Katar’ın Rengârenk Çarşısı: Souq Waqif

Katar’ın başkenti Doha son yirmi yıl içinde adeta yeniden baştan aşağı yenilendi. Kendi halinde bir geleneksel çarşı olan şehrin en eski tarihi yerlerinden Souq Wakif de bu yenilenmeden payına düşeni aldı. Souq, kelimenin tam anlamıyla Arapça pazar yeri anlamına geliyor.

Burada yüz yıllardır bir çarşı hali hazırda vardı ve bedeviler koyunlarını, keçilerini ve yünlerini getirip ihtiyaçları karşılığında takas yapıyorlardı. Zenginliğin tavan yapmasıyla birlikte, Katarlıların yeniliğe olan açlığı yüzünden yeni açılan görkemli alışveriş merkezleri ile birlikte Waqif çarşısı doksanlı yıllarda ciddi bir düşüşe geçti. 2003’te çıkan yangınla birlikte çarşının büyük bir kısmı yok oldu.

Katarlıların yükselen sesleri yetkilileri harekete geçirdi ve dev bir geri dönüş projesi başladı. Günümüzde ise tüm çarşı yeniden yapılarak tam bir 19. yüzyıl çarşısı görünümüne sokuldu. Doha’nın kalbi Waqif çarşısı şehrin görülmesi gereken en önemli yeri bana göre. Atmosferi, dokusu, geleneksel sanatları sunan dükkanları, kafe ve restoranları ve pasajlarıyla nefis bir çarşı ortaya çıktı.

Katar hükümeti çarşıyı sakin ve huzurlu bir yer olarak tutma çalışmalarına daha çok önem gösteriliyor olsa da çarşının o çekici karmaşası aynı hızıyla devam ediyor ve bölgenin en geleneksel alışveriş merkezi olarak kalmaya niyetli.

Bugün Souq Waqif geleneksel Katar giysileri, baharatlar, el sanatları ve hediyelik eşyaların satıldığı ünlü bir merkez. Ahşap gelin sandıklarından alçıdan yapılmış el sanatları ürünlerine; Bedevi örme giysiler, halı, parfüm, nakış işleri, nargile, tütsüler, baharatlar, kurutulmuş meyve ve fıstık, bal buradan satın alabileceğiniz şeylerden bazıları. Kuş pazarında ise nerdeyse her türlü kuş, tavşanlar, renkli civciv, kaplumbağa, diğer kafes kuşları ve evcil hayvanlar satılıyor.

Son yıllarda Souq Waqif artan çok sayıda galeri ile de sanatçılar için çok sıcak bir alan haline geldi. Resim ve heykel atölyelerinde yetenekli ellerin ortaya çıkardığı yaratıcı ürünleri yerinde görebiliyorsunuz. İstediğiniz resmi çizdirip, hayal gücünüzün eseri bir heykeli usta ellerin ortaya çıkarması için pazarlık yapabiliyorsunuz.

Falcon Souq: Şahin Hastanesi

Şahin beslemek Katar’da vazgeçilmez bir gelenek. Souq Waqif’ta yer alan tam teşekküllü koskoca hastane, Katarlıların şahinlere beslediği sevgiyi gösteriyor. Doha’da dünyanın tek şahin hastanesiyle karşılaşmak sizi hayrete düşürse de şahinleriyle sıra bekleyen Katarlılar, bu şaşkınlığınızı son derece normal karşılıyor. Girişte sizi klasik bir hasta kabul noktası karşılıyor. Üç görevlinin kayıt işlemlerini yaptığı bankın önünde sıra bekleyenlerin oluşturduğu bir kuyruk var.

Her yıl ocak ayının ikinci haftasında çölde yapılan büyük bir şahin festivalinde, şahinler avcılıktaki maharetlerini göstererek yarışıyorlar. Birinci gelen şahinlerin sahiplerine kimi zaman 150 bin euroyu bulan ödüller veriliyor.

Şahin beslemeye Katarlılar ‘prenslerin sporu’ diyor ve iyi bir şahinin fiyatı 250 bin doları buluyor. Yarışmada amaç bir şahinin 400 metreden avına ne kadar kısa sürede ulaşacağını ölçmek. İyi yetiştirilmiş bir şahinin bunu en fazla 20 saniyede becermesi gerekiyor.

Hastanenin çevresindeki mağazalar da şahinlere ayrılmış. Katar halkı içinde çok önemli bir yere sahip olan doğancılık ve kuşçuluk ile ilgili aklınıza gelebilecek her türlü fikri ve görselliği bu pazarda bulabiliyorsunuz. İlk gördüğünüzde biraz can sıkıcı bir görüntüyle karşılaşıyorsunuz.

Kuşların birçoğu siyah deri ile başları kapatılmış, bir karışlık bir tünek üzerinde ve bir metrekareden küçük bir alanda yemek yiyor, üzücü bir durum tabi. Sıra sıra dizilmiş, tünedikleri yerde hiç hareket etmeyen kuşlar alıcılarını bekliyorlar.

Gelmek için en iyi zaman akşamları, özellikle perşembe günü müşterilerin kuşları inceledikleri ve hangi kuşun daha iyi olduğu konusunda dükkân sahipleriyle tartıştıkları zaman. Doğan çarşısının hemen yanında bir kuş hastanesi de bulunuyor. Sessiz sakin bir zamanda gidip kibarca sorarsanız muhtemelen size etrafı göstermekten memnun olurlar.

Doğancılık çarşıda görebileceğiniz tek geleneksel Katar geleneği değil. Doğan çarşısından çok da uzak olmayan bir yerde Arap atlarını bulabileceğiniz bir yer de bulunuyor ve gidip içeriye göz atarsanız da kimsenin size engel olacağını sanmıyorum.

Dikkatinizi çekecek olan bir özellik de alışveriş yapanların eşyalarını taşıyan alhmalahlar çarşının tarihinde çok önemli bir yere sahipler. Hatta çarşının tarihi polis istasyonu dahi şu anda eskisi gibi hizmet vermeye devam ediyor. Polisleri de 1940’larda ki kıyafetleri ile çıkması muhtemel problemleri engellemek adına tetikte bekliyorlar.

Geometrik desenli bir labirenti andıran Souq Waqif sokaklarında sıralanan dükkânları genellikle öğlen saat 1 gibi kapatıp akşam 4 gibi tekrar açıyorlar fakat kafe ve restoranların büyük çoğunluğu tüm gün boyunca açık. Waqif çarşısı Turizm ve Bilgi merkezinde alabileceğiniz çok başarılı harita ve bilgi kitapçıkları yer alıyor. Çalışanları da çok yardımsever ve güler yüzlü insanlar.

Souq Wakif’te çok çeşitli kafe ve restoranlar da. Dünyanın farklı ülkelerinin mutfaklarını sunan şahane restoranlar hemen her yerde. İtalya, Türk, İran, Fas, Hint, Filistin ve dahası… İran restoranı Parisa ve Fas restoranı Argan benim tavsiyem. Genel olarak Doha’da yeme içme fiyatlarının yüksek olduğu aklınızda bulunsun.

Souq aynı zamanda Doha’daki butik otellerin de yoğun olarak bulunduğu bir merkez. Dışarıdan çok nefis görünen butik oteller var, bütçenize uygunsa birinde konaklayın. Benin Doha gezimde kaldığım oteller Shangri-La Hotel ve W Doha oldu. Daha düşük bütçeli konaklama tercih ederseniz de InterContinental Doha ve Musheireb-Souq Waqif Boutique Hotels doğru adresler olabilir.

Souq Wakif, eski Doha’da günümüze gelmiş tek çarşı. Biraz modernize edilip turistik yönü ön plana çıkarılmış olsa da Doha gezinin belkide ilk sırasına yerleştirilmesi gerekiyor. Kerpiçten inşa edilmiş bitişik nizamdaki binaları ve dar sokakları arasında yürümek Doha’nın geçmiş ruhunu anlamak için birebir. Yoksa Doha sadece cam ve çelikten yapılmış gökdelenlerin şehri olarak aklınızda kalabilir.