Güllüdere Kilisesi (Aziz Agathangelus Kilisesi), Nevşehir’in Avanos ilçesinde Çavuşin ve Göreme arasında yer alan Güllüdere Vadisi’nde bulunuyor. Yürüyüş yapmaya uygun olan Güllüdere Vadisi içerisinde yer alan kilise manastır ve yaşam alanı kalıntılarından biri olan Güllüdere Kilisesi, Aziz Agathangelus Kilisesi ve Haçlı Kilise olarak da biliniyor.
Güllüdere Vadisi’nin hemen girişinin solunda, vadi havzasının daraldığı noktada bir yamaç üzerinde yer alan kilisenin 6. ya da 7. yüzyılda inşa edildiği düşünülüyor. Kilisenin ‘haçlı kilise’ olarak anılmasının sebebi ise kilise tavanında yer alan, kenarları palmiye motifleri ile çevrelenen kabartma haç motifi.
Güllüdere Kilisesi: Aziz Agathangelus, Kapadokya
Nevşehir‘in Avanos ilçesinde, Göreme ile Çavuşin kasabası arasında uzanan Güllüdere Vadisi’nin en etkileyici tarihi kiliselerinden biri olan Güllüdere Kilisesi, Aziz Agathangelus Kilisesi ve Haçlı Kilise isimleriyle de anılıyor. Çavuşin’e 2 km uzaklıkta yer alan Güllüdere Vadisi’nin giriş noktasının solunda, bir yamaç üzerinde yer alan kiliseye ahşap bir merdivenle çıkılıyor.
Tam olarak yapım tarihi bilinmeyen kilisenin 6. ya da 7. yüzyıllarda inşa edildiği, 9. ve 10. yüzyıllarda ise ilave edilen apsisiyle tamamlandığı düşünülüyor. Dikdörtgen planlı, düz tavanlı ve geniş tek apsisli bir mimari üsluba sahip olan kilise halk arasında Haçlı Kilise olarak biliniyor.
Kilisenin bu isimle anılmasının sebebi ise nefi dikdörtgen planlı olan kilisenin düz tavanında çok büyük ve kabartma sanatı ile yapılan, kenarlarını palmiye motifleri çevreleyen haç sembolü olması. Bu şekilde haçı esas alan dekorasyonlar daha çok ikonoklastik döneme ait. Bu dönem sonrasında da sevilerek yapılan bir motif olan haç sembolünün Kudüs’teki Kutsal Haçı temsil ettiği düşünülüyor.
Apsisteki iki ya da üç fresk seviyesi apsisin devamlı olarak boyandığını gösteriyor. Madalyon içinde tahtta oturan İsa’nın sağında ve solunda yer alan İncil yazarlarının sembolleri simetrik olarak resmedilmiş.
Düz tavan, kabartma olarak yapılmış, ortada daire içinde haç, kenarlarda ise palmiye motiflerinin arasında çelenk motifleriyle dekore edilmiş. Güllüdere Kilisesi’nin çıkışında bir şeyler yiyip içip, dinlenebileceğiniz bir de kafe mevcut.
Güllüdere Vadisi içerisinde Güllüdere Kilisesi haricinde Anna Johachim Kilisesi, Üç Haçlı Kilise ve Direkli Kilisesi de yer alıyor. Zelve Vadisi’nden başlayarak, Peri Vadisi, Kızıl Vadi, Çavuşin, Güllüdere ve Paşabağı yönünde devam eden kilise yoğunluğu, bu hattın Hristiyanlar için büyük bir öneme sahip olduğu ve büyük sayıda rahiplere ve keşişlere meskeni olduğunun bir göstergesi.
Güllüdere Kilisesi giriş ücreti ve ziyaret bilgileri
🗺 Adres: Güllüdere Kilisesi (Haçlı Kilise) 50500 Çavuşin, Avanos, Nevşehir
🕘 Güllüdere Kilisesi ziyaret saatleri: Güllüdere Kilisesi ziyaret saatleri yaz dönemi (15 Nisan – 1 Ekim) 08.00-19.30, kış dönemi (1 Ekim – 15 Nisan) 08.00-17.00. Kilise, haftanın 7 günü ziyarete açık.
🔐 Güllüdere Kilisesi giriş ücreti: Güllüdere Kilisesi giriş ücreti 25TL. Müze Kart geçerli.
Güllüdere Kilisesi’ne nasıl gidilir
Güllüdere Kilisesi, Avanos’a bağlı Çavuşin kasabasında. Kasabaya ulaşım için Avanos ya da Göreme’den Çavuşin’e giden dolmuşlara binmek gerekiyor. Çavuşin kasabasına 2 km uzaklıktaki Güllüdere Kilisesi’ne toplu ulaşım imkanı yok. Kapadokya yürüyüş yolu üzerindeki vadide yer alan kiliseye yürüyüş yolunun belli bir noktasından sonra araçla ulaşım imkanı yok.
Güllüdere Kilisesi, Kapadokya coğrafyasının en etkileyici oyma kiliselerinden biri. Tavanında sahip olduğu etrafı palmiye motifleriyle çevrili haç sembolü Hristiyan dünyası için büyük önem taşıyor.