Önemli Kuş Gözlem Alanı: Göksu Deltası, Silifke

Göksu Deltası, dünyanın sayılı göç yollarından birisi olan ve nadir görülen ve nesli yok olma tehlikesi altındaki kuş türlerinin yaşama, üreme, beslenme ve konaklamalarını imkan sağlayan önemli bir yer. Uluslararası öneme sahip bu sulak alan, Mersin’in Silifke ilçesinde yer alıyor. Delta ayrıca bir çok endemik bitkiye de ev sahipliği yapıyor.

Toplam alanı 10 bin hektar olan ve Türkiye’de yaşayan 450 kuş türünün 334’ünün yaşadığı Göksu Deltası, Orta Toroslar eteğinde yer alan Silifke’nin güney ucunda, Göksu Irmağının oluşturduğu kıyı ovası üzerinde bulunuyor. Deltada irili ufaklı göller, sazlıklar, kumullar ve kumsallar yer alıyor.

Göksu Deltası, Silifke

Göksu Deltası, Mersin‘in Silifke ilçesinin güneyinde, Göksu Nehrinin Akdeniz’e taşıdığı alüvyonlar ile oluşmuş. Türkiye’nin Akdeniz kıyısındaki en önemli sulak alanlarından biri olan delta 10 bin kilometrekarelik bir havzaya sahip. Özel Çevre Koruma sınırları içerisinde 10 adet yerleşim yeri bulunuyor ve koruma altındaki toplam alanıyla 226 kilometrekare alana yayılıyor.

Taşeli Platosundan doğan ve Geyik Dağlarından gelen sularla beslenen Göksu Nehrinin Akdeniz’e döküldüğü noktada yer alan delta irili ufaklı göller, sazlıklar, kumullar, kumsallar ve yerleşim alanlarından oluşuyor. Paradeniz Dalyanı, Akgöl, Kuğu ve Arapalanı deltada bulunan göllerin en büyükleri.

Türkiye’nin diğer bölgelerinde nadir görülen göçmen, kışlayan ve kuluçkaya yatan birçok kuş türü burada daha sık görüldüğünden, delta kuş gözlemciliği ve kuşbilimciler (Ornitolog) için çekim merkezi konumunda yer alıyor. Kuş türlerinin bazıları deltayı sadece göç yolu olarak kullanırken, bazılarıysa deltada ürüyor veya kışı burada geçiriyor.

Dünya çapında nesli tehlikede olan küçük karabatak, tepeli pelikan, yaz ördeği, dikkuyruk, ak kuyruklu kartal, şah kartalı, küçük kerkenez ve ada martısı Göksu Deltasının ağırladığı kuş türlerinden bazıları.

Saz horozu, yaz ördeği, yalı çapkını, kızıl bacak, kızıl şahin, balıkçıl, sakar meke, yeşilbaş ördek gibi kuş türleri Göksu deltasında sürekli görülebiliyor. Flamingolar ise kışın burayı kullanıyor.

Delta, deniz kaplumbağalarının Doğu Akdeniz’de yer alan birinci derece yumurtlama alanı olduğundan oldukça öneme sahip. Kuşlar dünyasında özel bir yere sahip olan saz horozu Göksu Delta’sının sembolü aynı zamanda. Bir yaşına ulaşan genç saz horozları, dünyaya yeni gelen yavruların beslenmesinde anne ve babalarına yardım ettiğinden aile dayanışması açısından ilginç bir yere sahip.

Göçün en yoğun olarak yaşandığı nisan ve eylül ayları, kuş gözlemciliği açısından en uygun zaman. Sabahın en erken saatleri kuş gözlemlemek için deltaya gelmek gerekiyor. Yanınıza dürbününüzü alın, doğa ile uyumlu kıyafetlerinizi giyinin ve kuşların hareketli dünyasına eşlik edin.

Göksü Deltasında görülebilecek kuş türleri

Küçük karabatak ve tepeli pelikan, üreyen yaz ördeği (50 çift ile Türkiye’nin bilinen en büyük popülasyonu) ve pasbaş patka, kışlayan büyük orman kartalı ve şah kartal gibi nesilleri dünya ölçeğinde risk altındaki bu türlerle, delta önemli kuş alanları arasında yer alıyor.

Ayrıca, küçük balaban, gece balıkçılı, alaca balıkçıl, erguvani balıkçıl, turaç, saz horozu, kocagöz, bataklık kırlangıcı, akça cılıbıt, mahmuzlu kız kuşu ve küçük sumru gibi türler bölgede önemli sayılarda ürüyor.

Aralarında boz kaz, fiyu, çamurcun, kaşıkgaga ve sakar mekenin bulunduğu büyük sayılarda sukuşu alanda kışlarken, göç sırasında da çok sayıda çeltikçi ve leylek burada konaklıyor.

Doğru dürbün seçimi, kuş gözlemi için dikkat etmeniz gereken ilk ve önemli ayrıntılardan biri. Başlangıç için 7x, 8x veya 10x büyütme oranına sahip bir dürbün tercih edilebilir. Objektif çapı olarak da 30-50 mm arasındaki lens boyutları yeterli.

Kuş bankası ve buluşma platformu

Kullanıcıların dünyanın her yerinden kayıt girebilecekleri, Türkiye kuş kayıtlarını araştırabilecekleri bir veri bankası olan worldbirds.org istatistiklerine göre Türkiye’den 435 farklı kuş türüne ait yarım milyona yakın kaydı barındırıyor.

Doğal ortamında yaşayan kuş türleri hakkında anonim olarak bilgi ve fotoğraf toplanıp paylaşılması amacıyla kurulan bir platform olan trakus.org, bugüne kadar Türkiye’de gözlenen 456 kuş türü hakkında ilginç detaylar sunuyor.

Göksu Deltası civarında görülecek yerler

Göksu Deltası ve yakın çevresi tarihi ve arkeolojik değerler açıdan da çok zengin. Delta içerisinde yer alan üç höyük kalıntısının Hitit dönemine ait olduğu düşünülüyor. Paradeniz Lagünü kenarındaki kumullarda Roma ve Bizans dönemlerine ait büyük bir yapı kalıntıları bulunmuş.

İncekum yakınlarında ve Akgöl’ün güneyinde yer alan kumullarda da yine kalıntılar yer alıyor. Altınkum ve Gazi Çiftliğinde yer alan iki yatır bölgedeki 7 kardeş yatırlarından ikisini oluşturuyor.

Hacıpaşalar çiftliğinde bulunan 2 alçak Höyük, Roma-Bizans kalıntıları, Ulugöz Su Kovaları ve Atatürk Çiftliği tarihsel nitelikteki yerlerden bazıları. Ayrıca Deltanın batısında tarihi 13 ve 14. yüzyıla kadar uzanan Roma, Bizans ve Ermeni kalıntıları da var.

SİLİFKE’DE NEREDE KALINIR
🏡 Silifke’de konaklamayı düşünenler için, deniz kenarında yer alan bölgenin en iyi otellerinden Altınorfoz Otel en uygun seçim olabilir. Eğer Mersin merkezde konaklayacaksanız otel tavsiyem Sultaşa Otel ve HostaPark Otel. Eğer zincir otellerde kalmak istiyorsanız Divan Mersin ve Mersin HiltonSA daha önce kaldığım şehrin en iyi otelleri. Yine Anamur’daki Ünlüselek Otel de konakladığım yerlerden biriydi.

Göksu Deltası ziyaret bilgileri ve giriş ücreti

🗺 Adres: Kurtuluş Mahallesi, 33940 Silifke, Mersin 📲 tvk.csb.gov.tr/goksu-deltasi
⏰ Göksu Deltası ziyaret saatleri: Göksu Deltası, yılın her dönemi 08.30-19.00 saatleri arasında ziyarete açık. Delta, haftanın 7 günü ziyaret edilebiliyor.
🔐 Göksu Deltası giriş ücreti: Göksu Deltası giriş ücreti alınmıyor. Mangal ve av ekipmanlarının deltaya girişine izin verilmiyor.

Göksu Deltası, Silifke ilçe merkezine 15 km, Mersin’e 95 km, en yakın havalimanı olan Adana Şakirpaşa Havalimanına ise 167 km uzaklıkta. Deltaya Mersin yönünden gelişlerde Mersin-Antalya Karayolunda, Silifke’den önce yer alan Atayurt Kavşağından dönülerek ulaşılıyor. Taşucu ve Antalya yönünden gelişlerde ise Taşucu merkezden Kum Mahallesi plajının da olduğu sahil yolunun takip edilmesi gerekiyor.

Göksu Deltası, Akdeniz kıyı şeridinin en önemli sulak alanlarından biri. Kuşların göç rotasında yer alması nedeniyle bölgede kuş gözlemi yapılabilen az sayıdaki yerden olan delta, doğal güzellikleri ve temiz havasıyla da muhteşem bir atmosfere sahip.