Macaristan‘ın başkenti Budapeşte‘de Dohány Caddesi üzerinde bulunan Büyük Sinagog (Dohány utcai zsinagóga), bulunduğu caddenin isminden dolayı Dohány Sinagogu olarak anılıyor. Budapeşte’nin Pest bölgesinde yaşayan Yahudi cemaatine ait ilk ibadethane olması nedeniyle büyük bir öneme sahip.
Avrupa’nın en büyük ve dünyanın da ikinci büyük sinagogu olan Dohany Merkez Sinagogu, 19. yüzyılda Macaristan’da gelişen ılımlı bir reform hareketi olan Neolog Yahudiliğinin de merkezi. Sinagog alanı içerisinde, Büyük Sinagog, Kahramanların Tapınağı, mezarlık, Holokost Anıtı ve Yahudi Müzesi yer alıyor.
Dohány Sinagogu, Budapeşte
İki uzun kulesiyle Tuna Nehri’nin karşı kıyısındaki Pest bölgesinden de kolaylıkla görülebilen sinagogun mimarisinde Bizans ve Gotik izleri bulunuyor. 53 metre yüksekliğindeki yapı toplam 2 bin 964 oturma kapasitesine sahip. Bu koltukların bin 492’si erkeklere, bin 472’si ise kadınlara ayrılmış.
Amerika Birleşik Devletleri’nin New York şehrinde bulunan Emanu-El Sinagogu’ndan sonra dünyanın en büyük Yahudi sinagogu olma özelliğine sahip olan yapının dışı tuğla örme biçiminde ve sarı ile kırmızı renkleriyle bezeli. Sinagogun ana girişinin üzerinde bulunan renkli cam ve iki sekizgen kuleye bakır kubbeler eşlik ediyor.
Sinagog’un iç tasarımı Frigyes Feszl tarafından yapılmış ve oldukça renkli bir atmosfer hakim. İlginç bir şekilde içeride bulunan dev kilise orgu genelde Hristiyan kiliselerinde görülürken, nadiren Yahudi sinagoglarında da yer alıyor.
Tam 5 bin boruya sahip olan bu kilise orgu 1859 yılında yapılmış. Zamanında Franz Liszt ve Camille Saint-Saens gibi büyük bestecilerin de kullandığı org günümüzde sık sık konserler için kullanılıyor. Dohány Sinagogu, II. Dünya Savaşında çok ağır hasar almasına rağmen 90’ların başında onarılarak yeniden kullanıma açılmış.
Sinagog içerisinde birkaç odayı kapsayan Avrupa’da Yahudi soykırımı mağdurlarını anmak için hazırlanan Holokost Sergisi bulunuyor. II. Dünya Savaşı sırasında katledilen Yahudilere ait mezarlar da sinagog içerisinde görülebilecek diğer tarihi noktalardan. Sinagogun en çok dikkat çeken bir başka eseri de metalden yapılmış söğüt ağacı. Söğüt ağacının her bir yaprağı bir Yahudi kurbanın ismini taşıyor.
Adres: Dohány utca 2, Budapest 1074
Ziyaret saatleri: Pazartesiden perşembeye 10.00-17.30, cuma günleri 10.00-15.30
Giriş ücreti: 2.850 Macar Forinti
Dohany Sinagogu (Büyük Sinagog) açılışından bu yana, Yahudilerin kamu hayatındaki sosyal ve politik olaylarının sembolik merkezi olmasının yanı sıra Macar Yahudi toplumu için bir buluşma noktası olarak anılıyor.
Turistik etkinliklerin çoğu ücrete tabi ancak sadece sokakları, parkları, marketleri ve tabi ki huzurlu Buda tepelerini dolaşarak bile birçok şey görülebilir. Gezilecek yerler arasında şehri en iyi gören hakim nokta olan Gellert Tepesi, Buda’da bulunan Budapeşte Kraliyet Sarayı, şehrin simgesi sayılan ve adını Kral Matyas’tan alan Matyas Kilisesi, Ünlü Macar Mimar Frigyes Schulek’in eseri Balıkçı Tabyası (Fisherman’s Bastion) yer alıyor.
Budapeşte, dolaşması çok kolay bir şehir ve birçok sürpriz içeriyor. Şehir merkezinin kalbi olarak bilinen Vaci Caddesi kafeler, restoranlar ve şık dükkanlarıyla aynı zamanda alışveriş tutkunlarının da gözdesi. Vörösmarty Meydanı‘ndan (Vörösmarty tér) başlayıp kapalı pazar yeri Central Market Hall‘e 600 metre kadar uzayan keyifli bir yer.
Verilen şahane bilgiler için çok teşekkürler. Emeğinize sağlık.