Singapur, Malay Yarımadasının güney ucunda bulunan ve Singapur Cumhuriyeti olarak da bilinen dünya üzerindeki en küçük ada şehir devletlerinden biri. Etrafı Hint Okyanusu ile çevrili 63 ada üzerinde kurulu Singapur, tropikal iklimin hakim olduğu, Asya kültürü ile şekillenen dinamik bir yerleşim.
Dünyanın en gelişmiş ve refah seviyesi yüksek ülkelerinden biri. Farklı kültürlerin buluştuğu ülkede farklı etnik kökenlerden binlerce insan bir arada yaşıyor. Bir yanda kolonyal geçmişin izleri, diğer yanda Asya’nın köklü gelenekleri ve ikisinin arasında filizlenen bir iş merkezi olan Singapur, dünyanın en kalabalık expat nüfusuna sahip.
Singapur Hakkında Bilgiler
Singapur, Malezya Yarımadasının güney ucunda bulunan Güney Asya’da yer alıyor. Kurulduğu dönemlerde, Cava dilinde deniz kenti anlamına gelen ‘Temasek’ olarak adlandırılmış.
1299’dan sonra adayı ziyaret eden Endonezya Kralı, burada gördüğü ilk hayvanı aslana benzeterek onun adını vermeye karar vermiş. Sanskritçe olan ‘Singapura’ kelimesi aslında ‘Singa Pura‘ yani ‘Aslan Ülke’ anlamına geliyor, ancak adada aslanların yaşadığına dair hiç kanıt bulunamamış.
Singapur’un kurucusu olarak bilinen Sir Raffles Stamford 1826’da Singapur Nehrinin kıyısına geldiğinde, adanın nüfusunun yalnızca 1,000 Malaylı ve yaklaşık 30 Çinli’den oluştuğu biliniyor.
1965’te bağımsız bir cumhuriyet olarak kurulan Singapur, Asya ile Okyanusya arasında bir köprü konumunda. Singapur’un eski İngiliz kolonisi olmasının etkileri, günümüzde hala kendisini gösteriyor. Güneydoğu Asyalı bu başkent, ileri görüşlü tasarım ve mimari anlayışının yanı sıra, sunduğu çok çeşitli gastronomi ortamı sayesinde hak ettiği yere geliyor.
Sadece bulunduğu coğrafyada değil, tüm dünyada önemini koruyan ticari ve turistik bir yer olan Singapur, serbest ticaret politikası ile bu özelliğini güçlendiriyor.
Benzer coğrafyadaki ülkelerin karakteristik özelliklerini taşımayan Singapur, yüksek standarttaki yaşam kalitesi sunan bir şehir devleti. Bir zamanlar küçük bir balıkçı köyü olmasına rağmen, bugün gelişmiş ekonomisi ile Londra, New York ve Tokyo’dan sonra dünyanın 4. büyük ticaret merkezi olarak kabul ediliyor.
Günümüze nüfusu neredeyse 6 milyona yükselerek oldukça büyük bir nüfusa ulaşmış. Nüfusun %74’lük bir kısmını oluşturan Çinliler, çoğunluğu elde tutuyor. Ülkedeki şirketlerde çalışan çok sayıda expat da Singapur nüfusunun artış sebeplerinden birisi.
Singapur’un günlük hayatında, Çin, Hint, Malay ve Avrupa etkileri gözlemleniyor. Tüm bu kültürleri bir arada yaşatan şehir devlet, sıkıcı olmaktan epeyce uzakta. Yaşam biçimleri, kültürlerin ve dinlerin sunduğu çeşitlilik, Singapur’da büyük bir düzenle birlikte yaşıyor. Singapur’da dini inançlar konusunda çeşitlilik var.
Budizm 33%, Hristiyanlık 18%, Müslümanlık 15%, Taoizm 11% and Hindu 5%. Tapınaklara girerken ayakkabıları çıkarma zorunluluğu var. Hint tapınaklarında ve Müslüman camilerde kollar ve bacaklar örtülü olmalı. Kadınların dini mekan ziyaretlerinde başlarını örtmeleri gerekiyor.
Çoğunluğunu Çinlilerin oluşturduğu Hintliler, Araplar ve Malezyalılar olmak üzere dört temel halkın yaşadığı ülkede, hemen hiçbir problem olmaksızın uyum içinde bir yaşam sürmek mümkün. Her birinin kültürlerini özgürce yaşattıkları mahalleleri, sokakları var. Temel değer ise elbette, temizlik ve düzen. Ülkede 5,6 milyon kişi yaşıyor.
Oldukça zengin bir tarih ve kültüre sahip olan Singapur 4 resmi dile sahip. Singapur’un resmi dilleri Mandarin Çincesi, İngilizce, Malay Dili ve Tamilce. Çoğu Singapurlu iki dilli ve iletişimde asıl dil olarak kullanılan İngilizce’yi konuşabiliyor.
Çok sayıda resmi dilin olması etnik çeşitliliğiyle de yakından ilgili. Buraya ilk yerleşenler Malaylar olduğu için Malayca resmi dil ilan edilse de şimdilerde ülkede Çinli nüfusun fazla olması nedeniyle en çok konuşulan dil Çince.
Kendinizi asla bir Uzakdoğu ülkesinde gibi hissetmediğiniz 618 kilometrekarelik bir alana yayılan Singapur’da herkes İngilizce konuşuyor. Singlish olan bu dilin bazen anlaşılması gerecekten zor olabiliyor. Malay ve Çinlilerden sonra ise Hintliler geliyor ve bu etnik grup da Tamilce denilen bir Hint dili kullanıyor.
Singapur sürekli hacim olarak büyüyen bir ülke. Altmışlı yıllardan bu yanan ülkenin 581 km karelik yüz ölçümü, yaklaşık 710 km kareye çıkmış. Arazi doldurma çalışmaları sayesinde ülke, adanın eski büyüklüğünün neredeyse iki katına ulaştı.
Singapur, yaptığı uzun vadeli planlamalarla 2030’da 100 km kare daha büyümeyi hedefliyor. Yapılan arazi doldurmalarının en mükemmel örneği olarak Marina Bay bölgesi gösteriliyor. Bunun için her yıl milyonlarca metre küp toprak ve taş Malezya’dan ithal ediliyor.
Singapur, Los Angeles’in yarısı büyüklüğünde ve hiçbir doğal kaynağa sahip değil. Şehir, yalnızca merkezi konumundan yararlanarak, ticari açıdan hareketli ve öncelikli bir yer edinerek hızla büyüme yoluna gidiyor. Yapılan bu hamleler de bölgeye kolay ve hızlı bir büyüme oranı getiriyor.
Singapur’un Changi Havalimanında her yıl gelen yabancı ziyaretçilerin sayıları izleniyor. Bu da genel olarak küresel kriterlerle alan tasarımı ve ziyaretçi deneyimleriyle sağlanıyor. Tesis sürekli olarak yolcuların fiziksel ve duygusal ihtiyaçlarına yönelik, Skytrax adlı dünyanın en iyi havaalanı araştırma ve ölçüm firması tarafından denetleniyor. Buradaki asıl amaç, modern gezginler için insan-merkezli bir tasarım sağlamak.
Singapur ayrıca dünyanın ikinci en büyük liman kenti olarak oldukça yoğun bir trafiğe sahip. Çin, Japonya, Endonezya, Avusturalya, Hindistan ve Körfez Devletlerini bağlayan nakliye yollarında bulunan merkez üssü konumundaki Singapur Limanı, 123 ülkede 600 farklı limana bağlanıyor.
Singapur, Asya’nın 1 numaralı iletişim ağına sahip şehirlerinden biri. Akıllı telefon kullananların %90 oranının üzerinde olan şehir ayrıca internet kıyaslama şirketi Ookla’ya göre dünyanın ortalama en hızlı geniş bant hızında internetini kullanıyor. Ayrıca Singapur, çok hızlı değişen bir dijital ekonomiye de sahip.
Yine bu gökdelenlerin çatılarında 50 hektarlık alandan büyük bahçeler yapmış adamlar. Gökyüzünden şehre baktığınızda nerdeyse gördüğünüz tek şey yeşil renk oluyor. Gökdelenlerin çoğu iş merkezi olsa da, bazılarının en üst katları nefis manzaraya sahip, restoran ve bar olarak kullanılıyor.
İstikrarlı siyasi ve ekonomik yapısı, gelişmiş hizmet sektörü, sunulan altyapı imkanları ve kurmuş olduğu geniş ticaret ağı sayesinde küçük bir adayı büyük bir ekonomiye dönüştüren Singapur, kişi başına düşen milli gelirde dünyanın altıncı zengin ülkesi.
Dünyanın bu yirminci en küçük ülkesinde, ortalama kişi başı yıllık gelir 56,522 Dolar civarında. Singapur Havayolları, Banyan Tree, Tiger bira gibi dünya çapında ünlü markaları var. Burası, küresel toplantı ve etkinlik alanı olarak da öne çıkan yerlerden.
Singapur para birimi ise Singapur Doları. 1 cent, 5 cent, 10 cent, 20 cent ve 50 cent ve 1 Singapur Doları değerinde bozuk paraları bulunuyor. 2, 5, 10, 50,100, 100 ve 10,000 Singapur Doları değerinde ise kağıt paraları mevcut. Singapur’da Brunei Sultanlığı’nın parası da geçiyor ancak bozuk para kabul edilmeyebilir. 1 Brunei Doları = 1 Singapur Doları. Birçok alışveriş merkezinde Amerikan Doları, Avustralya Doları, Yen ve Pound da kabul ediliyor.
Bankalar pazartesi ve cuma arası 09.30-15.00, cumartesi günleri 09.30-12.30 arasında hizmet veriyor. Orchard Caddesindeki bazı banka şubeleri pazar günleri 09.30-15.00 saatleri arasında da açık olabiliyor.
Singapur’da suç oranı oldukça düşük. Gece sokaklarda tek başına yürümek güvenli. Ancak düşük suç oranı demek, suç oranının sıfır olduğu anlamını taşımıyor. Kalabalık kaldırımlarda ya da metro vagonlarında çanta ve cüzdanları temkinle taşımakta yine de yarar var.
Singapur’da dilenci yok. Asgari ücret 3500 Singapur Doları, yani yaklaşık 14.500 TL.
Singapur, tüm bölge gibi yoğun İngiliz etkisinde kalan, solda akan trafik, plakalar ve tipik İngiliz özelliklerini her yerde görebileceğiniz bir ülke.
Singapur, etkileyici yeşilliklerinin arasında yüksek katlı çok sayıda gökdelene sahip. Şehirde yol kenarında durum da gökdelenlere bakayım deseniz onları görmeniz zor, zira hemen yer boş alanda dev yaşlı ağaçlar yükseliyor.
Singapur ‘Bahçe içindeki ülke’ adıyla anıldığını sık sık görebiliyoruz. Bu ufacık ülke 1,3 milyondan fazla ağaca sahip, hem de bu ağaçların 178 çeşidi ‘miras ağaçlar’ listesinde bulunuyor. Yeşile verilen önemi tahmin edin artık.
Bu şehir devletinde oldukça büyük bir Botanik Bahçesi yanında, ayrıca Ulusal Orkide Bahçesi de göz kamaştırıyor. Hele bir de Gardens Bay the Bay denilen bir yer yapmışlar ki ben bu yeri insan eliyle yapılan göz kamaştırıcı şeyler listesinde ilk sıralara yerleştiriyorum.
Kentsel yapılar ile yeşil alanları dengeleyerek kirlilik sorunlarını önlemek umuduyla Singapur, yüksek kaliteli yaşam standartları sağlayarak daha büyük ve daha kuvvetli gelişiyor.
Singapur Kültürü
Malezyalı, Endonezyalı ya da Hintlilerle selamlaşırken, bu kişilere bir şeyler uzatırken ya da onlarla birlikte yemek yerken sol el genelde tuvalet ihtiyaçları için kullanıldığından, sol eli kullanmamak gerekiyor. Karşı cinsle öpüşerek selamlaşmamak kültürlerine saygı göstermek açısından önemli. Özellikle Hintli erkeklerin daha samimi şekilde el sıkıştığını bilmekte fayda var.
Singapur’un aynı potada birçok kültürü barındırmasının ülkede dünya standartlarındaki bir mutfak kültürünün bir arada yer almasını sağlamış. Oldukça uygun fiyatları da dikkate değer.
Çinli arkadaş ya da iş çevresinin yemekli davetlerinde, ev sahibinin cömertliğinin farkında olunduğunun ve bir ısırık daha alınamayacağının göstergesi olarak tabakta her zaman biraz yemek bırakmak uygun görülüyor. Resmi yemeklerde, pilav et ya da sebze yemekleriyle aynı anda değil, bu yemeklerin sonrasında servis ediliyor.
Burada dikkat edilmesi gereken nokta, en son servis edilen pilavı bir tabak dolusu almamak. Aksi takdirde bu, ev sahibine önceki yemeklerle doyulmadığı mesajını verebilir. Yemek çubuklarına yardımcı olarak çatal ve bıçak istemek uygunsuz olarak görülmüyor. Hindular genelde vejetaryen, Müslümanlar domuz eti yemiyor ve bazı Çinliler de Budist vejetaryenliği tercih ediyor.
Bazı Hindular ve Müslümanlar karşı cinsle el sıkışmayı tercih etmese de Singapur’da yaygın selamlaşma şekli el sıkışmak ve görgü kuralları resmi çerçeve dahilinde. Evlere, tapınaklara ya da camilere girerken ayakkabıların çıkarılması gerekiyor. Özel davetlere ya da iş davetlerine giderken bir hediye ile gitmek uygun görülüyor.
Kıyafet konusunda çok resmi kurallar yok. Yalnızca birinci sınıf restoran ve otel restoranları akşam yemeklerinde ve iş toplantıları, erkeklerin daha resmi giyinmesini gerektiriyor.
Bahşiş vermek, Singapur’da çok yaygın değil. Ancak lüks oteller ve restoranlar %10 oranında servis bedelini faturaya ekliyor. Taksiciler bahşiş talep etmiyor.
Singapur’u, politikasını ve yöneticilerini ulu orta eleştirmek çok hoş karşılanmayabilir. Singapurlular kendi ülkeleri hakkında çok rahat eleştiri yapıp, şakacı davransalar da ‘konuk’ olarak dışardan gelen eleştirilere pek sıcak bakmayabiliyorlar. Yalnızca sorulduğunda fikir beyan etmek ve negatif yorumlardan olabildiğince kaçınmak gerekiyor.
Singapur Yasakları
Sakız çiğnemenin, izin verilemeyen yerlerde sigara içmenin, metroda bir şeyler yeme ve içmenin cezaları oldukça astronomik. Kırmızı ışıkta durmamak, hız limitini aşmak, yaya geçitleri dışında karşıdan karşıya geçmenin yine ağır cezaları var. Singapur’u gezerken bu kuralları aklınızda tutun.
Singapur’da çıplaklık ve sakız çiğnemek cezaya tabi. Geçmişte bir Amerikalının metro kapısına sakız yapıştırması ve metro kapısı kapanmayınca metronun iki saat gecikmeli çalışması üzerine, tüm ülkede sakız çiğnemek ve sakız ticareti yasaklanmış.
Metro arızasına sebep olan Amerikalının, aynı günlerde Singapur’da bulunan Bill Clinton’un tarafından ceza alması önlenmek istense de Amerikalı kırbaç ve hapis cezasına çarptırılmış. Singapur’da kırbaç cezaları, bir robot tarafından uygulanıyor. Geçmişte kardeşin kardeşi kırbaçlamak durumunda kalması ve kırbaç şiddetinin yeteri kadar güçlü olmaması, Singapur’u kırbaç robotu buluşuna itmiş.
Singapur’da özellikle dikkat edilecek önemli bir konu, yerlere çöp atmamak. Singapur, bu konuda özellikle çok hassas ve yerlere çöp atmanın cezası 1,000 Singapur Doları.
Singapur’un kapalı ve açık alanlarında ve restoranlarında sigara içmek yasak. Yasaklanmış alanlarda sigara içmenin cezası 1,000 Singapur Doları. Yerlere izmarit atmaya da aynı ceza uygulanıyor. Sadece belirlenmiş yerlerde sigara içebiliyorsunuz. Çoğu restoran ve barın sigara içilebilecek terasları bulunuyor.
Sakız, nikotin sakızı, elektronik sigaralar, silah şeklindeki çakmaklar, uyuşturucular, maytap, nesli tükenmekte olan vahşi hayvanlar, pornografik filmler ve dergiler. Ülkeye uyuşturucu sokmak idam cezasına tabi. Kişisel kullanım için ülkeye sakız sokulabiliyor ancak çiğnedikten sonra mutlaka çöpe atmak gerekiyor.
Singapur Hakkında İlginç Bilgiler
Singapur’da kimse kirada oturmuyor: Hükümet ev satın almaya yönelik kolaylık sağlayıp nakit desteği verdiği için, genç yaştaki insanlar dahi kendi evlerini satın alıyor. Kirada oturan kişiler, genellikle expat’lar.
Örneğin yeni mezun ve henüz birikimi olmayan bir öğrenci yalnızca 10 Singapur Doları (yaklaşık 20TL) yeni inşasına başlanan bir binadan ev almak için tek seferlik bir ödeme yapıyor.
Evin inşaatı 3 yıl içerisinde tamamlandığında devlet 100 bin Singapur Doları nakit destek veriyor ve insanlar bu desteği 65 yaşlarına kadar geri ödeyebiliyor.
Doğum yapmaya teşvik: Singapur’daki düşük doğum oranını yükseltmek için yeni doğum yapan kadınlara 10.000 Singapur Doları çocuk yardımı yapılıyor ancak yine de doğum oranı yükseltilemiyor.
Singapurluların %80’i evinde yemek pişirmiyor: Dünya mutfaklarının çoğu lezzetinin Singapur’da bulunması ve Singapur hükümetinin restoran hijyen ve fiyatları üzerinde standart sağlayamaya yönelik çalışmaları sonucunda, Singapurluların %80’i evinde yemek pişirmiyor
Ülkenin neredeyse yarısı yemyeşil: Singapur’un %20’si yeşil alanlarla kaplı. Son yıllarda ‘dikey yeşillendirme’ projesiyle, binaların balkon ve terasları da yeşilliklerle kaplanarak bu oran %40’a çıkarılmış.
Singapur, bitki çeşitliliği açısından çok zengin. Yalnızca Bukit Timah adlı bölgede, Latin Amerika’da bulunan bitki çeşitliliğinin üç kat fazlası bulunuyor.
En uzak mesafe 20 dakika: Singapur hükümeti, tüm ulaşım sisteminin düzenini, Singapurluların işlerine giderken 20 dakikadan fazla yolda harcamaması gerektiğine inanarak kurmuş. Hükümete göre, Singapurlular günde 8 saatten fazla çalışmamalı ve 20 dakikadan fazla trafikte olmamalı.
Otomobil fiyatları çok pahalı: Çevreyi korumak ve insanların toplu taşıma araçlarını daha yaygın kullanmasını sağlamak adına araç fiyatları çok yüksek tutuluyor. Ev fiyatları 300.000 Singapur Doları iken araç fiyatları 150.000 Singapur Doları civarında.
Spor yapmayı seven bir ülke: Singapur halkı, spor yapmayı çok seviyor ve hükümet de kendilerini bu yönde teşvik ediyor. Parkların birçoğu 24 saat açık ve girişler ücretsiz. 7’den 70’e herkes sabahın erken saatlerinden gece saatlerine parklarda kano, yürüyüş ve koşu yapıyor.
Çok kültürlülük ve eşitlik: Singapur’da Müslüman, Budist ve Araplar barış içerisinde yaşıyor. Bu barış ve huzur ortamı, hükümetin başarılı politikalarının bir sonucu. Hükümet, her bir bölge için eşit derecede kota koymuş ve Singapur’da her din mensubundan her bölgede eşit oranda nüfusun yaşaması ve herkesin, diğer dinlerin bayramlarını da kutlaması için ev almak için başvuru yapanları bizzat bu açıdan değerlendiriyor.
Singapur Yeme ve İçme
Singapur dünyanın en çok çeşit yemeğini bir arada bulabileceğiniz bir yeme içme cenneti. Asya yemeklerinden benim gibi hazzetmeyenler için dahi çok zengin seçenekleri sunuyor. En basit sokak tezgahı atıştırmalıklarından, nadir sunulan özgün ve lüks yemeklere kadar her şey var bu coğrafyada ve Singapurlular yemek yemeye çok önem verir.
Çok çeşitli olan Singapur mutfağında tüm kültürlerden izler bulmak mümkün. Hint, Çin, Malezya ve Tayland yemeklerinin ağırlıkta olduğu bölgede son dönemlerde Türk, İspanyol, Lübnan, İtalyan mutfakları da gelişme gösteriyor. Lüks restoranların yanı sıra sokak satıcılarının da sayısının fazla olduğu yerde, herkese uygun alternatif lezzetler bulmak mümkün.
Genel olarak değişik tatlardaki Hint ve Çin yemeklerinin, alışılmış Avrupa damak tadına yakın pişirildiği restoranlarda neredeyse tüm mutfaklar birbirine geçmiş durumda. Uygun fiyatlı deniz ürünleri ile Singapurluların yemeklerinde sıkça kullandığı zencefil, sarımsak, acı biberle kızartılmış yengeç yerel lezzet olarak öne çıkıyor.
Tüm dünya lezzetlerinin ve yemek kültürün birleşip sunulduğu Singapur’da baharatlar vazgeçilmezlerin başında yer alıyor. Et, balık ve tavuğun daha çok tercih edildiği yemekler, kullanılan baharat ve soslarla benzersiz tatlarda gelenlere sunulmaya devam ediyor.
Singapur Nehri’nin iki yakasına serpiştirilmiş, her tür mutfağı sunan çok sayıda restoran, bar ve işletme, şehrin en canlı adreslerini oluşturuyor. Nehrin ‘Clarke Quay’ adlı tarafı restoran, restoran ve sokak lezzetlerinin çok uygun satıldığı tezgahların yoğun olduğu, gezmeye doyamayacağınız bölgesi.
Bir kişinin en az 50-70 TL gibi fiyatlarla doyabileceği göz önüne bulundurulursa, restoranların hiç de ucuz olmadığı söylenebilir. Aynı zamanda bir Adana kebapçısı da faaliyet gösteriyor. 15 yıl önce yerleşen Antakyalı ve Arap kökenli Halil Usta’nın dükkanında alışık olduğunuz tatları yakalayabilirsiniz. Nehrin diğer tarafı olan ‘Boat Quay’ bölgesi ise sabaha kadar açık barlarıyla ünlü.
Asya ülkelerinin karakteristik özelliklerini pek de taşımayan, yüksek hayat standartları ile bilinen Singapur, nefis doğası, çok çeşitli ve ilginç tema parkları ve alanları, sunduğu eğlence ve zengin deneyim seçenekleriyle her yıl milyonlarca turisti misafir ediyor.
Singapur’a gitmedim ama uluslararası havalimanında bulunmuştum. Botanik bahçesi gibi bir havalimanıyla karşılaşınca epey şaşırdım. Havalimanının her noktası rengarenk tropik bitkilerle dolu. Sadece havalimanını görmek için bile Singapur’a gidilir.