UNESCO Kültür Mirası: Andrassy Bulvarı, Budapeşte

Macaristan‘ın başkenti Budapeşte‘nin tarihi geçmişi 1872 yılına uzanan en ünlü caddesi Andrássy Bulvarı (Andrássy út), eşsiz mimari yapıları, büyükelçilik konutları, lüks mağazaları, kafeleri ve restoranlarıyla şehri ziyaret eden yabancı turistlerin uğrak noktası. Andrássy Bulvarı başta olmak üzere şehrin harika tasarlanmış bulvarlarıyla göz kamaştırıcı bir ihtişama sahip.

Eşsiz mimari yapıları ve kent belleğindeki yeri nedeniyle 2002’de UNESCO Dünya Mirası Listesi’ne giren caddede en dikkat çeken yapılar arasında Devlet Opera Evi, Zoltán Kodály Anıt Müzesi ve Arşivleri, Macar Güzel Sanatlar Üniversitesi ve Ferenc Hopp Doğu Asya Sanatları Müzesi bulunuyor. Budapeşte’nin ilk metro hattı M1 de bulvarın altından geçiyor.

Andrassy Bulvarı, Budapeşte

Orta Avrupa’nın en çok ziyaretçi ağırlayan ülkelerinden Macaristan’ın başkenti Budapeşte’nin en ünlü caddesi Andrassy Bulvarı, Erzsebet Meydanı ile Városliget arasında 2,5 km boyunca uzanıyor. Budapeşte’nin Şanzelize‘si (Champs Elysée) olarak da adlandırılan cadde, müzeler, sergi salonları, opera binası, büyükelçilik konutları ve eşsiz mimari tasarıma sahip tarihi yapılarıyla kentin gözde buluşma merkezlerinden.

Pek çok ünlü markanın mağazalarının da sıralandığı bulvar adını Habsburg Hanedanlığı’na başkaldıran Macar siyasetçi Gyula Andrássy’den almış. Macaristan’da bir dönem başbakanlık görevi de yürüten Gyula Andrássy’nin adını taşıyan bulvarda Royal Opera House’un yanı sıra, Pest Broadway, Franz Liszt Square, Academy of Music, Oktogon, House of Terror, University of Fine Art Binası, Zoltán Kodály Memorial Museum ve Ferenc Hopp East-Asian Art Museum görülecek yerler arasında.

Andrassy Bulvarı Gezilecek Yerler

1. Elizabeth Meydanı

Elizabeth Meydanı (Erzébet Meydanı), Budapeşte kent merkezi içerisindeki en büyük yeşil alan. Meydan ismini 1858 yılında Habsburg İmparatoru Franz Joseph’in karısı ‘Sisi’ Elisabeth’ten almış. Tarih boyunca Stalin (1946) ve Engels (1953) gibi isim değişiklikleri yapılsa da meydan 1990’da alınan bir kararla eski ismine kavuşmuş.

Elisabeth Meydanının ortasında bulunan, etrafı çiçeklerle, yürüyüş yolları ve banklarla donatılmış ve meydanın en ünlü yapısı olan Danubius Çeşmesi, Macar Mimar Miklos Ybl tarafından 1880-1883 yılları arasında yapılmış. Çeşmenin üzerinde Tuna Nehrini simgeleyen Danubius Heykeli bulunuyor.

Onun hemen altında ise üç kadın figürü, sıralı halde Tuna’ya bağlılıklarını sunuyor: Tisza, Drava ve Sava. Heykellerin yaratıcıları, Macar heykeltıraşlar Bela Brestyanszky ve Leo Feszler. Meydanda Budapeşte dönme dolabı Budapest Eye de yer alıyor.

2. Aziz Stefan Bazilikası

Aziz Stefan Bazilikası (Szent István Bazilika), Budapeşte’nin en büyük kilisesi unvanına sahip görkemli bir yapı. 9,5 tonluk çanı ile ülkedeki en büyük kilise çanını barındıran kilisenin 1851 yılında başlayan inşası 50 yıldan fazla sürmüş. Neo-rönesans tarza sahip iç dekorasyonu ile yapıldığı dönemin estetik anlayışını yansıtan bazilikanın kulesinden şehrin enfes manzarasını izleyebilirsiniz.

Bazilikada her pazartesi saat 17.00’de kilise orgu konseri de düzenleniyor. Aziz Stefan Bazilikası ziyaret saatleri pazartesi-cuma09.00-17.00, cumartesi 09.00-13.00, pazar 13.00-17.00. Aziz Stefan Bazilikası giriş ücreti alınmıyor ancak en az 200HUF (yaklaşık 1€) bağış yapılması bekleniyor.

3. 3D Gallery Budapest

3D Gallery Budapest, optik yanılsamalar ve üç boyutlu efektlerle ziyaretçileri sanat eserlerinin içerisine çekiyor. ‘Sanatın eğlenceli parçası ol’ mottosuyla açılan galeride, farklı kompozisyonlardaki 3 boyutlu eserler kurgulanmış. Etkileşimli resimlerin içerisine dahil olarak yeni eser üretebileceğiniz galeri teknoloji çağına, akıllı telefonlara vurgu yapan eleştirel bir bölüme de sahip.

3D Gallery Budapest ziyaret saatleri 10.00-20.00. Galeri, cuma ve cumartesi günleri 21.00’de kapanıyor. Galeri yalnızca rezervasyonla ziyaretçi alıyor. Her saat galeriyi en fazla 160 kişi ziyaret edebiliyor. 160 kişi 15 dakikalık periyotlara eşit olarak dağıtılarak galeriye alınıyor. Rezervasyon için tıklayın. 3D Gallery Budapest giriş ücreti 3,500 HUF, öğrenci 2,800 HUF.

4. Oktogon

Oktogon, Andrassy Bulvarı ile Büyük Bulvarı’nın (Nagykörút) kesiştiği noktada yer alan, Budapeşte’nin en büyük kavşaklarından biri. İsmini sekizgen şeklinden alan Oktogon, aynı zamanda Andrássy Bulvarının altından Kahramanlar Meydanına (Hősök tere) uzanan Budapeşte Metrosu’nun sarı M1 hattındaki metro istasyonunun da adı.

5. Zoltán Kodály Memorial Museum

Zoltán Kodály Memorial Museum, ünlü Macar Besteci Zoltán Kodály’ın müzeye dönüştürülen evi. Bestecinin 1924’ten hayatını kaybettiği 1967 yılına kadar yaşadığı evde yurt dışı programlarının örnekleri, bestelerinin eskizleri, heykeller, yaşamı boyunca aldığı ödüller ve aile üyelerinin fotoğrafları sergileniyor.

Müze ziyaretçileri ünlü bestecinin popüler eserleri, hiç yayınlanmayan kompozisyonları ve aceleyle not aldığı çalışmalarını görürken, sanatçının zengin arşivinden eserleri de dinleyebiliyor. Zoltán Kodály Memorial Museum ziyaret saatleri çarşamba, perşembe ve cuma 10.00-12.00, 14.00-16.30, cumartesi günü ise 11.00-14.00. Zoltán Kodály Memorial Museum giriş ücreti 1,500 HUF, öğrenci 750 HUF.

6. Budapeşte Opera Binası

Macar Devlet Opera Binası olarak da bilinen Budapeşte Opera Binası, Macaristan’ın 1000 yıllık tarihi geçmişini onurlandırmak amacıyla 1896’da inşa edildi. Macaristan’ın en önemli mimarı olan Miklos Ybl bu binanın Paris, Viyana ve Dresden’de bulunan opera binaları ile yarışır bir tasarıma sahip olması için özel çaba sarf etmiş.

Budapeştelilerin şehrin en önemli tarihi binası olarak gördüğü Opera Binası, Neo-Rönesans tarzına sahip; bazı bölümlerinde ise Barok çizgilerine rastlamak mümkün. Dünyaca ünlü olan yapı, tasarım harikası ve başyapıt olarak kabul ediliyor. Avrupa’da bulunan en iyi akustiğe sahip bina olan yapıyı rehber eşliğinde gezmek mümkün.

Ülkenin en önde gelen sanatçılarından olan Karoly Lotz, Bertalan Szekely ve Mor Than gibi isimlerin heykelleri ve freskleri olağanüstü bir atmosfer yaratıyor. Aralarında Beethoven, Mozart, Verdi, Bizet, Tchaikovsky ve Monteverdi gibi çok büyük isimler var. Ancak en güzel heykeller Macaristan’ın en popüler bestekarlarına ayrılmış.

Haftanın 7 günü 14.00 ve 15.00’te İngilizce ve İspanyolca, 15.00’te İtalyanca ve Fransızca, pazar günleri 14.00’te Macarca, çarşamba ve cumartesi günleri 14.00’te Almanca ve Rusça dillerinde rehberli turlara katılabilirsiniz. Online rezervasyon yapılamıyor, rehberli tur dışında opera binasını ziyaret etmenize izin verilmiyor. Giriş ücreti 2,500 HUF (rehberli tur). Rehberli tur fiyatına mini konser ve hatıra bileti dahil.

7. Ferenc Hopp East-Asian Art Museum

Ferenc Hopp East-Asian Art Museum (Ferenc Hopp Doğu Asya Sanat Müzesi), 1919’da kurulan, içerisinde Çin ve Japon seramikleri, porselen, tekstil ve heykel, Endonezya wayang kuklaları ve Hint heykel koleksiyonunun yanı sıra Tibet’ten lamaist heykel ve geleneksel resim koleksiyonundan kalıcı ve geçisi sergilere sahip.

Dünya gezgini, sanat koleksiyoncusu Ferenc Hopp’un Doğu Asya’ya gerçekleştirdiği seyahatlerinden topladığı 4 bin parçadan oluşan koleksiyonunun sergilendiği ve Hopp’un vasiyeti üzerine kurulan müze, ülkedeki tek doğu sanatı müzesi. Müzenin ihtişamlı eserleri kadar doğu kültürünün izlerini taşıyan bahçesi de etkileyici.

Ferenc Hopp East-Asian Art Museum ziyaret saatleri salı-pazar 10.00-18.00. Müze, pazartesi günleri ziyarete kapalı. Ferenc Hopp East-Asian Art Museum giriş ücreti 1,400HUF, 6-26 yaş arasındaki öğrenciler 700HUF.

8. Terör Evi

Terör Evi (House of Terror), komünist ve Nazi rejimlerinde Macaristan’ın ne kadar acımasız bir zamandan geçtiğini çok kışkırtıcı bir şekilde sergileyen harika bir müze. 24 Şubat 2002’de açılan müzede Macaristan’da bir süre yönetimi elinde bulunduran faşist ve komünist rejimlerin uygulamaları ile ilgili sergiler yer alıyor.

Müzede ayrıca baskıcı dönemlerde gözaltına alınan, sorgulanan, işkence gören ve öldürüneleri anmak için inşa edilen bir de anıt bulunuyor. Terör Evi ziyaret saatleri 10.00-18.00. Müze, pazartesi günleri ziyarete kapalı. Terör Evi giriş ücreti 3,000 HUF, indirimli bilet 1,500 HUF.

9. Cat Cafe

Budapeşte’nin en eğlenceli mekanlarından biri olan Cat Cafe, St. Stephen Bazilikası’nın yanında yer alıyor. 15 farklı kedinin mesai yaptığı (yaşadığı) kafede menüde yer alan onlarca yiyecek ve içecek arasından seçiminizi yapabilirsiniz. Kafenin en önemli kuralı kedilerin bulundukları yerden onları kaldırmamak, rahatsız etmemek ve onları beslememek.

Ayrıca kedilerle fotoğraf çekilirken flaş kullanmaya izin verilmiyor. 15 kedinin arasında unutulmaz bir deneyim sunan kafeye gitmeden önce rezervasyon yaptırmakta yarar var. Kafe, haftanın 7 günü 10.00-21.00 saatleri arasında açık, giriş ücretsiz.

10. Kahramanlar Meydanı

Kahramanlar Meydanı, Budapeşte’nin en çok turist ağırlayan meydanı. Hem Kahramanlar Meydanı hem de hemen yanındaki Varosliget Parkı 19. yüzyıl sonlarında, 895 yılında Macaristan fethedenlerin 1000. yılı anısına yapılmış. UNESCO Dünya Mirası Listesi’nde yer alan meydanda 36 metre yüksekliğe sahip Milenyum Anıtı yer alıyor. Anıtın tepesinde ise baş melek Gabriel’in sağ elinde taç tutarken tasvir edildiği bir heykel yer alıyor.

Meydanı yarım ay şeklinde çevreleyen alanda Macar yönetici heykelleri ile anıtın önünde de bir Meçhul Askerler Anıt da bulunuyor. Meydan Budapeşte’nin eşsiz mimari yapılarından Budapeşte Güzel Sanatlar Müzesi ve Budapeşte Sanat Sarayı (Mücsarnok) ile çevrili. Budapeşte gezilecek yerler rotası hazırlarken buradan başlayabilirsiniz.

Budapeşte’nin en merkezi noktası olarak da kabul edilen Andrassy Caddesine en kolay ulaşım yöntemi metroyu kullanmak. Budapeşte metrosunun M1 hattı cadde ile aynı ismi taşıyan istasyona sahip. 20 ve 30 numaralı belediye otobüsü veya 70, 72 numaralı troleybüs ile de caddeye ulaşabiliyorsunuz.

Macaristan’ın başkenti Budapeşte’nin en ihtişamlı caddelerinden Andrassy Bulvarı, müzeleri, kafe ve restoranları, kentin tarihi geçmişine tanıklık eden anıt ve tarihi yapılarılarıyla mutlaka ziyaret edilmesi gereken bir nokta.