kabul eden anlayışı ifade ediyor.
Tayland’da yüzlerce çeşit hayalet ve her hayaletin farklı karakteristik özellikleri olduğuna inanılıyor. Phi adı verilen hayaletler iyi veya kötü ruhlu olabiliyor. Festivalin hangi dönemde gerçekleştirileceğine ise ülkedeki medyumlar tarafından karar veriliyor. Festivalin en çarpıcı ve etkileyici atmosferi ise Kuzey Tayland’da, Bangkok’un 450 km kuzeyinde yer alan Isaan bölgesinde yaşanıyor.
Eski bir Budist öyküsünün canlandırıldığı festivalde halk sürgünde olan prenslerinin dönüşü için kutlamalara başlıyor. Kutlamalar sırasında yapılan gürültüden dolayı bütün ölüler uyanıyor ve mezarlarından kalkarak partiye katılıyor. Festival boyunca yerel halk ruhları temsil eden maskeler, tuhaf şapkalar ve hayalet kostümleri giyiyor.
6. Maymun Festivali
Maymun Festivali (Monkey Buffet Festival), Tayland’ın Lophuri şehrinde düzenleniyor. Bölge doğal yaşamının bir parçası olan makak maymunları için ziyafet verilen festival her yıl kasım ayında gerçekleşiyor. Birçoğu insanlarla içli dışlı olmaya alışan ve evcilleşen makak maymunları kendileri için hazırlanan taze meyve ve sebzeleri büyük bir iştahla yerken, siz de festivale katılarak maymunların ziyafetine ortak olabilirsiniz.
7. Chiang Mai Çiçek Festivali
Chiang Mai Çiçek Festivali, her yıl şubat ayının ilk hafta sonunda düzenleniyor. Tayland’ın kuzeyinde, dağlık bir bölgede yer alan Chiang Mai şehrine özgü olan festival, bir dönem Lanna Krallığına da başkentlik yapan ve ‘Kuzeyin Gülü’ olarak adlandırılan şehrin en önemli etkinliği.
Birçok noktasında botanik bahçeleri bulunan Chiang Mai şehri damask rose olarak da bilinen şam gülünün dünyada yetiştirildiği tek yer. 400’ün üzerinde çeşidi olan rengarenk orkideler, Tayland’ın ulusal çiçeği olarak kabul edilen sarı ratchaphruek çiçeği ve beyaz krizantemler festivalin geçit töreninin baş kahramanları. Cuma akşamı başlayıp pazar akşamına kadar devam eden festival kapsamında otantik danslar ve konserler de düzenleniyor.
8. Bo Sang El Yapımı Şemsiye Festivali
Bo Sang El Yapımı Şemsiye Festivali, her yıl ocak ayının üçüncü haftasında Chiang Mai’de düzenleniyor. Şehrin el yapımı şemsiye geleneğinin geniş kitlelere duyurulmasını amaçlayan festivalin kökeni ise 100 yıldan daha eskiye uzanıyor.
Burma’ya seyahat eden Budist bir rahibin köyüne dönerken güneşten korunmak için yaptığı kağıt şemsiyenin yapımını köylülere anlatmasıyla başlayan kağıt şemsiye yapım geleneği şehrin en önemli sembollerinden birine dönüşmüş. Festival boyunca Bo Sang’da kağıt şemsiyelerle dekore edilmiş sokaklar ve geçit törenleri düzenleniyor.
9. Tayland Ulusal Fil Günü
Tayland Ulusal Fil Günü (National Elephant Day), Chiang Mai kentinden 1998 yılından bu yana her yıl 13 Mart gününde kutlanıyor. Ülke genelinde önemli bir yere sahip olan fillere olan saygının göstergesi olarak fil günü ilan edilen 13 Mart’ta Chiang Mai Maesa Fil Kampında özel etkinlikler gerçekleştiriliyor. Fırça ile resim yapan, basketbol oynayan, ok atan, halat çeken filler kendilerini izlemeye gelen konuklara özel şovlar yapıyor. Gün boyunca fillere meyve ve sevdiği yiyecekler ikram ediliyor.
10. Ulusal Muay Thai Günü
Ulusal Muay Thai Günü, her yıl 17 Mart tarihinde Ayutthaya’da düzenlenen Tayland boksu festivali. Savaşların ok, kılıç ve mızrakla yapıldığı orta çağ döneminde başlayan bu dövüş biçimi yıllar içerisinde evrilerek kollar, ayaklar, dizler ve dirseklerin kullanıldığı bir spora dönüşmüş. Ulusal Muay Thai Gününde ülke kültüründe önemli bir yere sahip olan bu sporun turnuvaları düzenleniyor, çocuklara dövüş teknikleri hakkında eğitici atölye çalışmaları yapılıyor.
Tayland, geleneksel kültürü ve renkli festivalleriyle dünyanın en sıra dışı ülkelerinden biri. Yılın her dönemi ülkenin farklı bölgelerinde düzenlenen kutlama, etkinlik, festival ve bayramlar yerel kültürü tanımak için fırsat sunuyor.
Tayland ve Tayland insanı bir harika. Mutlaka gitmenizi tavsiye ederim.