Borneo Orangutan Rehabilitasyon Merkezi: Sepilok Orangutan Sanctuary

Sepilok Orangutan Rehabilitation Centre, Borneo’nun Sabah Eyaletinin Sandakan şehrinin 25 km kuzeyinde bulunuyor. Doğal ortamdan kaçırılmış, köylüler tarafından evlerinde süs hayvanı olarak kullanılan veya annelerini kaybetmiş bebek orangutanlar toplanıp, burada doğal yaşama adapte ediliyor.

Orangutan rehabilitasyon merkezinde, çok uzun süreçli çeşitli eğitim programlarıyla, öksüz yavru veya orman hayatından koparılmış yaşlı orangutanlara, doğal yaşamda nasıl kendi başlarına hayatlarını sürdürebileceklerini öğretiliyor. 4,300 hektarlık alana yayılan Kabili-Sepilok Forest Reserve olarak da bilinen yerde 1964’te kurulmuş olan Sepilok Orangutan Rehabilitation Centre, sadece orangutanlar için değil düzinelerce başka vahşi hayat türlerine de hizmet veriyor. Bunlar arasında gibonlar, Sumatra Gergedanı, Borneo cüce fili ve Malaya ayısı gibi hayvanlar bulunuyor.

Sepilok Orangutan Sanctuary, Borneo

Sabah eyaletinin en çok turist çeken aktiviteleri arasında yer alan rehabilitasyon merkezi, orangutanları görmeye gelenlerce dolup taşıyor. Sabah 10 ve öğleden sonra 3’te olmak üzere 2 defa, park rangerları tarafından süt, muz ve meyvelerle beslenen orangutanlar izlenebiliyor.

Borneo orangutanları görmek için sabah 9 gibi, kaldığım Uncle Tan Wildlife Adventure otelimden Sepilok Sepilok Orangutan Rehabilitation Centre geçtim. Kaldığım otelin minibüsü bu merkeze beni bıraktı, 12:30’da da gelip alacağını söyledi. Otel ve rehabilitasyon merkezi arasındaki mesafe minibüs ile 7-8 dakika kadar.

Sepilok Rehabilitasyon Merkezi girişi ücreti ise 30 Ringgit (18 TL). Fotoğraf çekmek isterseniz 10 RM daha ödemek gerekiyor. Burada toparlanan para bu güzel organizasyonun finansmanına harcanıyor. Saat 10’daki orangutan beslenme saatinde onları izleme noktasına geçmeden önce yaklaşık 100 kişi olarak gösteri salonunda sunumu yapılan işletme ve orangutanlar hakkındaki videoyu izledik.

Sonrasında orman içerisindeki ahşap yoldan yürüyüp orangutanları izleme platformunda toplandık. Herhangi bir gölgelik yok, yağmur olsa ıslanacağız, başımızda güneş. İzleme platformunu çevreleyen çitin, gölgelik tarafında bir yere çıkıp oturdum. Orangutanların besleneceği platform ise izleme noktasında 20 metre kadar uzaklıkta yer alıyor. Zoom yapabilen bir kamera olması şart.

Bir süre bekledikten sonra, birkaç yavru orangutan gelip platformdaki meyvelerden atıştırmaya başladı, sonra birkaç yavru daha, birkaç daha… Beslenme saatini bilen diğer maymun türü olan uzun kuyruklu makak maymunları da yavaş yavaş teşrif etmeye başladı. Çalma konusunda oldukça deneyimli olan bu agresif maymunları, park görevlileri uzaklaştırdı, ama bana mısın diyen yok tabi.

Gelen yavru orangutanlar tembel tembel meyveleri atıştırdıktan sonra gittiler ve sonrasında bir anne orangutan karnına yapışık gibi duran yavrusuyla geldi. Yerdeki su tepsisini alıp kazandan sütü içme denemeleri gülüşmelere sahne oldu.

Avustralya’nın Melbourne Ulusal Müzesinde, Orangutanları anlatan 3 boyutlu olarak hazırlanmış IMAX belgeselinde, bu merkezde orangutanları nasıl tekrar doğaya kazandırdıklarının hikayesini izlemiştim. Çok güzel iş çıkarıyorlar.

Endonezya’nın Sumatra adasındaki Bukit Lawang’ta, jungle trekkingde, orangutanları doğal ortamlarında görünce burası bana biraz sanki hayvanat bahçesiymiş gibi geldi. Ancak eğer ilk burada orangutanları görseydim bu daha heyecan verici olabilirdi. Burada gördüğüm orangutanlar da vahşi hayata geri kazandırılmış olanlardı, ancak hissettiğim buydu.

Zengin faunaya sahip, dünyaca ünlü Kabili-Sepilok Forest Reserve yakınlarında bulunan resortlardan Sepilok Nature Resort, hem doğa ve vahşi hayat olsun, hem lüks konaklama olsun diyenlere tavsiye edilir. Çoğunluğu dünyada sadece bu bölgede görülebilen vahşi hayat türleri, tropikal bitkiler, dev ağaçlar, farklı orkide çeşitleri, orangutanlar…

Hiç orangutan görmemişseniz ve yolunuz Borneo’ya düşerse mutlaka Sepilok Orangutan Sanctuary’i görün. Dünya ünlü biyoçeşitliliğe sahip Sukau bölgesi ve Kinabatangan Nehri, zengin fauna ve rezervleri yakından görmek isteyenlerin diğer adresi olabilir.

Day 441, Borneo:29. Kinebatangan, 19 Ekim 2011, Çarşamba