Zinciriye Medresesi: Mardin’in Tarihi ve Mimari Hazinesi

Mardin‘in tarihi dokusu içinde önemli bir yere sahip olan Zinciriye Medresesi, göz alıcı mimarisi, dilimli kubbeleri ve anıtsal giriş kapısı ve geçmişiyle ziyaretçilerini büyüleyen yapılar arasında. İki adet dilimli kubbesi şehrin karakteristik siluetlerinden biri. 1385 yılında Artuklu Sultanı Melik Necmettin İsa tarafından inşa ettirilen medrese, hem dini hem de ilmi bir merkez olarak uzun yıllar boyunca hizmet vermiş. Günümüzde hem tarih meraklıları hem de fotoğraf tutkunları için popüler bir destinasyon olmayı sürdürüyor.

Mardin’in Merkez ilçesinde bulunan, 1985’te Aksaray Müzesi olarak da hizmet veren yapı, Selçuklu mimarisinin ve süslemelerinin en güzel örneklerinden biri. Bir kale görünümü sergileyen yapı, Osmanlı Devletinin son zamanında hapishane olarak kullanılırken, günümüzde restore edilerek sosyal ve kültürel etkinliklerin düzenlendiği bir merkez görevi görüyor. Tarihi atmosferi ve eşsiz taş işçiliğiyle Zinciriye Medresesi, Mardin’i ziyaret eden herkesin mutlaka görmesi gereken yerlerden biri.

Zinciriye Medresesi, sadece bir eğitim merkezi olmanın ötesinde, Mardin’in kültürel ve tarihi mirasının bir parçası. Yüzyıllar boyunca farklı medeniyetlere ev sahipliği yapan Mardin’de, bu tür yapılar hem geçmişin izlerini taşıyor hem de günümüze ışık tutuyor. Ayrıca, yüksek bir noktada yer aldığından muhteşem bir Mardin manzarası için ziyaret etmenizi tavsiye derim.

Medresenin terasından özellikle gün batımı manzarası inanılmaz etkileyici ve mistik. En üst kata çıktığınızda Mardin ayaklarınızın altında oluyor. Bütün Mezopotamya ayaklarınızın altında kalıyor. İki kubbe arasına çıkmak mümkün. Şehrin tümünü görebileceğiniz ender yerlerden biri. Çok otantik ve tarihi dokusu karşısında etkilenmemek mümkün değil.

Zinciriye Medresesi hakkında bilgiler 🇹🇷

Zinciriye Medresesi (Sultan İsa Medresesi), Mardin’deki yapıların en görkemlilerinden biri. Mardin’de hüküm süren son Artuklu Sultanı olan Melik Necmettin İsa bin Muzaffer Davud bin El Melik Salih tarafından 1385’te yaptırılmış. Tarihte iz bırakan önemli eğitim kurumlarından biri olan Zinciriye Medresesi, Artuklu medreselerinin tüm mimari özelliklerini taşıyan ve eşsiz Mardin dokusunu oluşturan tarihi yapılardan biri.

Zinciriye Medresesi, Artuklu döneminin en önemli eğitim kurumlarından biri olarak kabul ediliyor. 14. yüzyılda inşa edilen yapı, dönemin bilim insanlarını ve alimlerini ağırlamış, medrese eğitimiyle bölgenin kültürel gelişimine katkıda bulunmuş. Sultan Melik Necmettin İsa, Moğollar tarafından tahtan indirilip burada hapsedildiği için medrese, tarihin önemli olaylarına da tanıklık etmiş.

Zinciriye Medresesi, Artuklu mimarisinin en güzel örneklerinden biri olarak gösterilir. Taş işçiliği ve süslemeleriyle dikkat çeken yapı, iki avlu ve büyük bir kubbeye sahip. Medresenin ana giriş kapısı, ince detaylarla süslenmiş. Ziyaretçilerime ihtişamlı bir karşılama sunuyor. Ayrıca yapı, derslikler, öğrenci hücreleri, mescid ve türbeden oluşan geniş bir komplekse sahip.

Kuruluşundan itibaren bir eğitim kurumu olarak kullanılan Zinciriye Medresesi, İslamî ilimlerin öğretildiği bir merkezdi. Medrese içerisinde matematik, astronomi, felsefe ve dinî bilimler üzerine dersler verilirdi. Aynı zamanda döneminin en büyük rasathanelerinden birine ev sahipliği yapmıştır. Sultan Melik Necmettin İsa’nın sürgün hayatını burada geçirdiği de biliniyor.

Elverişli konumu nedeniyle geçmişte rasathane olarak kullanılan tarihi yapının içerisinde Sultan İsa’nın türbesi geniş bir alanı kaplıyor. Medrese iki kat üzerinde avlu, cami, türbe ve çeşitli ek mekânlardan oluşuyor. Camisinin mihrabının etrafı kakma motiflerle işlenmiş, minber ise kesme taştan yapılmış. Üst kat ise bir zamanlar medresede okuyan kişilerin kaldığı çok küçük oda mekânlarından oluşuyor.

Zinciriye Medresesi nerede 📍

Zinciriye Medresesi, Türkiye’de Güneydoğu Anadolu Bölgesinin Dicle Bölümünde yer alan Mardin şehrinde yer alıyor. Mardin’in kent merkezindeki Şar Mahallesi sınırlarındaki medrese, kaleye çıkan yol üzerinde bulunuyor. 1. Cadde üzerinden Kuyumcular Çarşısına varmadan merdivenlerden kaleye çıkan yol üzerinde yer alıyor. Şehir merkezine oldukça yakın olan medrese, Mardin Kalesinin hemen altında konumlanmış.

Mardin’e ulaştıktan sonra Zinciriye Medresesi’ne gitmek oldukça kolaydır. Şehir merkezinden yürüyerek ulaşabileceğiniz gibi, dolmuş veya taksiyle de buraya varabilirsiniz. Özellikle dar ve taş döşeli sokaklardan geçerek yapılan yürüyüş, Mardin’in otantik atmosferini hissetmenize yardımcı olur.

Medresenin en üst katına tırmanırken kullanılan merdivenlerin, aşırı dik, korkuluksuz ve ergonomiden uzak maalesef. Çıkması zor olsa da çıktığınız zaman gördüğünüz manzara harikadır. Manzarası şahane olsa da kendisi oldukça bakımsız kalmış. Giriş 10 TL ancak bakanlığa bağlı olmasına rağmen makbuz kesmediler. Maalesef Müze Kart da geçmiyor ve öğrenci indirimi de yok.

Zinciriye Medresesine nasıl gidilir ✈️

Zinciriye Medresesine hava yoluyla ulaşım: Mardin’in Kızıltepe ilçesinde, kent merkezine 25 km uzaklıkta yer alan Mardin Havalimanına İstanbul, Ankara ve İzmir’den direkt uçak seferleri var.

Türk Hava Yolları İstanbul Havalimanından (2 saat 5 dk), Pegasus Hava Yolları İstanbul Sabiha Gökçen Havalimanından (1 saat 55 dk), AnadoluJet Ankara Esenboğa Havalimanı’ndan (1 saat 25 dk) SunExpress ise İzmir Adnan Menderes Havalimanından (1 saat 55 dk) Mardin’e direkt uçak seferi düzenliyor.

Mardin Havalimanından Zinciriye Medresesine ulaşım: Kızıltepe ilçesinde yer alan Mardin Havalimanından havayolu şirketlerinin sağladığı servislerle veya minibüse binerek merkeze gelebilir buradan medreseye taksiyle geçebilirsiniz. Mardin’e ulaştıktan sonra Zinciriye Medresesi’ne gitmek oldukça kolay. Şehir merkezinden yürüyerek ulaşabileceğiniz gibi, dolmuş veya taksiyle de buraya varabilirsiniz. Özellikle dar ve taş döşeli sokaklardan geçerek yapılan yürüyüş, Mardin’in otantik atmosferini hissetmenize yardımcı olacaktır.

Zinciriye Medresesine kara yoluyla ulaşım: Ortadoğu ülkelerini, Şanlıurfa ve Gaziantep üzerinden Adana’ya bağlayan E-90 karayolu üzerinde bulunan Mardin’e Türkiye’nin pek çok şehrinden otobüs seferleri düzenleniyor. Otobüs bileti fiyatları için Enuygun.com sitesine bakabilirsiniz.

Mardin’e karayolu ile; Diyarbakır, Şanlıurfa, Batman ve Şırnak’tan direk ulaşım imkanı var. Şanlıurfa-Ceyhan ray hattı ile Mardin’e demiryolu ile ulaşmak mümkün. Mardin’de şehir içi ulaşım minibüs-dolmuş, otobüs ve taksi ile sağlanıyor. Şehir merkezi içerisinde mesafeler çok uzak olmadığından rahatlıkla merkez ilçede yer alan medreseye ulaşabilirsiniz.

Zinciriye Medresesi, 14. yüzyılda inşa edilen ve mimari yapısıyla Mardin’in en önemli tarihi yapıları arasında. Zinciriye Medresesi’ni ziyaret etmek için en ideal zaman bahar ve sonbahar ayları. Yaz aylarında Mardin oldukça sıcak olabileceğinden, serin havalarda gezmek daha keyifli olur. Ayrıca, medrese içerisindeki ışık oyunları ve gölge detayları, gün doğumu ve gün batımı saatlerinde daha etkileyici bir hale geliyor.

Zinciriye Medresesi, tarih, kültür ve mimariyi bir arada sunan eşsiz bir yapı. Mardin’in köklü geçmişine ışık tutan bu medreseyi ziyaret ederek, hem geçmişin izlerini sürebilir hem de etkileyici bir atmosferde vakit geçirebilirsiniz. Eğer Mardin seyahatinizin unutulmaz bir parçası olmasını istiyorsanız, Zinciriye Medresesi’ni gezi listenize mutlaka ekleyin.