Zeugma Antik Kenti, Gaziantep’in Nizip ilçesine 10 km uzaklıkta yer alan, Belkıs Köyü’nün tepeleri kurulmuş antik kent. Gaziantep şehir merkezine 56 km mesafede olan Zeugma Antik Kenti, Güneydoğu Anadolu Projesi (GAP) kapsamında bölgede inşa edilen Birecik Barajı’nın suları altında kalmadan gerçekleştirilen kazı çalışmalarında bulunan Roma mozaikleriyle tanınıyor.
MÖ 300’de Büyük İskender’in generallerinden I. Selevkos Nikator tarafından kurulan Zeugma, Roma döneminden kalan eşsiz mozaikleriyle ‘Mozaik Kenti’ olarak da biliniyor. Zeugma kazılarından çıkarılan mozaikler bir süre Gaziantep Arkeoloji Müzesi’nde sergilendikten sonra, 2011’de Zeugma Mozaik Müzesi’ne taşındı.
Zeugma Antik Kenti
Zeugma Antik Kenti, Gaziantep’in Nizip ilçesinin 10 km doğusunda, Belkıs Köyü’nde tepeler üzerinde, Büyük İskender’in generallerinden I. Selevkos Nikator tarafından MÖ 300 yılında kurulmuş. Fırat Nehri’nin yanı başında yer alan kentin kurulduğu dönemdeki ismi Selevkeia Euphrates’di. Kentin karşı kıyısına eşi Apameia’nın adını verdiği ikinci bir kent kuran I.Selevkos Nikator, iki kenti köprüyle birbirine bağlamıştı.
MÖ 31’de Roma İmparatorluğu’na bağlanan şehrin ismi, geçit-köprü anlamına gelen Zeugma olarak değiştirildi. Roma İmparatorluğu döneminde altın çağını yaşayan şehir, MS 256’da Sasani Kralı I. Şapur tarafından ele geçirilerek yakılıp yıkıldı. Bu tarihten sonra eski günlerine dönemeyen şehir, tüm ihtişamını kaybetti.
Roma döneminde sanat alanında ilerleyen şehir, zengin villalarını süsleyen mozaik süslemelerle bu alanda dünyanın en önemli yerleşim yerlerinden birine dönüştü. Güneydoğu Anadolu Projesi (GAP) kapsamında inşa edilen Birecik Barajı sularının altında kalan şehirde, barajın yapım sürecinde gerçekleştirlen kurtarma kazılarında benzersiz mozaikler bulundu.
Roma döneminde nüfusu 80 bine ulaşan şehir, Fırat Nehri’nin karşı kıyısında yer alan Apameia şehrine geçmek isteyenlerden geçiş ücreti olarak gümrük vergisi alıyordu. Kurtarma kazılarında ortaya çıkarılan ‘bulla’ adı verilen 100 binden fazla mühür baskı günümüzde Gaziantep Arkeoloji Müzesi’nde sergileniyor.
Zeugma Antik Kenti’nde yapılan kazılarda çıkarılan en önemli eserler arasında Romalılar döneminde kalma 1.5 metre uzunluğa sahip bronz Mars (Ares) heykeli, Triton mozaiği, deniz tanrıları Poseidon, Oceanos ve Tethys mozaiği ve Zeugma Antik Kenti’nin simgesi haline gelen Çingene Kızı Mozaiği bulunuyor. Mozaikler Gaziantep Mozaik Müzesi’nde sergileniyor.
Zeugma Antik Kenti giriş ücreti ve ziyaret saatleri
🗺 Adres: Belkıs Merkez Mahallesi, 27700, Nizip, Gaziantep
🕘 Zeugma Antik Kenti Ziyaret saatleri: Zeugma Antik Kenti ziyaret saatleri yaz dönemi (1 Nisan – 1 Ekim) 08.00-18.30, kış dönemi (1 Ekim – 1 Nisan) 09.00-17.00. Zeugma Antik Kenti, haftanın 7 günü ziyarete açık.
🔐 Zeugma Antik Kenti giriş ücreti: Zeugma Antik Kenti giriş ücreti 10TL. Müze Kart geçerli.
Zeugma Antik Kenti nasıl gidilir
Gaziantep’e bağlı Nizip ilçesine 10 km, şehir merkezine ise 56 km uzaklığa sahip Zeugma’yı ziyaret etmek için önce Gaziantep’e gelmeniz gerekiyor. Gaziantep kent merkezinden Nizip’e hareket eden dolmuşları kullanarak Nizip’e gelerek bu noktadan Belkıs köyüne ulaşabilirsiniz.
Nizip’e bağlı Belkıs Mahallesi eteklerinde yer alan Zeugma’ya en yakın havalimanı Gaziantep’te. Gaziantep kent merkezinin 20 km güneydoğusundaki Gaziantep Oğuzeli Havalimanı’ndan merkeze HAVAŞ, belediye otobüsü, taksi ile ulaşabilir, buradan Nizip üzerinden Zeugma’ya ulaşabilirsiniz.
Zeugma Antik Kenti, Gaziantep’e 56 km, İzmir’e 1.235 km, Ankara’ya 748 km, İstanbul’a 1.203 km, Şanlıurfa’ya ise 97 km uzaklıkta. Zeugma Antik Kenti’ne arabayla ulaşım için İzmir yönünden gelenlerin Konya, Adana, Osmaniye, Gaziantep; İstanbul yönünden gelenlerin Sakarya, Bolu, Ankara, Aksaray, Adana, Gaziantep; Ankara yönünden gelenlerin ise Aksaray, Adana, Osmaniye, Gaziantep güzergahını kullanmaları gerekiyor.
Zeugma Antik Kenti’ne şehirlerarası otobüslerle geleceklerin Gaziantep ya da Nizip’e gelerek, Nizip’ten Belkıs’a düzenli seferleri olan dolmuşları kullanmaları gerekiyor.
Fırat Nehri kıyısında kurulan, Roma İmparatorluğu’nun Anadolu topraklarındaki en önemli yerleşim yerlerinden biri olan Zeugma Antik Kenti, eşsiz mozaikleri, arkeolojik kalıntıları ve mimari yapıları ile görülmeye değer.
