Stare Mesto, Orta Avrupa’nın en çok ziyaretçi ağırlayan ülkelerinden Çekya‘nın başkenti Prag‘ın tarihi geçmişinin zenginliğini gözler önüne seren tarihi bir cazibe merkezi. Nereye baksanız tarihi caddeler ve Orta çağ binaları ile dolu. 12. yüzyılda kurulduğu ve şehrin pazar yeri olarak işlev gördüğü günlerden beri çok fazla şey değişmemiş gibi duruyor.
Bu güzel bölge, birbirinden şahane mimariye sahip binaları ve hareketli atmosferiyle şehri keşfetmeye başlamak için güzel bir başlangıç noktası. Prag gezilecek yerler listesinin birçoğu da bu tarihi bölge içerisinde yer alıyor. Hazırladığım liste Prag Eski Şehir rehberinden çok bir Prag rehberi gibi oldu.
Prag Stare Mesto Old Town Square
Stare Mesto, Prag’ın UNESCO Dünya Mirası Listesinde yer alan tarihi bölgesine verilen ad. İngilizce Prag Old Town olarak bilinen bölgenin kalbinde ise Old Town Square yer alıyor yani Eski Şehir Meydanı. Prag’ın en göz alıcı binaları, kiliseleri ve önemli noktalar bu meydanda veya bunun yakınlarında yer alıyor.
Prag Eski Şehir Meydanı (Staroměstské náměstí), yer alıyor. Şehri kuş bakışı izleme imkânı sunan Eski Belediye Binası ve ziyaretçilerini 1400’lü yıllara götüren Astronomik Saat’i de barındıran meydan, şehirdeki tarihî canlılığın da merkezi. Meydana sonradan 1915 yılında dinî reformist Jan Hus tarafından bir anıt ilave edilmiş.
Wenceslas Meydanı ve Charles Köprüsü arasında yer alan meydan, şehrin ihtişamlı tarihi yapılarından Tyn Kilisesi, St. Nicholas Kilisesi, Eski Belediye Binası ve Astronomik Saat’e ev sahipliği yapması nedeniyle Prag’ın en hareketli turistik merkezi.
Prag’ın kültürel ve tarihi geçmişini yakından hissetmek için en iyi başlangıç noktalarından biri olan meydanda etkileyici tarihi binaları izleyip, Prag’ın günlük yaşamına tanık olabileceğiniz çok sayıda kafe ve restoran da bulunuyor. Yaz döneminde eğlenceli aktiviteler yapan sokak müzisyenleri, hediyelik eşya satıcıları ve performans sanatçıları ile hareketlenen meydan, günün her saati turistlerle dolu.
Noel döneminde ve Paskalya zamanında meydanda kurulan pazar yeri, süslenen devasa çam ağaçları ve canlı performans gösterilerine ev sahipliği yapan meydanda kurulan Noel Pazarı, 2016 yılında CNN tarafından dünyanın en iyi 10 pazar yeri arasında gösterilmişti.
Orta çağda Prag Eski Şehir seviyesi bugünkünden birkaç metre daha düşük olduğundan çok ilgi çekici bazı yerler şehrin altında yer alıyor. Prag Old Town bölgesinde yer altı mahzenleri olarak bilinen Prag Old Town Underground turlarından birine de katılabilirsiniz (250 CZK). Astronomik Saatli Eski Belediye Binası, diğer Eski Belediye Binası, Astronomik Saat ve Eski Belediye Binası Şapelinin geçmişine yolculuk yapıyorsunuz.
Prag Eski Şehir Meydanında yer alan Prague Meridian, 1652’den 1918’e kadar zaman anlamak için için kullanılmış ince pirinç bir şerit. Şerit üzerine düşen Marian Sütununun gölgesi saat olarak kullanılırdı. Ne yazık ki Marian Sütunu, Habsburg Monarşisine karşı 1918’de yapılan bir gösteri sırasında mafya tarafından parçalanmış.
Kafka’nın 1889-1896 arasında yaşadığı, geçmişi 15. yüzyıla uzanan süslemeli Dům U Minuty tarihi evini gözden kaçırmayın. ‘Dakikada’ anlamına gelen, bir duvar süsleme tekniği olan sayısız sgraffito ile süslenmiş Rönesans tipi evi kaçırmanız pek de olası değil doğrusu.
Stare Mesto Gezilecek Yerler
1. Tyn Kilisesi
Stare Mesto’yu süsleyen Tyn Kilisesi, Prag Eski silüetinde hemen göze çarpan 80 metrelik iki kuleye sahip. Şehre gelen tüccarlar için 11. yüzyılda inşa edilen kilise, geçen yüzyıllar boyunca defalarca düzenlenmiş. Kilise mimarisinde Gotik, Barok ve Rönesans etkilerini bir arada görebiliyorsunuz. Kilise, gece ışıklandırmasıyla birlikte muhteşem bir görsel şölen yaşatıyor.
⏰ Tyn Kilisesi ziyaret saatleri salı-cuma 10.00-13.00, 15.00-17.00; pazar günleri ise 10.00-12.00. Kilise, pazartesi günleri ziyarete kapalı. Tyn Kilisesi giriş ücreti alınmıyor ancak ziyaretçilerin en az 40CZK (1,50€) tutarında bağış yapması bekleniyor.
2. Eski Belediye Binası
Eski Belediye Binası (Old Town Hall), Prag eski kent merkezinin en görkemli yapılarından. 1338 yılında eski şehir yönetiminin merkezi olarak inşa edilen binanın en eski bölümü Gotik kule, şapel ve Orloj olarak bilinen Astronomik Saat’ten oluşuyor.
Belediye binasının Gotik doğu kanadı 8 Mayıs 1945’te yaşanan Prag Ayaklanması sırasında yok edilmiş ve yeniden inşa edilmemiş. Belediye binasında ziyaret edilebilecek bölümler arasında tarihi salon, kule ve yeraltı mahzenleri bulunuyor. Binanın en ilgi çeken bölümü olan kule, muhteşem bir şehir manzarasına sahip.
⏰ Eski Belediye Binası ve kule ziyaret saatleri pazartesi 11.00-22.00, haftanın diğer günleri 09.00-22.00. Eski Belediye Binası ve kule giriş ücreti 250CZK, öğrenci 150CZK, aile bileti (2 yetişkin, 2 çocuk) 500CZK.
3. Astronomik Saat
Astronomik Saat, Prag denince akla ilk gelen yerlerden biri olsa gerek. Eski Kent Meydanının simgesi olan Astronomik Saat’in bu kadar ünlü olmasının nedeni halen çalışabilen dünyanın en eski saati olması. Her saat başı çalan çanlara eşlik eden figürleri izlemek için meydanda meraklı ziyaretçilerle dolup taşıyor.
Orloj ismiyle anılan saat, yıldız saatini, güneşin doğuşunu ve batışını, ayın evrelerini ve güneşin burçlar kuşağı üzerindeki konumunu da gösteren çok fonksiyonel bir yapıya sahip. 1410’da bir saat ustası tarafından yapılan Orloj, dünyanın en eski üçüncü saati. 1865’te saatin üst tarafına iki pencere ve pencereler içerisine de havari figürleri eklenmiş. Her saat başında öten horozun eşliğinde açılan pencerelerden havariler sırayla geçiyor.
Bu saatlerde fotoğraf çekmek istiyorsanız yerinizi kapmaya hazır olun. Astronomik Saatte bu figürler haricinde üzerinde astronomik çizimler, yazılar ve semboller bulunan devasa ve ilgi çekici bir kadrana sahip. Tam merkezde ‘Dünya’, maviye boyalı kısımda ‘Gökyüzü’, kahverengi kısımda ‘Yeryüzü’ temsil ediliyor. Yönleri ve vakitleri gösteren kelimelerle birlikte, zodyak halkası ile Güneş ve Ay’ı temsil eden şekiller de var.
4. Kinsky Sarayı
Kinský Palace, Stare Mesto’da meydana bakan bir saray. Adı sarayın eski sahibi olan soylu Kinský ailesinden geliyor. 1755’te inşa edilmiş, dış cephesi pembe renge boyalı Rokoko tarzındaki saray, Prag Ulusal Galeri’nin yönetimi altında ülkenin sanat koleksiyonunlarına ev sahipliği sahip.
Sarayın zemin katında, roman ve hikâye yazarı Franz Kafka’nın babasının tuhafiyeci dükkanı varmış. Kafka, 1893’ten 1901’e kadar sarayda yer alan ortaokula devam etmiş. Çekoslovakya Komünist Partisi Sekreteri Klement Gottwald’ın sarayın balkonundan yaptığı konuşma, Sovyetler’in desteğiyle 1948 Çekoslovak darbesine yol açarak ülkedeki 40 yıllık komünist yönetimin miladı olmuştu.
Tüm Dünya tarihini yakından ilgilendiren olaylar silsilesi de bundan sonra başladı. Endişelenen Batılı ülkeler hemen antikomünist hedefleri olan ABD kaynaklı bir ekonomik yardım paketi olan Marshall Planını çarçabuk benimsedi, NATO’nun kuruldu.
5. Seks Makineleri Müzesi
Seks Makineleri Müzesi (Sex Machines Museum), Eski Şehir Meydanı yakınında yer alan, seks cihazlarından oluşan bir seks müzesi. 17. yüzyıldan kalma tarihi bir binada 2001’de kurulmuş 3 katlı müze, dünyadaki seks makinelerine adanmış tek müze. Zemin katta, 1920’lerden kalma siyah beyaz erotik filmlerin gösterildiği eski bir sinema salonunun kopyası var.
Yetişkin oyuncakları olan bir bölüm dışında eski ve modern erotik cihazlara da sahip müzede toplamda 350 nesne sergileniyor. Seks aletlerinin ne kadar derin bir tarihi olduğu hakkında bilgi sahibi olabileceğiniz müze, Prag gezinizin eğlenceli ve ilginç bir noktası olabilir. Fiyatı Prag şartlarına göre çok yüksek, kişi başı 250 CZK (9€). Yıl boyunca her gün 10.00 ile 23.00 arasında açık. 18 yaşından küçükler için girişi yasak tabi.
6. Staré Město St. Nicholas Kilisesi
St. Nicholas’ın Kilisesi (St. Nicholas’ Church – Kostel sv. Mikuláše), Staré Město’da yer alan, Pataralı Aziz Nicholaos‘a adanmış Geç Gotik ve Barok bir kilise. 13. yüzyıldan kalma Aziz Nikolaos’a adanmış bir Gotik kilisenin bulunduğu yere 1732-1737 yılları arasında inşa edilmiş.
Kilise eskiden Çek ve Slovak Ortodoks Kilisesi tarafından kullanılıyordu. 1920’den bu yana Çekoslovak Hussite Kilisesi ve Prag piskoposluğunun ana kilisesi olmuş. II. Dünya Savaşında, parti merkezi Nazi Ordusu saldırısına uğramış olan Çek partizanlar tarafından Prag Radyosu için gizli bir yer olarak kullanılmış.
7. Prag Yahudi Mahallesi, Josefov
Prag Yahudi Mahallesi (Josefov), 13. yüzyılda Praglı Yahudilerin 500 yıl boyunca etrafı duvarlarla çevrili şekilde yaşadıkları bir bölge. 1200’lerde o dönemin varoşu sayılırken 1800’lerde Art Nouveau tarzı apartmanlar yapmak için mahallenin büyük bölümü yıkılınca, yaşadığı dönüşümle şehrin en ilgi çeken ve en önemli alanlarından birisi haline gelmiş.
Eski-Yeni Sinagog (Staronová synagoga), Avrupa’da hala işlevini sürdüren en eski sinagog olma özelliğini taşıyor. Prag’ın eski Yahudi mahallesi olan Josefov’da yer alan sinagogun melekler tarafından Kudüs’teki kutsal tapınaktan getirilen taşlarla inşa edildiğine inanılıyor.
Prag’ın ilk Gotik tarzdaki binası olan sinagogun yapımı 1270’de tamamlanmış ve zaman içerisinde Yahudi Mahallesinin merkezini oluşturmuş. 1942-45 yılları arasındaki Nazi istilası haricinde ise dini vazifesini sürdürmeye devam etmiş. Sinagog cumartesi ve pazar hariç her gün 09.00-17.00 arası ziyarete açık. Giriş ücreti 200CZK, öğrenci 140CZK.
Yahudi Belediye Binası (Jewish Town Hall), Belediye Binası ile aynı yıl yapılan Yüksek Sinagog (Vysoká Synagoga), Gettonun altın çağı olarak kabul edilen 16. yüzyılın sonunda neo-gotik tarzda inşa edilmiş Maisel Sinagogu ve Musa Heykeli (Statue of Moses by František Bíle) Prag Yahudi mahallesinde görülecek diğer önemli yerler.
Prag’daki Gotik mimariye sahip en eski örneklerden, 1231’de kurulmuş Saint Agnes Manastırı (Convent of St. Agnes), görmeye değer Rönesans sanatı koleksiyonuna sahip. Vltava Nehrinin sağ kıyısında, ‘Františku’ olarak adlandırılmış bölgede yer alıyor.
Františku’dan ünlü Charles Köprüsüne yürürken nehir kıyısında göreceğiniz, Neo-Rönesans tarzında tasarlanmış görkemli Rudolfinum ise Çek Filarmoni Orkestrasına ev sahipliği yapıyor. Binada yer alan Galerie Rudolfinum’un kendi koleksiyonu yok, ama dönemsel ilgi çekici koleksiyonlara denk gelirseniz gidebilirsiniz.
8. Klementinum
Klementinum (St. Salvator Church), Cizvit Koleji’nin bir parçası iken ilerleyen zamanlarda Cizvit kitap koleksiyonu ve Karolinum koleksiyonunun evi haline gelmiş. Avrupa’nın en geniş koleksiyonlarından birine sahip. Çekya Milli Kütüphanesine de ev sahipliği yapan Clementinum, 1782’de halka açık ve 6 milyondan fazla kitap var.
Barok kütüphane salonu ve güzel tavan süslemeleri olan kütüphane ülkede yayınlanan her kitabın bir kopyasını barındırıyor. 68 metre uzunluğundaki Astronomi Kulesi, şatafatlı Aynalı Şapeli ile oldukça ilgi çekici. Giriş ücreti 300CZK. Kütüphane pazartesiden pazara 10.00- 17.30 arasında ziyaret edilebiliyor.
9. Charles Köprüsü
Charles Köprüsü (Karlův most), Avrupa’nın bilinen en eski ev en görkemli köprülerinden biri. Prag’ın iki eski şehir bölgesini oluşturan Stare Mesto’yu Prag Kalesi‘nin olduğu Mala Strana’yı bağlıyor. Köprü’ye Stare Mesto tarafında yer alan Eski Şehir Köprüsü Kulesinin altından giriliyor.
Gotik tarz mimarinin en güzel örneklerinden üç kulesi bulunan köprü 520 metre uzunluğa ve birbirinden farklı 32 ilginç özelliğe sahip. 1357’de inşa edilen köprü, uzun yıllar boyunca batıl inançlara konu oldu. Köprüye fazladan güç kazandırdığına inanılan bir dizi numara (135797531) nedeniyle, ustalar 9 Temmuz, saat tam 05.31’de son taşı eklemişler.
Köprü aynı zamanda, başta Kutsal Roma İmparatoru 4. Karl ile ülkenin en saygın azizlerinden John of Nepomuk’un heykelinin bulunduğu birçok göz alıcı heykeliyle ünlü. John of Nepomuk’un heykelinin altındaki plakayı ovalayanların dilekleri yerine gelirmiş. Köprü çok ilgi gördüğünde günün her saati fena kalabalık. Sabah erken gitmeye bakın.
10. Powder Tower
Powder Tower (Prašná brána), Prag eski kent merkezine geçişi sağlayan 13 giriş kapısından biri. 11. yüzyılda inşa edilen kulenin ismi 17. yüzyıl boyunca barut deposu olarak kullanılmasından kaynaklanıyor.
Kule 17. yüzyıldan önce Bohemya krallarının taç giyme törenlerinin başlangıç noktası olarak kullanılmış. Yeni krallar eski kent merkezini yürüyerek geçtikten sonra Charles Köprüsüne geçer Prag Kalesi içerisine girdikten sonra Aziz Vitus Katedrali’nde tacını giyerlermiş.
Vaktiniz olursa Karl Köprüsüne yakın Stare Mesto’da yer alan Biraz Müzesi (Beer Museum) de belki ilginizi çekebilir. 30 çeşit draft bira satılıyor, ancak biraz gürültülü. Ayrıca atıştırmalıklar da var. Yine 2.500’den fazla Lego modeli, klasik setler ve bir çocuk köşesinin bulunduğu Lego Museum da yakın.
➤ Orta Sınıf Oteller: Boutique Questenberk, Prag’ın en büyük parkının yakınında sakin bir otel. Design Hotel Jewel Prague, Prag Kalesine 20 dk yürüyüş mesafesinde yer alan popüler bir orta sınıf seçeneği. Ibis Praha Old Town ve Prague Marriott otelleri Old Town Meydanına kısa bir yürüyüş mesafesinde. Malá Strana’daki Appia Hotel, Hotel Pod Vezi ve Hotel U Jezulatka alternatif seçenekler.
➤ Uygun Fiyatlı Oteller: Aparthotel City 5, Prag Kalesine 10 dakikalık mesafede, modern daire tarz
Stare Mesto nerede nasıl gidilir
Stare Mesto’ya Prag metrosunun A hattını kullanarak Staromestska İstasyonunda, B hattını kullanarak Namesti Republiky İstasyonu’nda, 6, 8, 15 ve 26 numaralı tramvay hatlarını kullanarak ise Namesti Republiky durağında inerek yürüyerek ulaşabilirsiniz.
Çekya’nın başkenti Prag gezilecek yerler denildiğinde ilk akla gelen yerlerden biri olan Prag Eski Kent Meydanı Stare Mesto, şehrin ziyaretçilerini büyüleyici bir zaman yolculuğuna davet ediyor. Orta çağdan bu yana Avrupa’nın en güzel meydanlardan biri olan Eski Şehir Meydanını keşfedin.
