Into the Wild: Luang Nam Tha

Luang Nam Tha, Laos’un kuzey bölgesinde yer alan bir kasaba. II. Indochina Savaşında neredeyse yok edilen kasaba yeniden kurulmuş. Kasabanın kendisinin bir cazibesi yok, ama aynı adlı eyaletin birçok doğal harikasını keşfetmek için mükemmel bir üs. Asya’nın en dikkate değer ulusal parklarından Nam Ha National Park’a ev sahipliği yapıyor.

Kuzeyde yer alan ve zengin bir canlı çeşitliliğine sahip neredeyse el değmemiş ormanlara sahip kasabada çevresinde, çok farklı ve çeşitli bir etnik kültürleri barındıran çok sayıda köyler bulunuyor. Yerel Laos kabilelerinin halen ilkel şartlarda süren hayatlarına şahit olmak için çok sayıda gezgin Luang Nam Tha’ya geliyor.

🧭 Luang Nam Tha’ya Mekong nehri kenarına kurulmuş Pakbeng köyünden geçtim. Luang Nam Tha kasabasına gitmek için, sabah Pakbeng’deki otobüs terminaline, sırtımda sırt çantam yarım saat kadar yürüyüp Udom Xai’ye (Muang Xai) giden halk otobüsüne atladım (40.000 KIP, 9TL/2012).

İçerisinde çuvallar, çantalar, pazardan alınmış veya pazara götürüp satılacak sebze ve meyvelerin olduğu kasa ve poşetlerin dolu olduğu tipik bir Laos otobüsüydü. Pakbeng–Udom Xai arasındaki yol, Laos’un geçtiğim diğer yollarına göre gayet iyiydi. Orman ve yol kenarlarına kurulu basit Laos köylerinin arasından kıvrıla kıvrıla uzayıp giden yoldan geçerek 4 saat sonra Udom Xai’ye vardım.

Udom Xai, Laos ve Çin arasındaki ticaretin en büyük merkezlerinden biri. Şehir Phonsali, Nong Khiaw ve güneyde Luang Prabang’a inmek isteyen gezginler için de bir aktarma merkezi konumunda. Buradan yakın çevredeki birçok eyalete otobüs bulabilmek mümkün.

Udom Xai otobüs terminalinde otobüs değiştirip, Çin sınırının 50 km kadar yakınında olan Luang Nam Tha otobüsüne bilet aldım (40.000 KIP, 9TL). Yol çevresindeki doğa şahane. Sabahın bu erken saatinde hava sizi üşütecek kadar serin olabiliyor.

Yolculuk güzergahında herhangi bir mola tesisi veya benzinlik görmedim ben. Tuvalet molası ise yol kenarında duran otobüsten inenlerin hemen yolun kenarına çömelmesiyle gideriliyordu. Bazen otobüsümüz yol üzerine kurulu küçük pazarlarda durduğunda ilginç ilginç meyve ve hayvanları görme şansını yakalıyorduk.

Poşet içerisinde satılan fıstığın hemen yanında yenmeyi bekleyen üst üste yığılmış fareleri görmeniz mümkün. Laoslular yürüyen, uçan ve yüzen her şeyi yiyebiliyorlar. Bu fare olabilir, gelincik veya köpek olabilir, kertenkele, yılan veya böcek olabilir. 4 Saat sonra Luang Nam Tha’ya vardığımda akşam saat 5 olmuştu bile. Yine bir Laos klasiği olarak günümün 9 saati yollarda geçmişti.

🧭 Ana cadde üzerinde internet bağlantısı ve sıcak suyu olan bir misafir evine yerleşip (40.000KIP, 9TL), kendimi hemen karşıdaki gece marketine attım. Markette hemen her türlü yiyecek ve meyve bulmak mümkün. Tercihim her zaman olduğu gibi bir çeşit erişte olan noodle. Sebze ve tavukla yağda kızartılan bu yemek hem ucuz hem de besleyici.

Luang Nam Tha Gezi Rehberi

Luang Nam Tha, Laos’un Luang Namtha Eyaletindeki ana şehri. Çoğunlukla Tayland’dan kuzey Laos’a geçen sırt çantalı gezginler için bir mola yeri olarak biliniyor. Hem kültürel hem de ekolojik turizm için şahane bir rota. Şaşırtıcı bir etnik çeşitliliğe sahip. Yirmiden fazla etnik gruba ev sahipliği yapan bölge Güneydoğu Asya’nın etnik çeşitlilik açısından en zengin bölgelerinden biri.

Akha, Yao, Black Tai ve Lahu gibi bazı etnik azınlıkların yer aldığı köylerde aile yanında konaklayıp onların yaşam tarzlarını yakından deneyimleme şansınız var.

Eyalet başkenti Luang Nam Tha, üç adet uzunca ve düz caddelerin etrafında düz bir ovada kurulu. Kompakt, gezinmesi kolay kasaba, oldukça sakin ve sessiz. Kasabanın bu merkezi bölgesinde yürüdüğünüzde çevrenizde kasabanın yerlilerinden çok buraları keşfetmeye gelmiş gezginleri görüyorsunuz.

Aslında şu ana kadar Laos’ta nereye gittiysem, sokaklarda farang (yabancı) sayısı yerlilerden fazlaydı. Ana cadde üzerinde çok sayıda misafir evleri, otel ve turizm acenteleri yer alıyor. Trekkinge çıkmadan ve trekkingden döndükten sonra takılmak ve dinlenmek için hoş sayılır.

Haziran-Eylül ayları arasındaki yağışlı mevsimde yolunuz buraya düşerse şehir merkezinden sadece birkaç metre uzaklıktaki çevredeki pirinç tarlalarının çarpıcı ve canlı yeşil manzarasını buluyorsunuz. Benim ziyaret ettiğim dönemde bu şansı bulamadım. Her geçen gün azalan çeltik tarlalarının yerini kauçuk ağaçları alıyor.

Özellikle Nam Ha Ulusal Koruma Alanı ve çevresinde ilkel yaşam süren köylere yapılan trekking turlarıyla adından söz ettiren kasabanın turizm altyapısı her geçen yıl daha da gelişiyor. Ulusal parka düzenlenen günlük veya kalmalı trekkingler ise ben gibi gezginlerin ilgi odağı.

LUANG NAMTHA’YA NASIL GİDİLİR
Luang NamTha’ya ulaşım için yorucu yolculukları göze almanız gerekiyor. Aslında Laos’un neresine giderseniz gidin önünüzde sizi bekleyen konforsuz ve yorucu bir yolculuk bekliyor. Bir açıdan yetmişli yıllara ışınlanmış gibisiniz. Bu deneyimi yaşayacağınız dünyada çok az yer kaldı. Keyfini çıkarın benim gibi.

🚌 Luang Prabang – Luang Namtha arası otobüs var. Yaklaşık 8 saat süren yolculuk için 100.000 KIP (11 USD) ödüyorsunuz. Biraz daha konfor için minibüsle de gitme şansınız var. Sınırlı sayıda koltukları olduğundan biletinizi önceden almaya gayret edin. Sıkışık koltuklarda daracık alanda seyahat etmek zorunda kalsanız da daha kısa sürede varıyorsunuz.

Muang Ngoi’den geliyorsanız önce Nong Khiaw’a gitmeniz gerekiyor. Buradan tekne ve otobüsle yolculuk 7 saatinize ve kişi başı yaklaşık 130.000 KIP’e mal olacak.

✈️ Luang Namtha, küçük bir havaalanına sahip. Başkenti Vientiane’den Lao Skyway ile uçma şansınız var. Web sitesinden rezervasyon yapabilirsiniz. Lao Skyway Nisan 2019’dan bu yana iç hat uçuşları gerçekleştiriyor.

LUANG NAMTHA’DA NEREDE KALINIR
Luang Nam Tha’nın konaklama yerlerinin büyük çoğunluğu şehir içindeki ana cadde ve çevresindeki ara sokaklarda yer alıyor. Dileyen için merkezin dışında doğaya daha yakın konaklama seçenekleri de var. Luang Namtha’nın hemen dışında, tipik pansiyonlar ve misafirhaneler yerine aile yanında konaklama deneyimleri sunan etnik köyler var.

Aile yanında kalarak hem yerel yaşamın en otantik versiyonunu yaşıyorsunuz hem de yerel ekonomiye katkıda bulunuyorsunuz. Zuela Guesthouse, şehrin ana yolu üzerindeki Luang Namtha gece pazarının tam karşısında yer alıyor. Thoulasith Guesthouse, her odada televizyon ve duşlar ile standart bir otel.

Luang Namtha Valley (Luang Namtha Vadisi), bisiklet kiralayarak (10.000KIP) gezebileceğiniz bir rota. Yaklaşık 20 km gidiş dönüş uzunluğundaki rotada şehrin etrafında gezebilirsiniz. Modernleşme ile birlikte gelen kültürel mirasını kaybetme riskiyle karşı karşıya kalan köyleri ziyaret edin.

Nam Mat Mai, köyün yaşlılarıyla çay içebileceğiniz ve geleneksel kostüm hakkında bilgi edinebileceğiniz bir Akha kabilesi köyü.

Phieng Ngam Handicraft Center, vadideki bisiklet rotası üzerinde yer alan bir el sanatları merkezi. Toprak bir yol üzerindeki yemyeşil pirinç tarlalarının ortasında yer alan merkezde dokumalar satıldığı gibi aynı zamanda bahçesinde dokuma ve el sanatları merkezini işleten kadınlar tarafından taze yerel yemekler de sunuluyor.

Nam Dee Köyü, Laos’taki 42 etnik azınlıktan biri olan Lanten halkının yaşadığı bir köy. Luang Namtha’dan arabayla veya tuk-tuk yolculuğuyla kısa bir mesafede yer alan köyde, Lanten halkı çivit boyaları ve bambu kağıtları kullanma becerisine sahipler. Ggelenlere bambu kağıt yapını öğretip gelir sağlamaya çalışıyorlar. Köyde bir de şelale var.

Luang Namtha Night Market, çok uygun fiyata yemek yiyebileceğiniz bir yer ama yerel halkla anlaşmak biraz zor. Laos’taki yemek kültürü hakkında genel bir bilginiz var ve isimlerini öğrendiyseniz sorun yok. Ya da yanınızda yerel biri ile gitmeniz iyi olur.

Muang Sing Köyü, Çin sınırına sadece 12 kilometre uzaklıkta yer alan bir köy. Köye düzenlenen turlardan birine katılabilirsiniz. Yaklaşık 35 bin kişilik bir nüfusu 9 farklı etnik azınlığa ev sahipliği yapıyor. Nüfusun %60’ı Akhalardan oluşan köy halkı muz yetiştiriciliği ve pirinç üretimiyle gelir elde ediyor.

Muang Sing köyünde Muang Sing Müzesi’ni ziyaret edin. Wat Namkeo Luang’a göz atın. Geleneksel kıyafetlerini ve el sanatlarını görmek için Yao ve Akha köylerini keşfedin. Bir ustadan geleneksel Khao Soya yapmayı öğrenin.

Muang Sing’den Luang Namtha’ya dönüş yolunda bulunan küçük içki fabrikalarını ziyaret edebilirsiniz. Luang Namtha’nın hemen dışında, yerlilerin mısırdan viski damıttıkları yerde süreci anlama şansınız var.

Namkhon Köyü, Kuzey Laos’ta Luang Namtha Ulusal Parkı’nın hemen yanında yer alan bir kabile köyü. Çoğunluğunun Budist olduğu Laos’ta, bu kabileler spirtüel animist inançlarını sürdürmeye devam ediyorlar. Geleneksel kültürün sürdüğü bu dağ köylerinde elektrik, telefon, televizyon bulunmuyor.

Nam Ha National Protected Area, Luang Namtha’da gezilecek yerlerin en değerlisi elbette Nam Ha Biyoçeşitlilik Koruma Alanı. Laos’un en iyi trekking ve ekoturizm destinasyonu olarak kabul ediliyor. Nam Ha NPA, Çin sınırından Bokeo Eyaletine kadar uzanıyor.

Yaklaşık %32’sinin bozulmamış veya birincil orman olduğu tahmin edilen park alanı, etnik topluluklarla dolu. Hmong, Akha, Lanten, Khmu ve diğer bazı etnik grupların yaşadığı bölge ayrıca çok çeşitli bitki ve hayvan yaşamına ev sahipliği yapıyor.

Milli park alanına yapılacak Eko-turizm deneyimi için hizmet veren şehir genelinde 8 farklı tur şirketi ve 21 seyahat acentesi var. Turizm acentelerini ziyaret edip turlar hakkında bilgi sahibi olduktan sonra Nam Ha National Park’ iki gün süren ve 1 gece köyde homestay şeklinde konaklamanın olduğu trekkinge katılmaya karar verdim

Day 578: Laos:11, Luang Nam Tha. 3 Mart 2012, Cumartesi