Bursa‘nın Tirilye beldesi başlı başına keşfedilmeyi bekleyen bir turizm cenneti. Tarihi ahşap evleri, taş evleri ve kırmızı kiremitli çatılarıyla göze çarpan şirin belde Trilye, dar sokakları, tarih dolu mekanları ile ziyaretçilerini tatmin edecek güzellikte. Son yıllarda popülerleşmeye başlayan belde, sit alanı olduğundan özgün yapısını kısmen koruyor.
Her sokağının tarih koktuğu eski bir Rum köyü olan Tirilye, Mudanya ilçesine 10 dakika uzaklıkta bulunuyor. Her ziyaretimde daha da kalabalıklaştığını gördüğüm belde İstanbul’dan günübirlik veya bir hafta sonu rotası olarak ziyaret edilebilir.
Antik çağlardan beri yerleşime açık olan Tirilye ve çevresi, Osmanlılar tarafından fethedilene dek Rumların yaşadığı bir yerleşim bölgesi olma özelliğini sürdürdü. 1330’larda Tirilye ve çevresini Osmanlı topraklarına katan Orhan Bey, yerli Hristiyan halkın bölgede kalmasına izin verdi. Trilye’ye Daha sonra Anadolu’nun çeşitli yörelerinden Müslümanların yerleştirildiği Tirilye’de, çoğunluk Kurtuluş Savaşı sonucuna kadar Hıristiyanlardan oluşuyordu.
Günümüzde hiç Rum vatandaşın bulunmadığı Tirilye’de, nüfus mübadelesinden önce, nüfus ağırlıklı olarak Rumlardan oluşuyordu. Mübadeleden sonra, Girit ve Bulgaristan göçmenlerinin yerleştirildiği köyde, Yunanistan’da kurulmuş aynı isimli kardeş kasabadan Trilye’ye turistik amaçlı ziyaretler oluyor.
Dündarevi: Yuannes Kilisesi, Trilye
Dündarevi’nin (Hagios Ioannes Church), 12. yüzyılda yapılmış bir kilise. Adı Yuannes Kilisesi olan yapı, Rumların bölgeyi terk etmesinin ardından özel mülkiyete geçmiş. Tirilye’nin önemli tarihi yapılarından biri olan üç katlı binaya, kemerli taş bir kapıdan giriliyor. Binanın giriş bölümü küçük ve kareli pencerelerden oluşuyor. İkinci katta ise daha büyük ve dikdörtgen şeklindeki pencereler kemerle tamamlanmış.
Enverpaşa Mahallesi Kaptan Sokak’ta bulunan Dündarevi günümüzde boş bekliyor. Daha önce içerisinde üç aile yaşıyordu. İlerleyen zamanlarda butik otele dönüştürülmesi planlan Yuanes Kilisesinin tamamen turizm amaçlı kullanılması düşünülüyor. Bu sayede beldeyi ziyarete gelen ve konaklayan turist sayısının artması ve beldeye ekonomik kazanç sağlanması planlanıyor.
Trilye yürüyerek birkaç saatte gezilebilecek kadar derli toplu. Görülmesi gereken yerler birkaç tarihi yapıdan ibaret. Duvarlarına tarihte ilk kez resim yapılan Kemerli Kilise, Osmanlı tarafından camiye dönüştürülen Fatih Camii ile ev olarak kullanılan Dündar Evi hemen onu takip ediyor. Dündar Evi aynı zamanda yemekhane olarak kullanılmış olduğu için bu adla anılıyor.
Tirilye’de 2 veya 3 katlı evlerin bazılarının yaşı beş yüze ulaşıyor. Görkemli olmasına rağmen yıkık ve terkedilmiş Taş Mektep, Kemerli Kilise harap durumda. Her ikisine de ancak dışarıdan bakabiliyorsunuz.
İstanbul’dan 90 dakikalık feribot yolculuğuyla ulaşabileceğiniz Tirilye, şehirden kaçıp biraz mavi, biraz yeşil ve biraz tarih isteyenleri kendisine çekiyor. Mudanya’dan minibüslerle kolaylıkla gidebileceğiniz Tirilye’ye, özel aracınızla da Bursa’dan önce Mudanya’ya, sonrasında ise 10 dakikalık virajlı bir sahil yolunu takip ederek de ulaşabilirsiniz. Yolun manzarası da muhteşem!
 Trilye'de gezilecek yerler arasında.){kind=link}