Yörük Köyü, Safranbolu

Yörük Köyü, Osmanlı mimarisinin en iyi korunduğu yerlerden biri Safranbolu‘ya bağlı ve dar sokakları, bahçelerini saran ahşap çitleri ve cumbalı evleriyle tarihimizin zengin güzelliklerini görebileceğiniz nadide bir yer. Yörük Köyü, Safranbolu’yu aratmayacak güzellikte ve bana göre ülkemizin en güzel köylerinden biri hem de.

Safranbolu, Türkiye’nin en önemli kültür turizmi merkezlerin biri. Özellikle son yıllarda yapılan başarılı restorasyonlarla çok keyifli bir yere dönüştü. Küçük bir Safranbolu niteliğinde olan Yörük Köyü de en az Safranbolu kadar ziyaret edilme önceliğine sahip güzel yerlerden. Karabük’ün Safranbolu ilçesine bağlı Yörük Köyü, 1997’de sit alanı ilan edilmiş ve köyün nerdeyse tamamı bozulmadan günümüze dek gelmiş. Cumalıkızık ile birlikte UNESCO Dünya Kültür Mirası listesine dahil edilen köy, tam açık hava müzesini andırıyor. Safranbolu’ya yolunuz düşerse rotanızda olması gereken bir yer.

Yörük Köyü, Safranbolu

Safranbolu asıl ününü mimarisi ile kazanmış bir kent. Sadece konakları değil kentin köyleri de görülmeye değer güzellikte. Osmanlı kayıtlarında “Devlethanı Be Kazaı Yörükanı Taraklı Borlu” olarak geçiyor. Anadolu’da Yörük aşiretleri için oluşturulmuş on yedi yerleşim biriminden biri olmuş tarihte. Malazgirt Savaşı zaferi sonrası Anadolu’nun yoğun göçebe akınına uğradığı, 11. ve 15. yüzyıllar arasında Ankara ve Kastamonu bölgesine yüz bin çadırlık Kayı Boyu’nun yerleştiği biliniyor.

Köyün kuruluş tarihi ile ilgili net bilgiler yok, ancak köylülerin aktardığı bilgilere göre Kayı Boyunun Karakeçili aşiretinden Hüseyin, Davut ve Hacı adlarından 3 kardeşin buraya yerleştikleri yönünde. Daha sonra, kardeşlerden Davut ve Hacı’nın obaları ile birlikte buradan ayrılarak şimdiki Davutobası ve Hacılarobası Köylerini kurdukları, Hüseyin’in ise obasıyla birlikte köyde kaldığı söyleniyor. 1450-1780 arasında köy halkının büyük bir bölümünün İstanbul’a göç etmiş, ancak bunun kesin nedeni de bilinmiyor.

Safranbolu mimarisinin güzel örneklerini barındıran Yörük Köyü’ne araçla giriş yasak. Safranbolu’nun birbirinin manzarasını kesmeyen, ayrı ayrı mimarisinden farklı olarak köyde evlerin neredeyse hepsi bitişik nizam inşa etmiş. Anadolu köylerinde sıklıkla görülen sokak boyunca sıralanmış ev kümelenmesi burada görülüyor. Ana cadde sonundaki meydandan açılan sokaklar da bile bitişik nizam düzenid evam ediyor. İnce bir sanat zevkinin ürünü olan evlerin birçoğu zamana yenik düşmüş olsa da her biri görülmeye değer.

Kimi evler restore edilerek ilk günkü güzelliklerine dönüştürülmüş olsa da birçoğu oldukça harap ve virane durumda. Ancak yine de adını yeni yeni duruyurmaya başlayan köyün sokakları cıvıl cıvıl, esanfın yüzü gülüyor. Köydeki işletmelerin hemen hepsi köylülerin mekanlarından oluşan aile işletmeleri. Hepsi de hoş sohbet, hepsi ilgili, hepsi güleryüzlü.

140 haneli Yörük Köyü’ün 62 hanesinde 240 kişi yaşıyor. 180 kişiye yakın da belli aralıklarla köyünü ziyaret ediyor. 35 ev sahibi de bayramdan bayrama köyüne uğruyor. Köydeki en eski konak Onbaşıgil Evi tam 450, en yenisi ise 90 yaşında.

Dışarıdan neredeyse birbirinin aynı görünen bu evlerin içine girdiğinizde, sanatın yalnızca ahşap oymacılığı olmadığı, duvarlarının her birinin bir anlamı olan figürlerle süslendiğini görüyorsunuz. Her evde duvar ahşap süslemelerinin yanı sıra el işi olan raf ve dolapların bazılarının içinde banyo yapmak için özel yerler bulunuyor. Diğer yandan hemen hemen tümünde kütüphane ve çalışma odası var. Yörük Köyü’ndeki anıtsal nitelikli evlerden biri olan Sipahioğlu Evi yalnızca gezi amaçlı kullanılıyor.

Eskiden çamaşırlar evden ayrı bir yerde, çamaşırhanede yıkanırmış. Yörük Köyü’ne geldiğinizde çamaşırhaneyi de görün. Ortasında büyükçe bir taşın, köşelerde ise su ısıtmak için ocakların bulunduğu çamaşırhanenin her boydan ve kilodan insana göre çamaşır yıkama yeri var. Ortasında ise kirli suyu dışarı akıtan bir delik bulunuyor.

Nar ve dut ağaçlarının bulunduğu, herkesin güler yüzle sizi selamladığı Yörük Köyü’nde, tadına bakmadan ayrılmamanız gereken lezzetler var. Özellikle köy meydanındaki şık ve otantik dekorasyonu ile Yörük Sofrası‘nın otlu, ıspanaklı ve peynirli gözlemelerini leziz ayranıyla birlikte tadın. Aynı şekilde etli ekmek ve çıtır baklavayı da es geçmeyin. Yörük Köyü’nde mantarlı, kıymalı ve peynirli gözleme çeşitlerinden deneyebileceğiniz bir başka mekân ise Gözde Aile Bahçesi.

Dönüş yoluna hazırlanırken, köylülerin bir araya gelerek oluşturdukları Yörük Kileri‘nden pekmez, reçel, turşu, salça, tarhana, bulgur, erişte, nane, kekik, ıhlamur almayı unutmayın. Üstelik hafta sonu da açık.

Yörük Köyü’ne nasıl gidilir

Yörük Köyü, Karabük iline 14 km, Safranbolu ilçesine ise 6 km uzaklıkta yer alıyor. Yörük Köyü’ne, İstanbul veya Ankara’dan özel aracınızla otobandan gelmeyi tercih ediyorsanız, Gerede Kavşağı’ndan Samsun Yolu’na dönün. Daha sonra ikiye ayrılan yolun solundan devam ettiğinizde, Karabük’e ulaşıyorsunuz. Buradan Safranbolu istikametinde ilerleyip, bu defa da sağa Kastamonu’ya giden yol üzerinden ayrılarak, bir buçuk kilometre içeride bulunan köye ulaşıyorsunuz. Sabahları Yörük Köyü’nden, akşamları ise Karabük’ten minibüs seferleri yapılıyor.

Safranbolu Yörük Köyü, özellikle ilkbahar ve sonbahar mevsiminde yoğun ziyaretçi alan nefis bir köy. Safranbolu’nun yıllardır değişmeyen yüzünün bir benzerini de burada görün. Safranbolu’dan köye giden yolda mola verip Hıdırlık Tepesi’nde durup Safranbolu manzarasının keyfini çıkarmayı da unutmayın. Yine Safranbolu’nun diğer gezilip görülecek yerlerinden Bulak Mağarası, İncekaya Su Kemeri, Tokatlı Kanyonu ve Cam Teras‘ı da görün.