İstanbul‘un Fatih ilçesi Fener semtinde bulunan Özel Fener Rum Erkek Lisesi, kentte eğitim öğretim hayatını sürdüren az sayıdaki Rum eğitim kurumundan biri. Haliç sırtlarında, tarihi bir mahallede yer alan okul, mimarisi ve kent belleğindeki yeri ile İstanbul’un en ihtişamlı yapıları arasında gösteriliyor.
Osmanlı İmparatorluğu’nun İstanbul’u fethetmesinin ardından Fatih Sultan Mehmet ile Patrik Gennadios arasında yapılan anlaşmayla, 1454’te kurulan okulun günümüzdeki binası ise 1881 yılında inşa edildi.
Özel Fener Rum Erkek Lisesi, İstanbul
İstanbul’un fethinin ardından İstanbul’u terk eden Bizans’ın tüccarları ve eğitimli yönetici kesimi Osmanlı İmparatoru Fatih Sultan Mehmet’in çağrısıyla kente geri döndü. İtalya, Ege Adaları ve Fransa’ya yerleşen Ortodoks Rumların şehre dönmesi için ferman yayınlayan Fatih, fermanında Ortodoksların kendi dillerinde eğitim yapabileceklerini, ibadethanelerinde özgürce ibadet edebileceklerini bildirdi.
Fatih Sultan Mehmet ile Patrik Gennadios arasında yapılan anlaşmayla 1454’te Fener’de kurulan okul yüzyıllar boyunca Patrikhane Akademisi ya da Rum Mekteb-i Kebiri olarak anıldı.
Osmanlı’nın yüksek mevkilerinde görev alan çok sayıda tercümanın yanı sıra yüksek din görevlileri, patrik ve beylerin yetiştiği Patrikhane Akademisi’nde klasik filoloji, edebiyat, teoloji, antik ve çağdaş felsefe gibi dersler okutuluyordu.
1861’den sonra klasik eğitim veren bir liseye dönüşen eğitim kurumu, günümüze kadar ulaşan binasına 1881’de taşındı. Mimar Dimadis tarafından inşa edilen yokula 1903’te ilkokul öğretmeni yetiştirmek amacıyla yeni bölümler eklendi.
Haliç kıyısında yer alan en ihtişamlı yapılardan biri olan okul, Cumhuriyet’in ilanından sonra Fener Rum Erkek Lisesi adını aldı. Okulun karma olmasından sonra ise bitişik sokakta eğitim alan kız öğrenciler de aynı binaya taşındı.
Haliç’in her iki yakasındaki yapılar arasında Süleymaniye Camisi’nden sonra en büyük bina olan Fener Rum Erkek Lisesi’nin inşasında kullanılan malzemelerin çoğu Fransa’nın Marsilya kentinden getirildi. Kendisi de Fener Rum Lisesi’nden mezun olan Mimar Dimadis, İtalya ve İspanya’da yaptığı şatoların ardından başladığı okul inşasını 5 yılda tamamlamış.
Fener Rum Erkek Lisesi, kırmızı ateş tuğlaları, yüksek ve geniş cephesi, ortasındaki kubbeli kalın kulesi ile Fener sırtlarında görkemiyle kendini gösteren bir güzelliğe sahip. Birçok kişinin görkemi nedeniyle Fener Rum Patrikhanesi ile karıştırdığı okul, İstanbul’un belleğinde önemli bir yere sahip.
 |  |
