İşkodra Gezi Rehberi

İşkodra (Shkoder), MÖ 4. yüzyıllara uzanan geçmişiyle Avrupa’nın ve Arnavutluk‘un en eski yerleşim yerlerinden biri. Etrafı görkemli dağlarla çevrili, Balkanların en büyük gölü Shkodër Gölü ile Arnavutluk Alplerinin etekleri arasındaki Mbishkodra Ovasında yer alıyor. Üç bin yıllık kalesiyle Arnavutluk’un tarihi merkezi sayılan şehir, ülkenin kuzey kesiminin en önemli sanayi ve kültür merkezi.

Bazen Shkodra olarak anılan ve tarihinde Scodra ve Scutari olarak da bilinen İşkodra, Balkan Savaşları sırasında altı aylık kuşatmaya direnen ve Osmanlının Balkanlar’da en son terk ettiği şehir olmuş. Osmanlı Döneminin yansımalarını kentin dört bir yanında görebiliyorsunuz. Balkan turuna Arnavutluk’un başkenti Tiran’dan başlarsanız yolunuz üzerindeki bu tatlı şehirde bir gece mola verebilirsiniz.

İşkodra Gezi Rehberi

İşkodra, Balkanlar’ın en eski şehirlerinden biri. Erken tarihi boyunca İşkodra, Arnavutluk, Kosova, Karadağ, Hırvatistan ve Bosna-Hersek’i içeren bölgeleri yöneten iki İlirya kabilesi olan Ardiaei ve Labeates’e ev sahipliği yapmış. Tarihinin ilerleyen dönemlerinde bölgeye Romalılar, Sırplar, Bizanslılar ve Osmanlılar da hükmetmiş.

Yıldırım Bayezid tarafından 1392’de Osmanlı egemenliğine giren İşkodra, 1467’deki Fatih Sultan Mehmet dönemiyle Arnavutluk Cumhuriyeti kurulana kadar Osmanlının Rumeli Beylerbeyliğine bağlı bir sancak şehri olarak kalmış. İşkodra, 15. yüzyılda katıldığı Osmanlı’dan 20. yüzyıldaki Balkan Savaşları sonunda ayrılmış.

Arnavutluk Alplerine açılan kapı olarak bilinen İşkodra şehri, genelde Balkan gezilerinde göz ardı ediliyor. Ben her Balkan gezimde şehirde 1 gece kalıyorum. İşkodra, Arnavut Alpleri olarak bilinen büyüleyici bölgeye açılan kapı. Kuzey Arnavutluk’un görkemli dağlık milli parkları olan Theth veya Valbona ulusal parklarını ziyaret etmek istiyorsanız, önce İşkodra’yı ziyaret etmeniz gerekecek!

Karadağ‘dan geliyorsanız ve Tiran’a gidecekseniz İşkodra muhtemelen ilk durağınız olacak. Kuzeyden geliyorsanız ülkeye ilk giriş noktalarından biri. Pek çok gezgin Arnavutluk gezisine Tiran’dan başlayıp araç kiralıyorsa, Karadağ’a giderken İşkodra’da kısa mola veriyor. Balkan turu yaparken vaktiniz ve bütçeniz kısıtlıysa günübirlik bir gezi İşkodra için yeterli olabilir.

Yine de İşkodra bir mola kasabasından çok daha fazlası. Öyle çok büyük, cazip merkezlerle dolup taşan bir şehir değil. Büyük bir şehirden bekleyebileceğiniz tüm eğlenceli şeylere sahip iken diğer yandan tarihi eski şehri bölümü küçük bir kasaba olarak cazibesini korumuş. Bir sırt çantalı gezgin olarak, bütçeye uygun bu şehirden daha fazlasını beklemiyordum.

İŞKODRA’YA NASIL GİDİLİR
✈️ İşkodra, Arnavutluk’un başkenti Tiran’ın yaklaşık 103 kilometre kuzeyinde yer alıyor. Tiran için çok uygun uçak bileti kampanyaları düzenleniyor. Uçak biletinizi erken alırsanız tatilinizi daha ucuza getirirsiniz. Tiran-İşkodra arası özel araçla 1,5 saat sürüyor. Otobüsle gidecekseniz önce Tiran merkeze geçmeniz gerek.

🚌 İşkodra’ya giden otobüsler Tiran’daki ana otogardan değil Shkoder Transit Station‘dan kalkıyor. 06.30-17.00 saatleri arasında her 30 dakikada bir otobüs kalkıyor. Her minibüsün ön camında gidilecek yeri gösteren bir işaret var. Otobüs terminalinde göreceğiniz hareket saatlerine pek güvenmeyin. Arnavutluk’ta otobüsler her dolduğunda kalkıyorlar.

Otobüsü bulup, hangisinin kalkacağını öğrenin ve gidin koltuğunuzda oturun. Tiran–İşkodra otobüs yolculuğu yaklaşık 1 saat 45 dakika sürüyor. Ücreti yaklaşık 400 LEK. Ayrıca günde 2 kez tren seferi var.

İŞKODRA NEREDE KALINIR
🏡 Konforlu bir seyahat için ihtiyacınız olan her şeyi sunan pek çok seçeneğiniz var. Kolë Idromeno Caddesine yürüyerek 1 dakika uzaklıkta yer alan Hotel Loredano, mükemmel konuma sahip nefis bir seçenek ✔︎ İkinci seçeneğiniz butik otel tadındaki tarihi bir binaya ve enfes bir yerel restorana sahip Hotel Tradita olsun ✔︎

CityCenterHotel Shkoder ve Petit Hotel Elita da merkezde yer alan hoş ve konforlu oteller. Kultura Hostel, misler gibi beğeneceğiniz bir hostel ✔︎ Shkodra Hostel ve iki gece kaldığım The Wanderer’s Hostel de en uygun fiyatlı diğer seçenekler. Grand Hotel Europa ise 5 yıldızlı bir seçenek.

İşkodra Gezilecek Yerler 📌

Çoğu gezgin Arnavutluk gezisine Tiran’dan başlıyor. Araç kiraladıysanız ve rotanız Karadağ’ın Budva ve Kotor şehirleriyse şu rota önerisini tavsiye edebilirim. Tiran‘ı gezdikten sonra Kruja‘ya gidin. Oradan da İşkodra’ya gidip orada konaklayın. Bu şekilde üç şehir gezmiş olursunuz. Vaktiniz çoksa 1 gününüzü de Berat‘a ayırın.

İşkodra’nın en önemli yeri Rozafa Kalesi. İşkodra gezilecek yerler listesinden ilginizi çekenleri ziyaret edin. Sırt çantalı gezginseniz ve dağları seviyorsanız kesinlikle Arnavutluk Alplerine zaman ayırmaya çalışın. En büyük pişmanlığım, o güzel dağlara yeteri kadar zaman vermemekti. Büyük olasılıkla, Arnavutluk Alplerindeki başlangıç noktanız Valbona olacak.

1. Kolë Idromeno Caddesi

Kolë Idromeno Caddesi, İşkodra’nın en popüler yeri. Güzel bir şekilde yenilenmiş eski binalar iki yanında sıralanıyor. Öyle çok uzun bir cadde değil, ancak böylesi bir şehir için gayet güzel. Tüm Arnavutluk’ta gördüğüm en şirin kent merkezi burasıydı. Arnavutluk’un geri kalanına göre daha modern.

Kentin merkezinde yer alan pek çok kafe, bar ve restoranın bulunduğu yayalara ait bir caddenin canlı bir atmosferi var. İşkodra gece hayatı ve iyi yemek için bakınacağınız çok sayıda seçenek sokak boyunca sıralanıyor. Rruga Kole Idromeno, güneş battıktan sonra kalabalıklaşıyor, mekanlar dolmaya başlıyor.

Trafiğe kapalı sokakta görülecek çok ilginç şeyler yok. Yine de sokak bana samimi geliyor, mekanlarında iyi vakit geçirdim. Cami, Katolik Katedrali ve Ortodoks katedrali ve görmek isteyeceğiniz bir müze sokakta var.

🏛 Ulusal Fotoğraf Müzesi (Marubi National Museum of Photography), cadde üzerinde yer alan bir fotoğraf müzesi. Arnavutluk’un ilk fotoğrafçısından, 19. yüzyılda İşkodra’da çekilmiş fotoğrafların sergilendiği müze, bazı fotoğraf meraklısı arkadaşların ilgisini belki çekebilir. Ancak içeride kapsamlı bir şeyler beklemeyin. Giriş ücreti 700LEK.

🕌 Ebu Bekir Cami, Rruga Kole Idromeno’nun başında yer alan, İşkodra’nın en büyük camisi. Komünizm döneminde yok edilen, Osmanlı dönemi Fushëçela Camii’nin yerine, 1995 yılında Suudi Arabistan ve Mısır’dan gelen fonlarla inşa edilmiş.

🗽 Rahibe Terasa Heykeli de şehir merkezinde yer alıyor. Enver Hocanın yasakladığı dini görüşlerin serbest bırakılmasından sonra, Üsküp‘te doğmuş, Arnavut bir ailenin kızı olan Rahibe Teresa’nın İşkodra’daki bu heykeli 2006 yılında dikilmiş. İnsanlar heykelin önüne çiçekler bırakıp, dua ediyor.

2. Rozafa Kalesi

Rozafa Kalesi (Kalaja e Shkodrës), İşkodra’da gezilecek yerler arasında ilk sıraya koyabileceğiniz kadar değerli bir miras. Bojana ve Drin nehirleri ile çevrili, kentin manzarasının en güzel göründüğü nokta. Stratejik konumundan dolayı, antik dönemlerden bu yana yerleşimin bulunduğu kale MS 167’de Romalılar tarafından ele geçirilene kadar İliryalıların kalesi olarak biliniyor.

Rozafa, Arnavutluk’taki favorilerimden biri. Neredeyse Arnavut gezimde uğradığım her şehirde bir kaleye denk geldiğimi düşünürsek, bu en güzeli diyebilirim. Bir yanda dağ ve nehir manzaraları, diğer yanda şehir manzarası enfes. Ayrıca burada ufak bir de müze bulunuyor. Kaleye giriş ücreti 6 Euro.

Kaje Hamn ve Mujo Baba mezarlarının yer aldığı kalede, Balshaj Kule’si adı verilen bir kule bulunuyor. Arnavutluk’un en ünlü ve büyük kalesi olarak bilinen kale içerisinde bir mezarlık, çan kulesi, Osmanlı, Venedik ve Orta çağdan kalma pek çok yapı bulunuyor. Kale çevresindeki restoranlarda yöresel Arnavutluk lezzetlerini tatmanız mümkün.

Kurşunlu Camii, 1773’te Arnavut Mehmet Buşati Paşa tarafından inşa ettirilmiş. İşkodra kentinde Osmanlı’dan kalan tek cami, Bektaşiliğin yayıldığı, kentin en eski camisi. Kaleye 800 metre uzaklıkta.

3. Mesi Köprüsü

Mesi Köprüsü, Osmanlı döneminden kalma bir miras. Mes Köprüsü olarak da bilinen, 18. yüzyıldan kalma köprü, 1770 yılı civarında Osmanlı paşası Kara Mahmud Paşa tarafından yaptırılmış. Arnavutluk’taki en eski Osmanlı köprüsü olma özelliğini de taşıyan Mesi Köprüsü, Arnavutluk Alplerinden geçen ve İşkodra’nın hemen güneyindeki Drin Nehrine dökülen Kir Nehri boyunca uzanıyor.

Buşatlı Mehmed Paşa, 1479’da kurulan İşkodra Sancağı‘nı yarı özerk bir İşkodra Paşalığı’na dönüştürmüş. İşkodra yöresini ve Karadağ’ın büyük bölümünü kapsayan bölgede kurulan paşalık 1757-1831 arasında varlığını özerk bir statüde sürdürmüş. Buşatlı Mehmed’in oğlu Kara Mahmut Paşa, padişaha bağlılık yemini ettiğinden Osmanlı tarafından İşkodra valisi olarak atanmış.

Mesi Köprüsü, 108 metre uzunluğuyla bölgedeki en uzun Osmanlı köprülerinden biri. Yuvarlak taşlardan yapılmış köprü 12,5 metre yüksekliğinde ve en büyüğü tam merkezde olmak üzere 13 kemer üzerinde uzanıyor. Kir Nehri tamamen kuruduğunda nehir yatağına inip fotoğraf çekebilirsiniz.

4. Site of Witness and Memory

Site of Witness and Memory (Tanıklık ve Anılar Sitesi), oldukça iç karartıcı bir müze. Arnavutluk, 1991 yılına kadar Komünist Rejimin ülkeyi kontrol etmesi nedeniyle oldukça zorlu bir geçmişe sahip. Ülke sadece son otuz yıldır dış dünyaya açık. Bunu hayal edince ne kadar çılgınca olduğunu anlayabiliyorsunuz.

Site of Witness and Memory Müzesi, Komünist rejim dönemine bir bakış atıyor. Kurbanların tutulduğu hapishaneler ve hücreler arasında dolaşmanıza izin veriyor. Ayrıca bazı korkunç işkence ve trajik hikayeler de aktarılıyor.

5. Shkoder Tarih Müzesi

Shkoder Tarih Müzesi, şehrin tarihi hikayesini sergileyen küçük bir müze. Müzenin yer aldığı ev küçük ama sevimli. Zemin katta arkeolojik buluntular ve bir resim sergisi var, ancak çok az bilgilendirme yapılmış. Güya sesli tur var ama ben çözemedim. Üst katta ise etnografik eserler sergilenmiş. Bir oda da önemli komünist dönem portrelerini içeriyor. 150 LEK.

6. Shkoder Gölü

Shkoder Gölü, Arnavutluk’un Karadağ ile paylaştığı bir göl. Şehir neden göl kenarında kurulmamış anlamış değilim. Vaktiniz varsa bisiklet kiralayıp göle doğru pedal çevirebilirsiniz. Şehirde örnek alınacak bir bisiklet kültürü var zaten. Çoğu zaman oteller ve pansiyonlar da kiralıyor. Shkoder Gölü kenarında sürüp Shiroka köyüne gidebilirsiniz.

Shkoder Gölü, yüzmek için pek hoş değil ama sezonun başlarında genellikle takılmak için harika bir yer olabilir. Göl kenarında çok uygun fiyatlarla kano ve ayakta kürek sörfü kiralayan bir kamp alanı var.

Yine çevresinde restoran ve oteller sıralanmış. Öyle havalı mekanlar beklemeyin, daha çok yazlık bölgelerdeki gibi salaş mekanlar var. Göl boyunca birkaç kasaba var. Gün batımına doğru Shiroka köyüne gidip orada balık yiyebilirsiniz.

7. Theth Milli Parkı

Theth Milli Parkı, ülkenin en büyük milli parkı. Kuzey Arnavutluk’taki bu geniş park, muhteşem manzaralardan bazılarına da ev sahipliği yapıyor. görkemli Arnavutluk Alpleri, Komani Gölü, Theth Ulusal Parkı ve Valbona Vadisi Ulusal Parkı arasında uzanıyor. İnanılmaz yürüyüş parkurları, şelaleler ve eşsiz su kaynakları var.

İşkodra ve Alpleri keşfetmek için 6 günden fazlasına ihtiyacınız var. Theth kasabası, İşkodra’dan kabaca üç saatlik bir sürüş mesafesinde. İşkodra’dan giden yol asfalt, ancak dağlara ulaşmadan toprak yola dönüşüyor. Bir daha yolum düşerse Theth’te Blue Eye, Grunas şelalesi ve Grunas Kanyonunda yürüyüş yapmak isterim.

Hatta Valbone’den başlayıp Theth’e kadar yürüyüş yapmak isterim. The Wanderer’s Hostel, bu bölgeye gitmek isterseniz kalacak yerlerinizi organize edebiliyor. İşkodra’dan otobüs veya feribotla Valbone’a gidip oradan Theth’e yürüyüş yapabilirsiniz Çantalarınızı yolculuğu organize eden Wanderer’s Hostel’de bırakabilirsiniz.

İŞKODRA’DA NEREDE YENİR
Arnavutluk’ta gezdiğim tüm yerler arasında en iyi yemek İşkodra’daydı. Restoranlar ve menü konusunda oldukça fazla çeşitliliğe sahip. Kolë Idromeno Caddesinde dolaşırsanız mutlaka zevkinize ve bütçenize uygun bir mekan bulursunuz. İşkodra’da, özellikle İtalyan etkisi olmak üzere çok daha fazla Batı Avrupa etkisi var.

Ben o yüzden her ziyaretimde muhakkak pizza yedim, enfesti. Shkoder’deki en sevdiğim restoran Pizzeria Italia‘ydı. Geleneksel Arnavut yemeklerini şehrin her yerinde kolayca bulabilirsiniz. İlk başta Arnavut yemeklerine pek düşkün değildim ama yavaş yavaş sevmeye başladım. Geleneksel Arnavut hamur işi yemekler deneyin.

Peja, bazı geleneksel Arnavut yemekleri için şehir merkezine yakın harika bir mekan. Vila Bekeshi, Yunan, Arnavut ve uluslararası lezzetlerin güzel bir karışımı ile keyif aldığım bir başka yer. Ana caddedeki Sofra, uygun fiyatlı ve lezzetliydi. Hotel Restorant Tradita Geg & Tosk, İşkodranın en iyi restoranlarından biri.

Il Piacere, büyük boy ev yapımı tatlılardan oluşan ağız sulandıran bir ürün yelpazesine sahip. Arnavut spesiyalitesi trileçeyi seversiniz. Gece hayatı için barların çoğu tarihi şehir merkezi çevresinde toplanmış.

İşkodra, tek başına bir tatil destinasyonu olmayabilir ama yolunuz o taraflara düşerse ve bir yerde konaklamanız gerekiyorsa 1 gecelik konaklamanızı burada yapın. Hele kampçı veya sırt çantalı gezginseniz o zaman muhakkak İşkodra’ya ve Arnavutluk Alplerine gidin!