Bingöl Yüzen Ada: Yüzen Adalar Tabiat Anıtı 🏝

Yüzen Adalar, Bingöl’ün Solhan ilçesinin Hazarşah köyü Aksakal mezrasında yer alan ilginç bir krater gölü. Turnalar Gölü olarak isimlendirilmiş gölet Bingöl-Solhan karayolundan sapınca 5 km kadar içeride yer alıyor. Üç tarafı tepelerle çevrili yer sıradışı bir tabiat olayına sahne oluyor.

Etrafı sık çayırlarla kaplı krater gölünün ortasında yer alan üzeri otlarla örülü üç minik adacık, göl üzerinde serbestçe hareket edebiliyor. Karayla bağlantısı olmayan toprak parçası üzerinde yer alan otların kökleri toprağı öyle bir sarmalamış ki kökler ve toprak yekpare olup adacıkları oluşturmuş.

Geçmişte orada öylece duruyordu. Köyün çocukları suya atlayıp adaları kenara sürüklüyorlardı. Dileyen adalara atlayıp sopalarla göl üzerinde hareket ediyordu. Şimdi etrafı çevrilmiş. Orman ve Su İşleri Bakanlığı tarafından Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğünce 2005 yılında Yüzen Adalar Tabiat Anıtı olarak koruma altına alınmış.

Solhan Kaymakamlığı ile Fırat Kalkınma Ajansı’nın hazırladığı proje ile Yüzen Adalar’ın çevre düzenlemesi yapılarak bir tabiat anıtı olarak ziyarete açıldı. Ben de Fırat Kalkınma Ajansı‘nın düzenlediği bir geziyle bu doğal şaheseri görme fırsatı buldum.

Yüzen Adalar Tabiat Anıtı

Yüzen adaların bulunduğu yerin oluşumu eski bir heyelan kütlesine bağlı olduğu tahmin ediliyor. Krater gölüne su içmeye gelen canlıların ayaklarının çıkardığı tozların krater gölünün üstünü kapladığı, sucul bitkilerin bu toprağı tutarak kök salıp, zamanla tüm göletin üzerini tamamen kapattığı biliniyor.

Keçemsi ve saz gibi birbirini tutan bitkiler, sudan daha az yoğunlukta bir kara kütlesi oluşturmuş. Çayırlık gibi görünen alanda yetişen bir dişbudak ağacını kesmeye gelen biri, ağacı kökünden çıkarınca altından su çıkınca buranın bir gölet olduğu anlaşılmış. Geçmişte 2000 metre kareden fazla alana yayılan göl alanı bugün 600 metreye kadar daralmış.

Eski göl yüzeyi ise bataklığa dönüşmüş, üzeri sazlıklarla kaplı. Krater gölü tatlı suya sahip, o yüzden rahatlıkla adacıkların üzerinde ve krater ağzında otlar yetişiyor. Çayır, ayrık ot ve suda yetişen çeşitli bitkiler bu suyla besleniyor.

Yazın en sıcak zamanında çevresindeki arazilerin kupkuru olduğu günlerde bile alan yemyeşil. Köylüler zaman zaman tırpanla buradaki çayırları biçip hayvanlarına yem yapıyor.

Her bir adacığın çapı yaklaşık 10 metre civarında. Her üç ada birbirinden bağımsız hareket edebilme kabiliyetine sahip. Hiçbir tarafla bağlantıları yok. Adacıkların birinin üzerinde birkaç tane de bodur dişbudak ağacı yetişmiş.

Üzerine çıktığınızda sal gibi her tarafa ağır ağır hareket edebiliyor. İnsan etkisi olmasa da doğal şartlarla adacıklar sürekli hareket halinde.

Gölün derinliğinin 110 metreden fazla olduğu sanılıyor. Gölün altından ve kemerlerinden giren suyla besleniyor. Yaz ve kış aylarında su seviyesi aynı. Bingöl Yüzen Adalar, organik madde bakımından çok zengin ve verimli bir su kalitesine sahip. Balık yetişebiliyor.

Yüzen Adaların çevresi bir setle kapanmış, set boyunca ada çevresinde yürüyüp farklı açılardan görebiliyorsunuz, ancak gölün yanına yaklaşamıyorsunuz. Etrafı çit kapı kilitli. En güzel fotoğrafı çekmek için hemen yanındaki yamaçta yer alan seyir terasına çıkın.

Yüzen Ada çevresindeki yamaçlar meşe ağaçları ve çalılıklarla kaplı. Yüzen Adalar Tabiat Parkının girişinin gölet, onun arkasında bir amfitiyatro onun da ötesinde piknik yapmak isteyenler için bir mesire alanı var.

Hafta sonları yöre halkı ve diğer illerden gelenler öğlen olmadan mesire alanını doldurup tüm gününü burada geçiriyor. Tabiat parkında çeşme, tuvalet ve çay kahve ve bazı ihtiyaçlarınızı temin edebileceğiniz bir cafe yer alıyor.

Bingöl Yüzen Adalar dışında ülkemizin farklı coğrafyalarında 22 kadar başka yüzen ada var. Benzer yüzen adalardan Adıyaman Çat Barajı üzerinde de onlarcası var. Adıyaman’ın Çelikhan ilçesindeki baraj suyunun yükselmesiyle ortaya çıkan yüzen adalar, hava sıcaklığının sıfırın altına düşmesiyle kışın donuyor

Erzurum’un Tortum ilçesindeki Zökün Gölünde, Afyonkarahisar Eber Gölünde, Rize Ardeşen’deki Koçdüzü yaylasında, Konya Akşehir Gölünde ve Denizli Işıklı Gölünün bazı kesimlerinde yüzen ada bulunuyor. Etrafı yeşil alanla kaplı olmadığından Solhan’daki yüzen adalar kadar çekici değiller.

Bingöl Yüzen Adalara nasıl gidilir

Solhan ilçesine yaklaşık 10 km uzaklıkta yer alıyor. Bingöl’ün Solhan ilçesini Muş ili istikametine geçtikten sonra ana yoldan 5 km içerdeki bu doğa harikasını mutlaka görün derim. Yollar ise fena değil. Yeterli otopark alanı var. Yöre halkı hafta sonu piknik için buraya akın ediyor. Bingöl Yüzen Adalar Tabiat Parkında küçük bir de işletme var.

Bingöl’e yolunuz düşerse, dünyada gün doğumunun en güzel göründüğü yerlerden Karlıova’ya da gidin. Karlıova ilçesine kadar yol asfalt, dağın zirvesine kadar giden yol ise stabilize. Her yıl en iyi görüntü 15 Temmuz-15 Ağustos tarihleri arasında ortaya çıkıyor. Şekilden şekle giren güne, doğaya inanılmaz ışık huzmeleri saçıyor.

Bingöl Yüzen Adalar fotoğraflarının tümünü Samsung Galaxy S20+ ile çektim. İzinsiz başka mecrada paylaşılamaz.