Saraybosna, yorgun ve biraz da durgun bir şehir. Savaş yorgunu bir şehir, savaşın üzerinden epeyce yıl geçmiş olmasına rağmen hala tam olarak kendine gelememiş. Sakin Saraybosna’nın cıvıl cıvıl bir yeri varsa o da Başçarşı ve buradaki Başçarşı Çeşmesinin etrafı. Osmanlı medeniyetinin estetik ve kültürel mirasının bir örneği olan Başçarşı Çeşmesi, Saraybosna’nın kalbinde yer alıyor.
Bosna-Hersek‘in başkenti Saraybosna’nın merkezi konumunda olan Başçarşı, 16. yüzyılda kurulmuş. Tarihi Başçarşının kalbinde yer alan zarif, ahşap şadırvan Başçarşı Sebili, Türkiye’den düzenlenen Balkan turlarının önemli bir gezi durağı. Tarihî şadırvanın olağanüstü bir hava kattığı bu meydanın üç tarafı da Başçarşı’yı oluşturan dükkânlarla çevrili.
SARAYBOSNA’DA NEREDE KALINIR
🏨 Saraybosna’da gece hayatının merkezi olan Zelenih Beretki Caddesi üzerinde yer alan Hotel Europe Sarajevo, Başçarşı’ya da sadece birkaç dakikalık yürüme mesafesinde. Heritage Hotel Gate of Sarajevo, Hotel Villa Orient, ibis Styles Sarajevo ve Hotel Hecco Deluxe gayet güzel otel seçenekleri.
Hostel tercih edenler için ise nefis ve temiz bir hostel olan Passenger Guest House tavsiyem. Saraybosna’nın kalbinde, Başçarşı’ya sadece birkaç dakika yürüme mesafesinde, Türklerin işlettiği hostelden çok memnun kaldım. Ferhadiye caddesindeki Hostel Franz Ferdinand, daha önce iki defa konakladığım diğer bir hostel ✔︎
Saraybosna Başçarşı Sebili
Başçarşı Sebili, Başçarşı’nın hemen girişinde yer alıyor. Şehrin en önemli simgelerinden olan çeşme, 15. yüzyılda Bosna Sancak Beyi İsa Bey tarafından yaptırılmış. Daha sonra Gazi Hüsrev Bey’in katkılarıyla büyümüş. Başçarşı’nın sembolü olan ‘Sebil Çeşmesi’, Vali Hacı Mehmet Paşa tarafından 1753’te, İstanbul’daki çeşmeler model alınarak yaptırılmış.
Dört bir tarafı Osmanlı camileriyle çevrili olan Başçarşı’nın kalbi niteliğindeki Başçarşı Sebili, bugün hâlâ kullanımda. Saraybosna’nın simgesi haline gelmiş güzel bir çeşmenin etrafı her zaman kalabalık. Sebil etrafında uçuşan güvercinler, onları besleyen çocuklar ve geçip gidenler ile burası her daim hareketli ve cıvıl cıvıl.
Çok kültürlülüğe sahip Bosna-Hersek’in başkenti Saraybosna, Boşnak, Hırvat, Sırp ve Yahudilerin birlikte yaşadığı kozmopolit bir şehir. 400 yıldan beri bu şehirde Müslümanlar, Katolikler, Ortodokslar, Yahudiler bir arada yaşıyordu.
1992-1995 yıllar arasında süren Bosna Savaşı sırasında çeşitliliği temsil eden kültürel ve tarihi eserlere yönelik belirgin saldırılarda, Sırp ordusunun bu çeşmeyi imha etmeye çalıştığı aktarılıyor.
Başçarşı’nın hemen girişinde yer alan bu çeşme, aynı zamanda Saraybosna’nın en ünlü buluşma noktalarından da birisi. Gece görüntüsü ise bir başka güzel. Saraybosna gezilecek yerler arasında önemli bir yeri olan Başçarşı Sebili’nin suyunu içmeden, Başçarşı’ya ruhunu veren arnavut kaldırımlarlı sokaklarında kaybolmadan dönmeyin.
Saraybosna’daki Başçarşı Sebil’inin bir kopyası Bursa şehrimizde yer alıyor. Bursa Osmangazi Belediye Başkanı Recep Altepe, 2007’de Sarajevo Starigrad Belediyesi ile kardeşlik anlaşması imzalayıp, 2008’de Saraybosna’daki Sebil’in mimarisine sadık kalınarak ‘Sarayova Kardeşlik Çeşmesi’ olarak Bursa’da inşa edildi.
Başçarşı’da Gazi Hüsrev Bey Vakfı tarafından 17. yüzyılda yaptırılan Saat Kulesi, Mimar Sinan’ın eseri Gazi Hüsrev Bey Cami, Osmanlı döneminde 50 bin kitaplı bir kütüphaneye sahip Gazi Hüsrev Bey Medresesi, nefis mekanlarıyla Moriça Han, 1551’de Rüstem Paşa tarafından Bursa ipeği satışı için yapılmış kapalı pazar Brusa Bezistan’ı görülmesi gereken yerlerden.
Budget Saraybosna Havalimanı ofisinde kötü bir araç kiralama tecrübem oldu. İki kızkardeşle muhatap oldum. Ön ödemeli internetten aldım ful depo istedim telefon ettim gidişimden önce full vermiyoruz ama size full veririz dedi telefondaki bayan. Ben de sözleşme öyle zaten full teslim dedim neyse. Havalimanına vardık giriş üst kattalar yani diğerleriyle yan yana değil information deske sorup buldum. Çıktım telefonda konuştuğum bayanın kardeşi hayır full değil yarım depo dedi. O nasıl olacak dedim, dert etmeyin ben buraya teslimat sıfır depo yazdım bakın geldiğinizde ben yardım ederim dedi.
Bu birinci salvo, geri geldim bana 1/4 arabayı getirdiğim için ceza kesmeye kalktı. Bu sefer başka bir bayan bu telde konuştuğum sonra makbuzsuz vesaire rüşvet gibi bir parayla kurtuldum. Araçtaki çakmak çalışmıyordu teli şarj edemedik yolda. Teslimatta sordum hmm evet bir müşteri kırmış dedi. Nasıl yani bilmiyormuydunuz dedim? Biliyordum dedi rahatça. Frenler tam tutmuyordu, bayağı sıkıntı yaşadım. Arabanın her yerinden ses geliyordu zaten.
Arabayı 1.5 saat önceden teslim ettim, otopark da hemen yanımda, bu iki kardeş bitti birden. Hemen gidin checkini yapın gibi askeri bir sisteme girdiler, hatta bağırmana gerek yok tamam anladım demek zorunda kaldım. 3 üncü salvo geldi git bekle dedi 45 dk sonra geldi (uçağın kalkış saatini biliyor). Arabada hasar var küçük bir şey, sol altta yeni al resmi dedi. Arabaya bakalım dedim arabayı gönderdim resmi burda dedi. Dedim arabanın her yerinden ses geliyordu. Fark etmeden altını vurmuş olabilirim kaza sigortam var dedim, polis raporu tutturman lazımdı dedi. Zaten bir şey tutmaz bu sen bin git biz sana 2 güne maille bilgi veriririz dedi. 3 gün geçti telefon ettim tamam yarın dedi. 4. gün mail attım 30 dk sonra Boşnakça fatura yolladı Banja Lukaya tamire gitmiş gibi tam 80€ tamir çıkarmış bana. Banja Luka 4 saat mesafe bu arada. Telefon ettim fatura bu yapcak bir şey yok derler ödedik ve kurtulduk sonunda.
Aman dikkat edin derim bu arada tamir firmasıda Banja Luka’daki kendilerinin olduğu belli. Budget Internationala şikayet ettim sağolsunlar gene bunlara yönlendirmişler şikayetimi. Cevapları şöyle 1. arabayı eksik depo getirdiği için ceza kesmeliydik kesmedik iyilik yaptık 2. arabayı erken getirdi biz 9 da çalışmaya başlıyorduk o bize 8:40 da arabayı teslimata getirdi (ben havalimanı otoparkına arabayı park ettiğimde ikisi birden hemen yanında bitmişti oysaki). Bizim ondan ekstra çalışma ücreti almamız lazımdı ama almadık. 3. en nefret ettiğim tip yalanlar, hayır arabayı beraber kontrol ettik kendisine hasarı gösterdik kabul etmişti, kendisiyle ofise beraber gittik ofiste bekletme nasıl olsun zaten beraberdik. 4. üncü yalan bize araç çakmağının çalışmadığından hiç bahsetmedi bilgimiz yok. Irkçılık yapmam ama ırkçılığa maruz kalırsamda söylerim Banja Luka merkezli bu firmanın sahibi veya çalışanı bu iki Sırp kızkardeşin Türk ve Müslüman olduğum için bana böyle davrandıkları hissiyatına sahibim. Kesinlikle Budget Saraybosna Havalımanıından Araç kiralamayın.
İnsanin milliyetcilik duygularini kabartan, mutlaka gezilip gorulmesi gereken yerlerden birisi. Bahar aylarinda yemyesil ve tertemiz atmosferi ile insani genclestiriyor. Bascarsi ise adeta Bursadaki Kapali Carsinin minyatürü gibi. Cok keyifli bir ani oldu. İmkani olan herkes gezip gormeli.
Ziyaret etmeyi en çok istediğim ülkelerin başında geliyor Bosna. tüyler ürperten tarihi geçmişi ve insanı büyüleyen yeşiliyle buluşmayı en kısa zamanda istiyorum. Deneyimlerinizi paylaştığınız için sizlere teşekkürler.
Mailim sömestr tatili için Bosna – Hersek turlarıyla doldu, buradaki yazı ve fotoğrafları gördükçe daha da hevesleniyorum gidip gezmek için!
Başçarşı, gerçek anlamda Türk şehirleriyle ortak bir geçmişe sahip ve benzer kültüre sahip olduğu halde çok daha büyülü. Büyük bir bölümü Osmanlı izleri taşırken Gazi Hüsrev Bey Camiinin ilerisindeki medreseden itibaren bu izler silinmiş. İki ayrı medeniyet bir arada gözlenebiliyor.
Halk oyunları gösterimiz için gidip 3 gün bosna devlet başkan yardımcısı evinde kalmış asıl misafirperverliğin ne olduğunu orada görmüş biri olarak, kesinlikle Bosna kalbimde unutulmaz bir yer.
Her şehrin bir diğerine benzemeyen ruhu vardır…Sarajevo, varır varmaz hüznünü hissettirir size. Neler yaşandığını bilseniz de bilmeseniz de…
Balayı için Bosna’yı tercih etmiştik.. Gercekten güzel bir gezi oldu. Özellikle Bosna kahvesinin tadi hala damağımda. Vizesiz gidilmesi gezi maliyetlerini oldukça azaltıyor. Yurt dışına cikmak isteyenler için güzel bir kaçamak olabilir.
Merhaba,
Ben iki defa Saraybosna’da nefes almış biri olarak, havasını, doğasını, dokusunu, dokunuşunun sevdiğim bir şehirdir.
Bu şehre girdiğimde ilk kokusu beni çekti. Başçarsı iştah kabartan cevapi kokusuyla bizi karşılamıştı.
Vrele Bosnia’da ise yeşilin her tonunun ve suyun rahatlatıcı etkisiyle saatler geçirebilirsiniz.
Saraybosna hem bizdendir hem de özelliklerini merak ettiğimiz bir yabancı gibidir. Camileri, çeşmeleri, yemekleri Türk kültürüyle çok benzerlikler taşır ama diliyle, coğrafyasıyla merarlılarını bekler.
İnsanı acılarıyla, umutlarıyla, hoşsohbetliliğiyle size dokunur, sizde güzel izler bırakır.
Saraybosna, her gittiğimde bana bir oda, bir dost, bir tabak burek verecek bir şehirdir.
Yaklaşık 2 ayımı Balkan ülkelerinde geçirdim. Bunun 10 gününü Saraybosna ve Mostar’a ayırdım. Başçarşı hep huzur bulduğum bir yer olmuştur. O nefis cevabiler ve boşnak börekleri seyahatten 4-5 kilo daha şişman dönmeme sebeptir. 🙂 Bir de ara sokaklarda bizdeki esnaf lokantalarına benzer ev yemekleri yapan küçük lokantalar var ki enfes yemek yaparlar. Ilk fırsatta bir daha gideceğim ve Morica Han’da çay içeceğim.
Bu yazı da beni oralara götürdü tekrar teşekkürler. 🙂
Saraybosna gormek istedigim ama bir turlu firsat bulup da gidemedigim ulkelerin basinda. Sayenizde gitmeden gormus kadar oluyoruz. Ayrica yeni bir lokasyona gidiyorsam yapilmasi gereken seyler gibi oneriler almak adina mutlaka onceden blog’unuza ya da gezi kitaplarina bakiyorum. Aslinda yeni bir ulke, sehir kesfederken cogu zaman kafamda belli bir gezi rotasi olsada,firsat buldukca arka sokaklari gezip kaybolmayi seviyorum. İste o zaman geziye dair birseyler ogrenmis oluyorsunuz.
Sevgilerle.
Hayallerimin, rüyalarımın şehri Saraybosna. Beni hep etkilemiştir mahzun, yetim duruşu. Çıkar ilişkileri üzerine kurulu soğuk yüzlü avrupanın ortasında saf, tertemiz bir gül misali. Gitmek nasip olmadı hiç. Günün birinde yolum o tarafa düşerse, uğrayacağım ilk mekan Bilge Kral’ın kabri olacaktır.
Merhaba bahar aylarında gitmeyi düşündüğüm Saray-Bosna için bilgilendirici bir yazı olmuş.Teşekkürler.
Saraybosna, Osmanlı ve sovyet mimarisiyle dokunmus güzel bir sehir gercekten. Aynı zamanda savaşın izlerini de görmek mümkün bu şehirde. Çünkü henüz binalar yeniden insa edilmemis ve neredeyse hepsinin uzeri mermi izleriyle dolu.
Başçarşı Sebili’nin aynısı Bursa’ya da yapıldı. Gidince mutlaka görün.
Oldukça güzel gözüyor yolum Bursa’ya düşerse muhakkak uğrayacağım. Tabi resimde gözüken yer Saraybosna’daki Başçarşı sebili sanırım.