Bosna Hersek Gezi Rehberi

Bosna Hersek, Balkan coğrafyasında yer alan, yakın geçmişte Avrupa‘nın en acı veren olaylarına sahne olan, çok kültürlü, çok kimlikli bir ülke. Avrupa kıtasında Türkiye’den sonra en yoğun Müslümanın yaşadığı ülke, savaşın harap ettiği bir ülke olsa da coğrafyanın güzelliğini tarif edecek kelimeleri bulmakta zorlanıyorum.

Pek çok insan Bosna’yı yalnızca savaşın parçaladığı bir geçmişe sahip bir ülke olarak biliyor, ancak keşfedilecek daha çok şey var. Kurşun delikleriyle dolu binaları ve kanlı geçmişi unutursak eğer karşınızda ilham verici ve büyüleyici bir ülke bulacaksınız.

Balkanlar’da tek başıma seyahat etmeyi hep sevdim. Çok sayıda ülke gezdikten sonra, insanlara her zaman Balkanlar’ın gezegendeki en sevdiğim bölge olduğunu söylüyorum. Nefes kesen doğal güzellikleri, vadileri, milli parkları, şelaleleri ve sivil mimari yapılarıyla Avrupa’da gezilip görülecek en güzel destinasyonlardan biri.

Bosna Hersek de işte bu sevginin ana nedenlerinden biri. I. Dünya Savaşının kıvılcımının yakıldığı yer, çok uzak olmayan bir geçmişte acıların ve katliamların yıkıcı etkisine maruz kalsa da insanların hala naifliğini görünce insan kolaylıkla bu ülkeyi sevmeye başlıyor. Coğrafya zaten güzel, buna misafirperver insanları ve yıkımdan kurtulmuş dokuyu ekleyince bayılacağınız bir ülke sizi bekliyor.

Bosna Hersek Gezi Rehberi 🇧🇦

Bosna-Hersek (Bosnia-Herzegovina), yüzyıllar boyunca farklı inanç gruplarından ve kültürlerden insanların bir arada yaşadığı, Avrupa’da en yoğun Müslüman nüfusuna sahip ülke. Balkan coğrafyasında yer alan birçok ülke gibi Bosna-Hersek de tarih sahnesinde Roma İmparatorluğu sınırları içerisinde yer almış.

Bağımsızlığına kavuştuğu 1200’lü yıllara kadar çok sayıda devlet arasında el değiştiren Bosna, Bosna Krallığı olarak 260 yıl boyunca bağımsızlığını sürdürmüş. Osmanlı İmparatorluğu topraklarına katıldığı 1463 yılından itibaren hızlı bir şekilde Müslümanlığı benimseyen Bosna Hersek’te Osmanlı döneminde inşa edilen çok sayıda medrese, cami, çeşme, hamam, çarşı gibi yapılar bulunuyor.

Bu yapıların birçoğu günümüze dek bozulmadan ulaşmayı başarmış. Osmanlı İmparatorluğunun gücünün zayıflamasıyla birlikte 1878 yılında Avusturya-Macaristan İmparatorluğu hakimiyetine giren Bosna; 1918-1941 yıllar arasında Yugoslavya Krallığının iç karışıklıkları ve savaşlarıyla hareketli bir dönem yaşamış.

I. Dünya Savaşının ardından başlayan Soğuk Savaş döneminde, 1918 öncesi sınırlarına kavuşan Bosna-Hersek’te bu yıllarda Boşnaklar kültürel kimliklerine yeniden kavuştular. Yugoslavya’nın 1986-1992 yılları arasında yaşanan kanlı iç savaşın ardından parçalanması sürecinde büyük Sırbistan hayali kuran aşırı milliyetçi militanlar Bosna topraklarında büyük çapta kıyım ve katliama imza attı.

1992’de bağımsızlığına kavuşan Bosna-Hersek’te aynı yıl Bosna Savaşı başladı. 1995’te general Mladic komutasındaki Sırp güçleri Srebrenitsa’daki silahsız sivilleri katletti. Bu olay II. Dünya Savaşı sonrası yaşanan en kanlı olay olarak tarihe geçti.

Ülkenin başkenti, çok kültürlü yapısı nedeniyle Avrupa’nın Kudüs’ü olarak da anılan Saraybosna. Bosna Hersek’in nüfusu 3.5 milyon. Boşnakça, Sırpça ve Hırvatça, Bosna Hersek’te kullanılan üç resmi dil. Bosna Hersek’in resmi para birimi ise Konvertibl Mark (KM ve BAM). Bosna Hersek, Türkiye’den bir saat geride.

BOSNA HERSEK’E GİTMEK İÇİN NE GEREKİYOR
ⓘ Bosna Hersek’e gitmek için vize gerekmiyor. Ancak araçla gitmeyi düşünüyorsanız Yunanistan veya Bulgaristan üzerinden gideceğinizden Yeşil Pasaport sahibi olmanız ya da Schengen vizesi almanız gerekiyor. Schengen Vizesi Nasıl Alınır, Vize Nasıl Alınır ve Vize Ücretleri Ne Kadar blog yazılarım size yol gösterebilir.

ⓘ Pasaportunuzun en az 3 aylık süresinin olması gerekiyor. 6 aydan az süresi kalmış pasaportunuz varsa yenileseniz daha iyi olur. Henüz Pasaportunuz yoksa Pasaport Çeşitleri ve Pasaport Başvurusu Nasıl Yapılır yazılarımı okuyun. Yurt dışına çıkarken yurtdışı çıkış harcı ödemeniz gerekiyor.

ⓘ Vizesiz Balkan Turu ve Vizesiz Gidilecek Balkan Ülkeleri yazıları da belki ilginizi çekebilir. Detaylı hazırladığım Vizesiz Ülkeler Listesi blog yazıma göz atın. Daha uygun ve verimli bir Bosna Hersek tatili yapmanız için Seyahat Rehberi kategorisindeki uygun otel nasıl bulunur, vize/pasaport, hayat kurtaran akıllı telefon uygulamaları blog yazılarına göz atın.

BOSNA HERSEK NEREDE
📍 Bosna Hersek, Güneydoğu Avrupa’da, Batı Balkanlarda yer alıyor. Ülkenin güneyinde Adriyatik Denizi kıyısında Hırvatistan kıyılarını ikiye ayıran çok küçük bir liman kenti bulunuyor. Ülke topraklarının büyük bölümü karasal ve Hırvatistan ile çevrelenmiş durumda.

Bosna Hersek, 3 ülke ile kara sınırlarını paylaşıyor: Hırvatistan, Karadağ, Sırbistan. Bosna-Hersek, 51 bin 197 kilometrekare alanı ile dünyanın 130. en büyük ülkesi.

SARAYBOSNA’DA NEREDE KALINIR
🏨 Saraybosna’da gece hayatının merkezi olan Zelenih Beretki Caddesi üzerinde yer alan Hotel Europe Sarajevo, Başçarşı’ya da sadece birkaç dakikalık yürüme mesafesinde. Heritage Hotel Gate of Sarajevo, Hotel Villa Orient, ibis Styles Sarajevo ve Hotel Hecco Deluxe gayet güzel otel seçenekleri.

Hostel tercih edenler için ise nefis ve temiz bir hostel olan Passenger Guest House tavsiyem ✔︎ Saraybosna’nın kalbinde, Başçarşı’ya sadece birkaç dakika yürüme mesafesinde, Türklerin işlettiği hostelden çok memnun kaldım. Ferhadiye caddesindeki Hostel Franz Ferdinand, daha önce iki defa konakladığım diğer bir hostel ✔︎

BOSNA HERSEK NASIL GİDİLİR
Bosna-Hersek‘e Türkiye’den uçakla, otobüsle ya da özel araçla ulaşım mümkün. Bosna-Hersek’in başkenti Saraybosna, İstanbul’a 1.162 km uzaklıkta. Özel araçla 16 saat gibi bir sürede başkente ulaşılabiliyor.

Bosna-Hersek’e uçakla nasıl gidilir: Saraybosna Uluslararası Havalimanı, şehir merkezine 12 km uzaklıkta, ülkenin en yoğun hava trafiğine sahip havalimanı. Türkiye‘den İstanbul Havalimanı ve İstanbul Sabiha Gökçen Havalimanından direkt uçak seferlerinin gerçekleştirildiği havalimanına Türk Hava Yolları, Pegasus Hava Yollarının seferleri bulunuyor.

İstanbul-Saraybosna yolculuğu 1 saat 55 dakika sürüyor. Saraybosna Havalimanından şehir merkezine uçak saatinize uygun olarak hareket eden otobüslerle gidebilirsiniz. Taksiyle gitmek ise 10€ civarında tutuyor.

Bosna Hersek’e otobüsle nasıl gidilir: İstanbul Esenler Otogarından hareket eden Alpar Turizm’in otobüsleri ile Türkiye’den Saraybosna’ya otobüsle gidilebiliyor. Edirne Kapıkule, Bulgaristan, Sırbistan, Karadağ güzergahını izleyen otobüs sınır kapılarında beklemeler ve meydana gelebilecek olumsuz durumlar dışında 33 saatte Saraybosna’ya ulaşıyor.

Bosna-Hersek’e arabayla nasıl gidilir: Bosna-Hersek, Balkan turu yapmak isteyen seyahat severlerin arabayla da gidebileceği bir ülke. İstanbul’dan Bosna-Hersek’in başkenti Saraybosna 1.162 km uzaklıka. Özel araçla trafik ve sınır kontrollerindeki beklemeler hariç olmak üzere 16 saat gibi bir sürede şehre ulaşılabiliyor. Kapıkule Sınır Kapısından sonra Bulgaristan’ın başkenti Sofya ve Sırbistan üzerinden Bosna’ya gidilebiliyor.

✈️ Ucuz Uçak Bileti Nasıl Alınır
✈️ Uçak Bileti Kampanyaları Nasıl Bulunur
✈️ Türkiye’nin En İyi Online Uçak Bileti Satış Siteleri
✈️ En Ucuz Uçak Bileti Ne Zaman Alınır

Bosna Hersek Gezilecek Yerler 📌

Bosna-Hersek’in başkenti Saraybosna, Asya’nın bittiği ve Avrupa’nın başladığı bir şehir gibi. Şehrin bir bölümü Avusturya-Macaristan gibi iken diğer yanda Başçarşı ile Osmanlı mahallesi gibi. Saraybosna tarihi bölge Başçarşı, benzerini Bursa’da dahi göremeyeceğiniz bir Anadolu çarşısı sanki.

Osmanlı dönemi mücevheri Mostar, Visegrad ve Konjic‘teki taş köprüler üzerinde geçerken ise Balkan tarihinin yıkıcı bir bölümünü temsil eden sembolik bir köprü üzerinde duruyorsunuz aslında. Hepsi de savaşta yerle bir olmuştu. Köprüdeyken geçmiş, şimdi ve gelecek arasında oluyorsunuz. hepsi de görmeye değer şehirler.

Merkezinde enfes bir şelalenin olduğu az bilinen şehir Jajce, neredeyse terkedilmiş ve yeni yeni canlanan eski Osmanlı kasabası Pocitelj, Trebinje ve ülkenin ikinci şehri Banja Luka‘ya kadar ülkede görülecek çok yer var. Dinar Alpleri, Pliva Gölleri ve Kravitse Şelaleleri ülkenin doğal güzelliğini hissettiren enfes yerler.

Hala ülkenin %50’si ormanlık alanlarla kaplı. UNESCO listesindeki Hutobo Blato Kuş Koruma Alanı gibi milli parklar ve Dinar Alpleri’ndeki en etkileyici zirvelerden bazıları ile Bosna-Hersek, yürüyüşçüler ve doğa severler için de bir cennet. Ben o kadar derin gezme fırsatı bulamadım ama belki siz bulursunuz

Yine de tüm bu cazibelerine rağmen, ülke çok az ziyaret ediliyor. Bosna-Hersek’in doğal güzelliğini ve tarihi önemini giderek daha fazla insanın fark etmeye başladı. Fiyatlar hala makul, ancak her geçen yıl daha da yükseliyor. Pek çok gezgin ülkenin enfes yerlerini aceleye getirerek gezse de ben her köşesinde en az 1 gece konaklamanızı tavsiye ediyorum.

Saraybosna için 2 tam gün yeterli. Ülkenin öne çıkan gezilecek yerlerini görmek için ise en az 5-7 gün, hemen her her şeyi görmek için ise 10 gün yeterli. Ortalama bir otel, yöresel yemekler, otobüs ve müze ücretleri için kişi başı günlük 35-50 USD bütçe ayırmanız gerek.

1. Saraybosna

Saraybosna, Bosna-Hersek’in başkenti ve en büyük şehri. Farklı kültürlerin, dinlerin ve etnik grupların buluştuğu şehri gözümde bu kadar büyüleyici kılan da bu. Balkan coğrafyasının bu güzel şehri, sayısız tarihi yapısı, lezizi yemekleri, Osmanlı mimarisini yansıtan şirin sokakları ve her daim güler yüzlü halkıyla gezilip görülesi bir yer.

Şehirdeki tüm önemli gezilip görülecek yerlerin birçoğu birbirine yürüme mesafesinde olduğundan keşfetmesi kolay bir şehir. Hemen her köşede tarihi bir yapıya rastlamanız mümkün. Şehri gezmeye başlamak için en uygun nokta, sağlı sollu sıralanmış bakımlı ahşap dükkânları Anadolu’ köşesini andıran Başçarşı.

Saraybosna’da gezilecek yerler arasında Bursa Bezistanı, Gazi Hüsrev Bey Cami, Sarı Bezistan, Svrzo House, Latin Köprüsü, Saat Kulesi, Katolik Katedrali, Morica Han, Tünel Müzesi ile kentin merkezini oluşturan Osmanlı Çarşısı Başçarşı bulunuyor. Umut Tüneli, Bosna Savaşı süresince Bosnalılar için en kritik noktalardan birisi. Sırp kuşatmasının olmadığı tek nokta olan havaalanına yakın bir konumda bulunuyor.

Neredeyse 3 yıl süren savaşta Saraybosna’ya giriş çıkış neredeyse imkansız hale geldiği dönemde, Saraybosna halkı çareyi, 800 metre uzunluğunda bir tünel kazmakla bulmuş.Bosnalı gönüllüler tarafından 8 saatlik mesailer ile kazılmış Tünel, savaş boyunca başta ulaşım olmak üzere ilaç ve silah transferinde kullanılmış.

Saraybosna’da bahar, yaz ve sonbaharda (nisan-ekim) genellikle hava açık ve güneşli. Şehirde en sıcak ay ise temmuz. Kış döneminde 1984 kış olimpiyatlarının yapıldığı Jahorina Kayak Merkezinde kayak yapmak mümkün. Ben hem kış hem de baharda gittim, bahar ayalarında gitmeye çalışın.

2. Travnik

Travnik, küçük bir tarihi şehir olsa da Bosna gezilecek yerlere eklenmeyi hakediyor. Dağlarla çevrili şehrin miss gibi havası var. Osmanlı döneminde Travnik, 150 yılı aşkın bir süredir Bosna-Hersek’in başkenti olmuş. Bosnalı vezirlerin ikametgahı şehir için büyüleyici demiyorum ama ‘yaşayan müze’ olduğunu söyleyebilirim.

Eylül 1903’te bir lokomotif treninden çıkan kıvılcımla başlayan büyük bir yangın, kasabanın binalarının ve evlerinin çoğunu yok etmiş olsa Şehrin görünümü o günlerden bu yana pek değişmemiş. Geleneksel evlerin yer aldığı Eski Kent bölgesinde yürümek keyifli. Sırp çatışmasında çok zarar da görmemiş.

Osmanlı dönemine tarihlenen çok sayıda ev, konak, camiler ve iki saat kulesi mükemmele yakın durumda günümüze ulaşmış. Evlerden en iyi korunmuş olanı etnografya müzesine ev sahipliği yapıyor. Süleymaniye Camii olarak da bilinen Renkli Camii görmeye değer. Nobel Edebiyat Ödülü sahibi Bosna Hersekli Ivo Andri’nin evi de müze olarak ziyarete açık.

Tarihi şehir Stari Grad’ın küçük ara sokaklarda kaybolmak mükemmel. Travnik Kalesi, eski Hıristiyan Krallığının bölgeyi yönettiği Osmanlı öncesi dönemden kalma. İyi korunmuş ve özenle onarılmış. Tepeden Travnik manzarası şahane. Hatta gezinize kaleden başlayın.

Travnik, Saraybosna’nın 90 kilometre batısında yer alıyor. Saraybosna’dan Travnik’e neredeyse her saat başı otobüs var. Ben otobüsle günübirlik Travnik’e gidip döndüm. Tek yön yolculuk 2 saatin biraz daha kısa sürüyor.

Vaktiniz varsa şehrin 52 km dışında yer alan Pliva Şelalesi ve Jajce kasabasını görün. Surlarla çevrili Jajce şehri, Orta çağdan Yugoslavya’nın kuruluşuna kadar dopdolu tarihe sahip bir yer. Bunu kanıtlayacak anıtları ve müzeleri görebilirsiniz. Jajce Kalesi, yer altı mezarları, eski şehir ve camiler gömeye değer.

3. Pliva Gölleri ve Pliva Şelalesi

Pliva Gölleri ve Pliva Şelalesi, Jajce’nin hemen dışında, ormanlık dağlarla çevrili iki zümrüt göl. Nehirleri, şelaleleri ve bisiklet yolları ile doğa tutkunları yüzmek, kürek çekmek, bisiklete binmek ve keşfetmek için buraya akın ediyor. Pliva Gölleri hayatımda gördüğüm en etkileyici göller değil belki ama, ancak çevredeki çam ormanı ve su değirmenlerini görmek hoş.

Pliva Nehri üzerinde bulunan bu iki doğal göl, en yakın yerleşim yeri Jajce’nin yaklaşık 5,5 kilometre doğusunda yer alıyor. Biri büyük (Veliko Plivsko) ve diğeri küçük (Malo Plivsko) olan ikiz göller, Pliva nehrinin Jajce’ye doğru ilerlediği yerde genişleyerek oluşmuş. Jajce’ye yakınlığı nedeniyle Pliva Gölleri, özellikle yaz aylarında hem yerel aileler hem de turistler için popüler bir mekan

Kasabada Vrbas Nehri ile buluşan Pliva Nehri, etkileyici Pliva Şelalesini oluşturmuş. Pliva Nehri, Sava’ya akan Vrbas’ın bir kolu, doğuda Tuna ile birleştiği Belgrad’a kadar uzanıyor. Her Ağustos ayında burada şelale atlama yarışması yapılıyor. Yazın yüzmek için güzel bir yer. Orta çağdan beri Pliva Nehri üzerinde inşa edilmiş Su değirmenleri (Mlinovi), görmeye değer.

4. Banja Luka

Banja Luka, Bosna-Hersek’te bulunan özerk yönetim Sırp Cumhuriyeti’nin fiili başkenti. ‘Aziz Luke Hamamı’ anlamına gelen ve Bosna-Hersek’in ikinci büyük şehri Banja Luka, İlirya, Dalmaçya ve antik Roma’ya kadar uzanan uzun bir tarihe sahip. Bosna’nın kuzeyinde bir sanayi kentinde gerçekten görülecek güzel bir şey yok.

Şehrin kendisi oldukça küçük ve yapacak turistik bir şey yok. Vrbas ve Vrbanja nehirlerinin birleştiği noktada yer alan şehir, parkları, geniş bulvarları ve mimari dokusuyla ferah ve capcanlı bir şehir. Turistik bir yer olmadığı için fiyatlar çok ucuz! En ucuz yemeği burada yiyebilirsiniz. Şehir merkezindeki Ortaçağ Kalesi, Ortodoks Kilisesi ve Ferhat Paşa Camii güzel.

Banja Luka’nın ana yaya bulvarı olan Veselin Maslesa Caddesi, yürüyüş yapmak ve insanları izlemek için harika bir yer. Tüm cadde, Bitola‘daki Širok Sokak gibi pastel renkte boyanmış muhteşem Art Nouveau cephelerle kaplı binalara sahip.

Hırvatistan sınırına yakın bir konumda bulunan Banja Luka’ya Zagreb veya Kuzey Sırbistan’dan otobüsle kolayca ulaşılabilir. Özellikle kalkıp görmeye gitmeyin. Çoğu gezginin yaptığı gibi Hırvatistan’dan Bosna Hersek’e geçerken yolunuzun üzerindeyse ziyaret edin.

5. Mostar

Mostar, ülkenin başkenti Saraybosna’dan daha popüler bir şehir. Mostar turistik ama yine de muhteşem. Şehrin eski taş evlerle dolu Eski Kent bölgesi ve Neretva Nehri üzerine kurulu Mostar Köprüsü UNESCO Dünya Mirası listesinde yer alıyor. Şehrin en değerli mirası Stari Most yani Mostar Köprüsü çevresine serpilmiş.

Mostar Köprüsü, Mostar’ın tarihi merkezinin iki yarısını birleştiren 16. yüzyıldan kalma bir Osmanlı köprüsü. Bosna savaşında bombalanarak yıkılan, şehrin sembolü köprü neyse ki yeniden yapıldı. Köprünün her iki tarafı Mostar’ın tarihi merkezini oluşturuyor. Gri kireç taşından yapılmış taş evlerin inanılmaz bir manzarası var.

Nehrin doğu kıyısını Mostar’ın Eski Çarşısını ve Koski Mehmed Paşa Camii’ne kadar yolu takip ederek gezin. Hırvat kıyılarının menzili içinde olduğu için, zaman zaman günübirlikçilerle oldukça kalabalık olabiliyor. Tavsiyem, gezinize sabah erken saatlerde başlayın. Börekçilerde böreğinizi alıp kahvede oturup kahvaltınızı yapın.

Öğleden sonra saatlerinde kalabalık turistik bölgeden uzak durun. Eski Kent’in Arnavut kaldırımlı ara sokaklarını keşfedin veya bu zamanı Balagaj, Kravitse ve Poçitel’e günübirlik gezilere ayırın. Mostar’ı gezmek için 1 tam gün, rahatlıkla hemen her köşesini görmeye yeter.

Saraybosna – Mostar otobüsle 2 saat 45 dakika sürüyor. Özel araçla ise 2 saat. Yolunuz bu taraflara pek düşmeyecekse Saraybosna’dan günübirlik gelip bu güzel şehri gezebilirsiniz. Ben şimdiye kadar 2 defa ziyaret ettim ve her geldiğimde birkaç gün şehre ayırdım, bunu elbette hak ediyor.

MOSTAR’DA NEREDE KALINIR
Mostar’da kalabileceğiniz bütçeye uygun her türlü konaklama var. Mostar Köprüsüne yürüyerek 1 dk uzaklıktaki Hotel Emen, manzarası mükemmel Hotel-Restaurant Kriva Ćuprija ve Shangri La Mansion, her şeyiyle mükemmel Hotel Almira ve uygun fiyatlı Villa Globus ve Hostel Majdas, şahane konaklama seçenekleriniz.

6. Blagay

Blagay, bir pınarın yanında yer alan ve muhtemelen Bosna’nın en güzel yerlerinden biri olan bir Derviş evi. Bosna-Hersek’in en uzun akarsularından biri olan ve tarihi Mostar Köprüsünün de altından geçen Neretva Nehrinin kolu olan Buna’nun doğduğu noktada yer alıyor. Osmanlı İmparatorluğu döneminde, 1520 yılında inşa edilmiş bina ziyarete açık.

Ülkenin en gerçeküstü güzel noktalarından biri olan ve bir mağaranın yanı başına kurulu Blagay Tekkesi, Boşnakların Müslümanlığı seçmesinde önemli bir role sahip olmuş. Mostar’ın sadece 12 km dışında bulunan bu kutsal nokta hem hacılar hem de turistler arasında popüler.

Orta çağ boyunca, Hersek bölgesinin başkenti olarak bilinene Blagaj, Mostar’ın sadece 12 kilometre güneydoğusundaki yer alıyor. Kelime anlamı ‘muhasebe’ olan Blagay Tekkesinde Ahmet Yesevi’nin torunu ve tekkenin ilk şeyhi Sarı Saltuk’un sandukasının yanı sıra kutsal kitaplar ve emanetler bulunuyor. Oldukça etkileyici olan tekkeyi görmenizi şiddetle tavsiye ederim.

7. Kravitse Şelaleleri

Kravitse Şelaleleri (Vodopad Kravica), Bosna-Hersek’te Saraybosna ve Mostar dışında görülecek en iyi yerlerde biri. Görkemli şelaleleri görünce nasıl daha önce ziyaret etmemişim diye şaşırdım! Bosna Hersek’teki en büyük şelalelerden biri, kesinlikle görülmeye değer. Mostar ile Hırvatistan sınırı arasında yer alan şelaleler, sakin bir orman içinde yer alıyor.

Uzun bir sırt boyunca yayılmış, oldukça geniş bir şelale. Trebizat nehrinden gelen su, 25 metreden tül gibi dökülerek dibindeki davetkar zümrüt yeşili büyük bir göl oluşturmuş. Tadına doyulmaz muhteşem manzarası bir manzarası var. Sıcak aylarda gölde yüzerek serinlemek de mümkün.

Kravica Şelalesi, hem yerel halk hem de turistler arasında popüler bir yüzme ve piknik yeri. Ayrıca restoranlar var. Mostar’ın yaklaşık 43 km, Saraybosna’nın ise 110 km güneyinde yer alıyor. Dubrovnik‘in Eski Kent bölgesine yaklaşık 140 km, Split‘e ise yaklaşık 135 km uzaklıkta yer alıyor. Giriş ücreti 20.00 KM.

Kravica Şelalelerine giden herhangi bir toplu taşıma yok. Mostar’dan şoförlü araç kiralayarak Balagay Tekkesi, Kravitse ve Poçitel Köyü‘nü günübirlik ziyaret ettim. En iyisi araç kiralayıp kendiniz gidin. Yollar gayet güzel, otopark sorunu da yok. Rehberli turlara katılıp da gidebilirsiniz.

8. Pocitelj

Pocitelj, Mostar’ın 32 km güneyinde yer alan, ‘açık hava müzesi’ olarak adlandırılabileceğimiz enfes bir osmanlı köyü. Geçmişi Orta çağa kadar uzanan köy, Nevreta nehri kıyısındaki bir yamaca kurulmuş. Osmanlı döneminde bir sınır karakolu olan köy askeri değerini kaybettikten sonra büyük ölçüde terk edilmiş.

Bosna Savaşı, 1993’te Pocitelj’in kapısını çaldığında, Köyün sakinlerinin çoğu yerinden olmuş ve paha biçilemez İslam sanatı ve mimarisinin çoğu yok edilmiş. Sadece bir düzine kadar aile savaş bittikten sonra geri dönmeyi seçmiş. Ben köyü ziyaret ettiğimde Pocitelj’den geriye kalanlar hala restore ediliyordu.

Hükümetin köyün anıtlarını korumak için başlattığı program hala devam ediyor. Dik olan taş patikalarla birbirine bağlı taş evler benzersiz güzellikte. temelden çatısına kadar taş evlerin güzelliğini yukarıdaki surlara çıkınca daha iyi görüyorsunuz. Mostar’a yolunuz düşerse mutlaka ama mutlaka Balagay Tekkesi, Kravitse Şelaleleri ile birlikte ziyaret edin.

Pocitelj, Mostar’ı Hırvatistan sınırına bağlayan otoyol kenarında yer alıyor. Pocitelj’i Saraybosna’dan bir günlük gezi olarak ziyaret edebilirsiniz, ancak bence Mostar veya Saraybosna’dan Dubrovnik veya Split’e ya da Karadağ’a uzayan güzergahın parçası olarak ziyaret etmek en mantıklısı.

9. Trebinje

Trebinje, dağlar, Avusturya-Macaristan harabeleri ve antik manastırlarla çevrili manzaralı bir gölün üzerinde yer alıyor. Otantik yerler size göreyse, Trebinje tam size göre. Eski Şehir surları içinde, yerel halk sadece normal işlerine devam ediyor. Turist neredeyse hiç yok. Küçük tarihi merkezinin hoş bir atmosferi var.

Sırp Ortodoks Hercegovacka Gracanica manastırına yürüyüş yapın, gölde biraz zaman geçirin ve bölgenin ünlü şaraplarından bazılarıyla kendinizi şımartın. Nehir boyunca bisiklete binmek ve çevredeki dağlardan yamaç paraşütü yapmak buradaki yegane aktivitelerden bazıları.

Nehir üzerinde yerel halk arasında dinlenebileceğiniz yapay bir plaj dahi var. Balkanlar’da seyahat ediyorsanız, Hırvatistan veya Karadağ’a gidiyorsanız Trebinje iyi bir ara konaklama noktası. Bütçesini bilen gezginler, yaz aylarında Dubrovnik’in inanılmaz yüksek konaklama fiyatlarından kaçınmak için genellikle Trebinje’de kalıyor.

10. Visegrad ve Drina Köprüsü

Višegrad (Vişegrad), Saraybosna’dan 100 km uzaklıktaki küçük bir şehir. Mostar Köprüsünden sonra Bosna Hersek’teki en ikonik köprü burada yer alıyor. Köprü, ününü Travnik doğumlu ve Visegrad’da büyümüş yazar Ivo Andrić’e borçlu. 1945 tarihli ‘Drina Köprüsü’ adlı romanı taş yapıyı ölümsüzleştirmiş.

Bir zamanlar bölgenin en üzücü olaylarından bazılarına sahne olmuş köprü, bugün hala yerel halk tarafından günlük işe gidiş gelişlerinde kullanılıyor.

Drina’ya uzanan küçük bir yarımadadaki köprünün bitişiğinde yer alan Andrićgrad, Emir Kusturica’nın filmlerinden biri için inşa edilmiş. Andrićgrad, etkileyici ama kimsenin yaşamadığı distopik bir ‘şehir’ hissi yaşatıyor. Una Milli Parkı, Balkanlar’daki en iyi milli parklardan biri. Milli Park, Bosna Hersek’te ve Hırvatistan ile sınırını paylaşıyor.

Bosna Hersek’te kendimi çok güvende hissettim ve tatsız hiç bir durum yaşamadım. Ne zaman yerel insanlarla konuştuysam da hepsinden iyi duygularla ayrıldım. En hoşuma giden yer ise yerlilerin takıldığı kahvehaneler oldu. Yanlarına oturup satranç oynayışlarını izledim, ikram ettikleri kahvelerini içtim. Ülkeyi her yönüyle sevdim.

Bosna Hersek’te ne yapılır? Bosna Hersek’te görülecek başka ne var? Önerilerinizi ve sorularınızı yorumlardan belirtirseniz diğer okuyucular ve benim için fikir vermiş olursunuz.